Miến sạch – Lối đi bền vững của làng nghề

Giữ hương vị truyền thống, nâng tầm sản phẩm sạch

Từ nhiều năm nay, miến gạo Thăng Long (xã Thăng Long, huyện Nông Cống cũ, nay là xã Thăng Bình, tỉnh Thanh Hóa) đã có chỗ đứng trên thị trường nhờ hương vị đặc trưng: sợi miến trắng trong, dai giòn, giữ nguyên mùi thơm của gạo quê. Khác với nhiều sản phẩm trôi nổi, miến ở đây được chế biến từ 100% gạo tẻ, không pha lẫn bột sắn hay phẩm màu. Chính sự minh bạch và chất lượng ấy giúp người tiêu dùng yên tâm, gắn bó với sản phẩm.

Chị Mai Thị Lệ, hộ làm nghề tại thôn Tân Giao, cho biết: “Ngày trước làm thủ công, một mẻ chỉ vài chục ký, vừa vất vả vừa thu nhập thấp. Nay có máy móc, năng suất tăng gấp nhiều lần, nhưng điều quan trọng nhất vẫn là giữ vệ sinh. Gạo ngâm bằng nước sạch, thiết bị được rửa thường xuyên, miến sau khi cắt phải phơi nơi thoáng mát, không để bụi bẩn bám vào.”

Theo chị Lệ, cao điểm sản xuất rơi vào dịp cận và sau Tết Nguyên đán. Thời điểm đó, nhu cầu tăng mạnh, nhiều hộ phải làm ngày làm đêm. “Sau khi trừ chi phí, mỗi năm gia đình cũng thu về 50 – 60 triệu đồng, đủ trang trải sinh hoạt và nuôi con ăn học”, chị chia sẻ.

Để nâng cao chất lượng và an toàn, nhiều hộ đã đầu tư hệ thống máy ép, máy cắt và lò sấy điện. Việc thay thế phơi nắng truyền thống giúp sản phẩm không còn phụ thuộc thời tiết, khô đều, không lo nấm mốc. Một chủ cơ sở chia sẻ: “Sấy điện chi phí cao hơn nhưng giữ được màu trắng tự nhiên của miến, không cần hóa chất tẩy rửa. Nhờ vậy sản phẩm sạch hơn, bền màu, dễ tiêu thụ.”

Ngoài sự chủ động của người dân, chính quyền xã Thăng Bình còn phối hợp với huyện tổ chức các lớp tập huấn về vệ sinh an toàn thực phẩm, hướng dẫn cách ghi nhãn, đăng ký nhãn hiệu và kiểm định chất lượng. Nhờ đó, sản phẩm ngày càng được tin cậy. Hiện đã đạt chuẩn OCOP 3 sao. Chứng nhận này mở ra cánh cửa cho miến Thăng Long vào siêu thị, chợ đầu mối, thậm chí cả sàn thương mại điện tử – kênh tiêu thụ đầy tiềm năng.

Nghề truyền thống gắn với phát triển kinh tế địa phương

Theo thống kê, toàn xã Thăng Bình hiện có khoảng 150 hộ làm miến, trong đó 30 cơ sở quy mô vừa, mỗi ngày cung cấp 1 – 2 tấn sản phẩm. Nghề này tạo việc làm thường xuyên cho gần 400 lao động với thu nhập 4 – 6 triệu đồng/tháng.

Đặc biệt, nghề làm miến phù hợp với nhiều nhóm lao động như phụ nữ trung niên, người lớn tuổi hay những ai không thể đi làm xa. Nhờ có nghề, nhiều hộ từng khó khăn nay đã ổn định cuộc sống, từng bước vươn lên.

Gần 10 năm trước, tỷ lệ hộ nghèo của xã hơn 18%. Đến nay, con số ấy chỉ còn dưới 4%. Sự thay đổi tích cực này có đóng góp lớn từ nghề miến gạo – một nghề vừa sạch, vừa bền vững. Để phát triển ổn định hơn, địa phương đang phối hợp với các đơn vị xúc tiến thương mại xây dựng thương hiệu tập thể “Miến gạo Thăng Long”. Đây sẽ là nền tảng quan trọng để mở rộng thị trường, nâng cao giá trị sản phẩm.

Trong dòng chảy hiện đại, nghề miến Thăng Long không chỉ giữ hồn truyền thống mà còn chứng minh giá trị kinh tế rõ rệt. Sự kết hợp giữa công nghệ hiện đại với bí quyết làm nghề lâu đời đã tạo nên sản phẩm sạch, an toàn và bền vững. Với sự đồng lòng từ chính quyền và người dân, từng sợi miến gạo Thăng Long không chỉ mang hương vị quê hương mà còn chứa đựng tinh thần vươn lên, ý chí thoát nghèo và khát vọng làm giàu chính đáng ngay trên mảnh đất cha ông.