Nhà màng – bước tiến mới trong sản xuất nông nghiệp
Xã Kiên Thọ vốn là vùng bán sơn địa của tỉnh Thanh Hóa, địa hình không bằng phẳng, thời tiết khắc nghiệt, mùa hè nắng nóng, mùa mưa bão thất thường. Những năm trước đây, bà con chủ yếu trồng lúa, ngô, sắn và cây ăn quả truyền thống, thu nhập thấp, nhiều hộ phải đi làm ăn xa. Tuy nhiên, từ khi địa phương khuyến khích đưa khoa học công nghệ vào sản xuất, đặc biệt là áp dụng mô hình nhà màng trồng dưa vàng, sinh kế của người dân được cải thiện rõ rệt.
Ứng dụng khoa học kỹ thuật, mô hình nhà màng trồng dưa vàng giúp người dân phát triển kinh tế. Ảnh: Thu Thủy.
Nhà màng – hay còn gọi là nhà kính nông nghiệp – được thiết kế kiên cố bằng khung thép, phủ màng nilon chuyên dụng, có khả năng chống tia cực tím, hạn chế tối đa tác động từ mưa bão, gió lớn, sâu bệnh và côn trùng. Bên trong nhà màng, toàn bộ cây trồng được chăm sóc theo quy trình hiện đại: từ hệ thống tưới nhỏ giọt tự động, kiểm soát dinh dưỡng cho đến điều chỉnh độ ẩm, ánh sáng.
Nhờ vậy, mô hình này không chỉ nâng cao năng suất mà còn đảm bảo chất lượng nông sản đồng đều, an toàn, có khả năng cạnh tranh trên thị trường. Đặc biệt, cây dưa vàng vốn ưa khí hậu ổn định, ít sâu bệnh, khi trồng trong nhà màng lại càng phát huy ưu thế: giúp cho cây dưa tận dụng tốt các nguồn phân bón, quả dưa được bảo vệ trong suốt quá trình sinh trưởng, quả to đều, vỏ đẹp, ruột vàng óng, vị ngọt thanh và bảo quản được lâu.
Bên cạnh đó, cây trồng phát triển từ lúc còn nhỏ đến khi thu hoạch sẽ giảm sử dụng hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật nên hiện các sản phẩm đều được thu mua nhanh chóng. Hạn chế hiện tượng thối quả khi trời mưa và đem lại năng suất cao hơn phương pháp trồng truyền thống.
Từ năm 2020 đến nay, xã Kiên Thọ đã có nhiều hộ gia đình và doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư, trong đó nổi bật là Công ty TNHH Thọ Phú Xanh. Doanh nghiệp đã triển khai 1ha nhà màng trồng dưa vàng với thiết kế bài bản, áp dụng công nghệ tiên tiến từ khâu gieo giống đến thu hoạch.
Hiệu quả kinh tế vượt trội, tạo việc làm ổn định
Anh Đỗ Văn Hùng, kỹ sư nông nghiệp của Công ty TNHH Thọ Phú Xanh chia sẻ: “Công ty hiện trồng 1ha dưa vàng trong nhà màng, mỗi năm có thể sản xuất được 3 - 4 vụ, cứ khoảng 3 tháng thu hoạch một lần. Trung bình một năm, mô hình đem lại doanh thu khoảng 1 tỷ đồng. Đây là kết quả rất khả quan so với nhiều loại cây trồng khác trên địa bàn. Trồng trong nhà màng còn hạn chế tối đa rủi ro từ mưa bão, sâu bệnh, đồng thời tiết kiệm nước nhờ hệ thống tưới nhỏ giọt tự động. Không chỉ vậy, mô hình còn tạo việc làm ổn định cho hàng chục lao động địa phương.”
Thực tế cho thấy, so với trồng dưa ngoài đồng truyền thống, dưa vàng trong nhà màng có năng suất cao hơn 20 - 30%, sản phẩm đẹp mã, dễ tiêu thụ và giá bán cũng cao hơn từ 20 - 40%. Thị trường tiêu thụ dưa vàng khá rộng, từ siêu thị, cửa hàng hoa quả sạch cho đến các chợ đầu mối đều có nhu cầu ổn định.
Chị Lê Thị Lan, lao động làm việc tại khu nhà màng của Công ty Thọ Phú Xanh, phấn khởi cho biết: “Trước đây tôi đi làm công nhân xa nhà, công việc vất vả mà thu nhập không ổn định. Từ ngày có mô hình trồng dưa vàng này, tôi xin vào làm, vừa gần nhà lại có thu nhập đều hàng tháng, tăng thêm nhập cho gia đình. Ngoài ra còn học hỏi thêm nhiều kỹ thuật nông nghiệp hiện đại.”
Ngoài doanh thu trực tiếp từ bán sản phẩm, mô hình còn mang lại lợi ích lâu dài cho địa phương. Người dân được tiếp cận, học hỏi kỹ thuật canh tác tiên tiến, thay đổi tư duy sản xuất nhỏ lẻ truyền thống sang hướng hàng hóa chất lượng cao. Các lớp tập huấn kỹ thuật cũng thường xuyên được tổ chức, giúp bà con từng bước tự tin mở rộng diện tích, nhân rộng mô hình.
Mô hình nhà màng mang lại giá trị cao và chất lượng tốt nhất của sản phẩm trong sản xuất nông nghiệp. Ảnh: Thu Thủy.
Chính quyền xã Kiên Thọ cũng đánh giá cao hiệu quả mà nhà màng trồng dưa vàng mang lại. Đây được xem là hướng đi phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp công nghệ cao của tỉnh Thanh Hóa, góp phần nâng cao thu nhập, xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu.
Hiện nay, nhiều hộ dân trong xã Kiên Thọ đã đến tham quan, học hỏi và mong muốn nhân rộng mô hình. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất vẫn là chi phí đầu tư ban đầu khá cao, từ vài trăm triệu đến hàng tỷ đồng/ha. Vì vậy, sự hỗ trợ từ phía Nhà nước, các chương trình khuyến nông, nguồn vốn vay ưu đãi là vô cùng cần thiết, qua đó tạo bước đệm giúp người dân phát triển kinh tế nông nghiệp, xóa đói giảm nghèo
Xu thế phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao được các địa phương và cộng đồng doanh nghiệp, Hợp tác xã đặc biệt quan tâm đầu tư. Đây là hình thức sản xuất mang lại giá trị cao và chất lượng tốt nhất của sản phẩm trong sản xuất nông nghiệp. Năm 2025, Thanh Hóa phấn đấu tích tụ, tập trung đất đai để sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, công nghệ cao với diện tích 4.340 ha.
