Theo Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp Tô Thị Thu Hà, thời gian qua, trợ giúp pháp lý đã được quy định trong các Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi và xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021-2025. Việc này khẳng định vị trí, vai trò của trợ giúp pháp lý trong hệ thống chính sách an sinh xã hội, đồng thời giúp người nghèo, người dân tộc thiểu số và các đối tượng yếu thế trong xã hội được tiếp cận dịch vụ pháp lý miễn phí khi gặp tranh chấp, vướng mắc pháp luật.
Đây là dịp để đánh giá những kết quả đạt được, chỉ ra những hạn chế và đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác trợ giúp pháp lý, góp phần hiện thực hóa mục tiêu “không để ai bị bỏ lại phía sau”.
Nhận thức của người dân về quyền trợ giúp pháp lý ngày càng nâng cao. Ảnh: Nhật Minh.
Theo đó, nội dung trợ giúp pháp lý trong các Chương trình đã được triển khai đồng bộ từ trung ương xuống địa phương, nhận thức của người dân về quyền được trợ giúp pháp lý ngày càng được nâng cao. Nhiều người đã chủ động tìm đến các Trung tâm trợ giúp pháp lý để được hỗ trợ khi có vướng mắc pháp luật.
Số vụ việc trợ giúp pháp lý tham gia tố tụng liên tục tăng qua các năm: 37.419 vụ (2022), 47.089 vụ (2023) và 56.034 vụ (2024). Riêng năm 2024, cả nước thực hiện 63.361 vụ việc, trong đó thụ lý mới 39.641, đã kết thúc 37.343 vụ, tăng 13% so với 2023; số vụ việc tham gia tố tụng hoàn thành đạt 30.538, tăng 19%. Đây là mức cao nhất từ trước đến nay, góp phần bảo vệ kịp thời quyền con người, quyền công dân và công bằng trong xét xử.
Tuy vậy, một số địa phương có địa bàn rộng, nhất là ở khu vực dân cư sinh sống không tập trung, giao thông đi lại khó khăn ảnh hưởng rất nhiều đến hiệu quả công tác truyền thông về trợ giúp pháp lý, trình độ dân trí ở một số nơi chưa đồng đều; nguồn vốn sự nghiệp nguồn ngân sách nhà nước được phân bổ hàng năm cho một số Trung tâm trợ giúp pháp lý nhà nước để triển khai các hoạt động trợ giúp pháp lý trong Chương trình chưa tương xứng với nhiệm vụ được giao...
Trên cơ sở thực tiễn đó, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý đã và sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan, trình lãnh đạo Bộ đề xuất các nội dung triển khai nội dung trợ giúp pháp lý thực hiện Chương trình giai đoạn tiếp theo, theo hướng tập trung nội dung đầu tư có trọng tâm, trọng điểm, xác định quy định cụ thể, rõ ràng, dễ hiểu, dễ áp dụng thực hiện, hiệu quả cao.
