Đà Nẵng: Hỗ trợ doanh nghiệp giảm phát thải khí nhà kính

Kiểm kê khí nhà kính để giảm phát thải

Theo Nghị định số 06/2022/NĐ-CP của Chính phủ quy định giảm nhẹ phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozone, Đà Nẵng có 54 cơ sở công nghiệp, xây dựng, vận tải, môi trường... phải thực hiện kiểm kê khí nhà kính theo với tần suất kiểm kê định kỳ 2 năm/lần.

Thời gian qua, Đà Nẵng đã rà soát, hướng dẫn, tập huấn cho các doanh nghiệp về nhận thức chung, kỹ thuật kiểm kê khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO 14064-1:2018 và xây dựng báo cáo kiểm kê khí nhà kính. Đồng thời, tổ chức nhiều hội thảo chia sẻ các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp giảm phát thải khí nhà kính và hướng đến Net Zero. Từ đó, doanh nghiệp có giải pháp giảm phát thải khí nhà kính, phục vụ tăng trưởng, bảo đảm năng suất và việc làm bền vững. Đây cũng là một chương trình thực hiện đề án “Xây dựng Đà Nẵng - Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030.

Theo Sở Khoa học và Công nghệ TP Đà Nẵng, việc kiểm kê khí nhà kính và xây dựng báo cáo kiểm kê để có kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính đối với các cơ sở sản xuất, dịch vụ… trên địa bàn thành phố Đà Nẵng có ý nghĩa quan trọng đối với việc triển khai, thực hiện Nghị quyết số 135/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, trong đó có việc thí điểm cơ chế tài chính thực hiện biện pháp giảm phát thải khí nhà kính theo các cơ chế trao đổi, bù trừ tín chỉ các-bon.

Tuy nhiên theo khảo sát nhiều doanh nghiệp, đây là nội dung mới, phạm vị rộng lớn, có tính chất đặc thù và chuyên môn sâu, do vậy, các doanh nghiệp tại thành phố Đà Nẵng gặp nhiều lúng túng, vướng mắc khi triển khai. Hiện đã hết thời hạn các cơ sở này phải nộp kiểm kê phát thải khí nhà kính năm 2024 và sắp hết thời hạn nộp kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính (cuối năm 2025), các doanh nghiệp vẫn cần có thêm hướng dẫn để triển khai thực hiện.

Chẳng hạn, một số nhà máy sử dụng nhiên liệu sinh khối với mục đích giảm phát thải, nhưng gặp khó khăn về áp dụng hệ số phát thải khi tính toán và thấy mâu thuẫn khi lượng phát thải khí nhà kính của sinh khối được tính ra lại cao hơn rất nhiều so với các loại nhiên liệu khác. Quy định hạn ngạch phát thải khí nhà kính làm doanh nghiệp gặp khó khăn trong tính toán việc sản xuất sắp đến vì khi mở rộng hoặc nâng công suất sản xuất thì lượng phát thải tăng lên.

Một số nhà máy đã lắp đặt hệ thống điện năng lượng mặt trời và sau khi kiểm kê khí nhà kính năm 2024 thì thấy không còn tiềm năng để giảm phát thải, nên đang lúng túng trong việc lập kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính để nộp lên cơ quan quản lý nhà nước cho đúng thời hạn vào cuối năm 2025.

Doanh nghiệp cần nâng cao trách nhiệm

Để tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trong triển khai các quy định và hoạt động giảm phát thải khí nhà kính, mới đây Cục Biến đổi khí hậu (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) tổ chức hội nghị triển khai các cam kết của Việt Nam tại Hội nghị Liên hợp quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 26 (COP26) cho các sở, ngành, doanh nghiệp tại Đà Nẵng.

TS. Lương Quang Huy, Trưởng phòng Quản lý phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ô-dôn, Cục Biến đổi khí hậu cho rằng, nếu doanh nghiệp sử dụng năng lượng sinh khối thì theo các quy định của quốc tế, lượng phát thải khí CO2 không được tính vì khi đốt, khí này sinh ra được hấp thụ và phục vụ sinh trưởng cây xanh, nhưng các khí nhà kính khác như mê-tan (CH4), khi N2O... vẫn phải tính lượng phát thải.

Trong tương lai gần, ngành công nghiệp sản xuất nhiên liệu, năng lượng sinh khối sẽ phải đề xuất hệ số hoặc dải phát thải chuẩn đối với các loại sinh khối khác nhau để áp dụng tính toán lượng phát thải khí nhà kính.

Trong một số quy định mới liên quan đến vấn đề này, Chính phủ đã tạo điều kiện cho doanh nghiệp rất nhiều. Doanh nghiệp nộp kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính là để cơ quan quản lý nhà nước biết là doanh nghiệp có dự kiến ra sao, không có cơ quan nào thẩm định lại kế hoạch đó của doanh nghiệp.

Đối với các doanh nghiệp không được phân bổ hạn ngạch phát thải khí nhà kính thì chỉ cần nộp báo cáo kiểm kê khí nhà kính và không phải chịu sự thẩm định lại. Sau này, nếu doanh nghiệp tham gia thị trường carbon trong nước thì lúc đó mới chịu sự thẩm định của đơn vị độc lập.

Doanh nghiệp ở cấp cơ sở có trách nhiệm báo cáo kiểm kê khí nhà kính và lập, thực hiện kế hoạch giảm phát thải theo hướng dẫn của cơ quan chức năng rồi nộp lên cơ quan quản lý nhà nước là ổn, nếu làm kỹ thì càng tốt”, ông Huy nói.

TS. Mai Kim Liên, Phó Cục trưởng Cục Biến đổi khí hậu cho rằng, sắp tới, đơn vị sẽ tiếp tục tham vấn các bộ, ngành liên quan để đề xuất những chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia kiểm kê khí nhà kính và lập kế hoạch giảm phát thải khí nhà kính cũng như tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp trên hành trình giảm phát thải khí nhà kính, tham gia thị trường carbon.

Tuy vậy, doanh nghiệp cũng cần tăng cường nhận thức, trách nhiệm và hành động thực chất hơn nữa về giảm phát thải khí nhà kính; áp dụng các công nghệ thân thiện với môi trường và khí hậu.