TP HCM lên kế hoạch chuyển đổi 400.000 xe máy xăng

TP HCM đặt mục tiêu chuyển đổi toàn bộ 400.000 xe máy xăng đang phục vụ dịch vụ công nghệ sang xe điện từ nay đến năm 2029. Đề án này kỳ vọng giúp giảm phát thải khí nhà kính trong giao thông đô thị. Tuy nhiên, cùng với tiến trình chuyển đổi, vấn đề băn khoăn là số lượng phương tiện cũ sau đó sẽ được xử lý như thế nào.

Liên quan về vấn đề này, ông Lê Thanh Hải – Giám đốc Trung tâm Tư vấn ứng dụng Kinh tế, Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM cho biết, đơn vị đã tính toán đến việc phân loại và xử lý xe máy xăng theo mức độ sử dụng. Các xe đã quá cũ, chi phí duy trì cao, có thể được định hướng tái sử dụng cho mục đích khác như làm phế liệu, nấu kim loại... trong khi một số hãng xe điện hiện cũng có chương trình “thu cũ đổi mới”, xe xăng được thu gom để tái chế.

Riêng với những xe vẫn còn vận hành tốt, ông Hải cho biết sẽ có xu hướng dịch chuyển theo cơ chế thị trường, đặc biệt là về các khu vực chưa áp dụng kiểm định khí thải chặt chẽ. Điều này tiềm ẩn nguy cơ phát thải lan rộng từ đô thị lớn ra các vùng nông thôn, nơi chưa có hệ thống kiểm soát môi trường giao thông đầy đủ.

“Việc xe xăng dạt về các địa phương không kiểm soát khí thải không phải là điều mong muốn. Nhưng thực tế, tại những thành phố như TP HCM, với cường độ di chuyển cao, mật độ phương tiện dày đặc, lượng phát thải dễ vượt ngưỡng hấp thụ của cơ thể con người, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Do đó, việc kiểm soát tại đô thị là cấp thiết”, ông Hải nhận định.

Ông cũng lưu ý trong quá trình chuyển đổi, một bộ phận xe máy xăng sẽ được sử dụng cho mục đích khác, chẳng hạn như chuyển cho người dân thông thường có tần suất đi lại ít hơn. Với việc giảm số km vận hành mỗi ngày, lượng phát thải từ những phương tiện này cũng sẽ giảm đáng kể.

Đại diện Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM nhấn mạnh, xu thế điện hóa phương tiện là không thể đảo ngược. Tuy nhiên, để quá trình này diễn ra hiệu quả và công bằng, cần thiết phải có chính sách xử lý toàn diện đối với xe máy xăng đã qua sử dụng, bao gồm cả giải pháp tái chế, chuyển công năng và kiểm soát phát thải ở các khu vực tiếp nhận xe cũ.

Theo Viện Nghiên cứu phát triển TP HCM, đơn vị xây dựng đề án, ngày 18/7, Viện sẽ trình UBND thành phố phương án chuyển đổi sang xe máy điện. Mục tiêu của đề án là đến năm 2026, hoàn tất việc dán nhãn, nhận diện và kiểm kê toàn bộ số lượng xe máy công nghệ. Từ năm 2027 đến 2029, sẽ từng bước thực hiện chuyển đổi theo lộ trình cụ thể. Cùng với đó, thành phố đề xuất có cơ chế hỗ trợ tài chính, chính sách kiểm soát phát thải và hợp tác với doanh nghiệp để tổ chức thu hồi, tái chế xe cũ.