Vĩnh Long giảm phát thải các-bon từ cây dừa

Với gần 120 nghìn hec-ta dừa, Vĩnh Long không chỉ đóng góp quan trọng cho kinh tế địa phương mà còn sở hữu tiềm năng lớn trong tham gia thị trường các-bon và phát triển mô hình nông nghiệp thông minh thích ứng biến đổi khí hậu. Bởi tiềm năng giảm pháp thải khí nhà kính từ cây dừa không nhỏ.

Theo các chuyên gia, cây dừa có khả năng hấp thụ một lượng lớn khí nhà kính (CO2) trong suốt vòng đời hàng chục năm của nó. Bộ rễ rộng và tán lá dài của cây dừa giúp cố định các-bon vào đất.

Đặc biệt, trồng dừa hữu cơ, không sử dụng hóa chất giúp loại bỏ nguồn phát thải lớn từ việc sản xuất phân bón tổng hợp và thuốc trừ sâu, đồng thời giảm lượng khí N2O, loại khí gây hiệu ứng nhà kính mạnh gấp gần 300 lần so với CO2.

Ngoài ra các sản phẩm như xơ dừa, gáo dừa có thể dùng làm vật liệu xây dựng, vật liệu cách nhiệt, hoặc các sản phẩm phân hủy sinh học, thay thế cho các vật liệu có nguồn gốc hóa thạch.

Chính bởi những ưu thế này mà việc trồng dừa theo hướng hữu cơ, giảm phát thải không chỉ có tác động đến môi trường mà còn mang lại hiệu quả kinh tế bền vững cho "thủ phủ dừa" Vĩnh Long, nhằm hướng tới sản xuất xanh, kinh tế tuần hoàn và nâng cao giá trị ngành hàng.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long, thời gian qua, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy chuỗi giá trị dừa. Trong đó, đẩy mạnh chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, hỗ trợ trồng mới và cải tạo vườn dừa kém hiệu quả, phát triển các mô hình xen canh, mở rộng công nghiệp chế biến và tổ chức các hội thảo khoa học nhằm tăng năng lực sản xuất.

Bên cạnh đó, chú trọng phát triển dừa hữu cơ, cấp mã số vùng trồng phục vụ tiêu thụ trong nước và xuất khẩu; đồng thời kêu gọi doanh nghiệp đầu tư, liên kết bao tiêu nhằm đảm bảo đầu ra và nâng cao thu nhập cho nông dân.

Tuy nhiên, mô hình canh tác truyền thống vẫn bộc lộ hạn chế. Tình trạng lạm dụng phân bón hóa học, quản lý phụ phẩm chưa hiệu quả hoặc đốt bỏ vật liệu sinh khối làm gia tăng phát thải khí nhà kính. Cùng với đó, tác động của biến đổi khí hậu khiến năng suất dừa giảm, trọng lượng trái thấp và dịch hại xuất hiện nhiều hơn, gây khó khăn cho người trồng dừa...

Nhằm tháo gỡ thách thức này, ngành Nông nghiệp và Môi trường Vĩnh Long đã đẩy mạnh chuyển đổi canh tác theo hướng bền vững, khuyến khích nông dân giảm dùng phân hóa học và thay thế bằng phân hữu cơ vi sinh, áp dụng kỹ thuật tưới tiết kiệm và quản lý vườn theo hệ sinh thái. Các biện pháp này giúp giảm phát thải, đồng thời cải thiện độ phì đất và tăng khả năng chống chịu của cây trồng trước diễn biến khí hậu bất lợi.

Ngoài ra, việc tận dụng phụ phẩm từ cây dừa, như: lá, vỏ, gáo và xơ để sản xuất phân hữu cơ, nhiên liệu sinh học hoặc vật liệu công nghiệp cũng là hướng đi quan trọng. Tái sử dụng phụ phẩm không chỉ giảm lượng khí thải phát sinh từ đốt bỏ, mà còn mở rộng nguồn thu cho người dân, đóng góp thiết thực cho mục tiêu phát triển nông nghiệp tuần hoàn.

Hiện Vĩnh Long đang tập trung phát triển nông nghiệp sinh thái, tuần hoàn và phát thải thấp; đồng thời bảo vệ, phục hồi và từng bước nhân rộng diện tích rừng để tăng trữ lượng các-bon. Tỉnh cũng phối hợp với các chuyên gia nhằm đánh giá tiềm năng thị trường các-bon đối với cây dừa và các loại cây lâu năm, đặt nền tảng cho việc tham gia sâu hơn vào cơ chế tài chính các-bon trong tương lai…

Với chiến lược đúng hướng và sự chung tay của cộng đồng, Vĩnh Long đang từng bước khẳng định vai trò tiên phong trong phát triển ngành dừa xanh, giảm phát thải và thích ứng với biến đổi khí hậu.