'Lợn thảo dược' khẳng định được thương hiệu

Rẽ ngang lập nghiệp từ khát vọng khác biệt

Một buổi chiều cuối tháng Tám, chúng tôi tìm đến Hợp tác xã Nông nghiệp hữu cơ Bình Minh (HTX Bình Minh) ở huyện Hiệp Hòa (Bắc Giang cũ), nay là xã Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Ninh. Trong bộ quần áo giản dị, anh Nguyễn Ngọc Hải, Giám đốc HTX đón khách ngay tại căn nhà nhỏ. Giọng nói chắc nịch, ánh mắt sáng, anh bắt đầu câu chuyện về cuộc đời rẽ ngang của mình.

“Trước khi thành lập hợp tác xã, tôi làm việc tại Viễn thông Bắc Giang, lương ổn định hơn chục triệu 1 tháng. Nhưng sinh ra trong một gia đình làm nông nghiệp, tôi luôn thấy con lợn gắn bó với bữa cơm người Việt, chiếm tới 60-70% lượng thực phẩm hằng ngày. Tôi tự hỏi: tại sao mình không thử tạo ra con lợn sạch, khỏe mạnh để vừa phục vụ xã hội, vừa giúp bà con nâng cao thu nhập?”, anh Hải mở đầu.

Con đường ấy không bằng phẳng. Khi HTX vừa thành lập năm 2016, dịch tả lợn Châu Phi bùng phát, khiến đàn lợn chết hàng loạt, giá lao dốc.

“Có năm chúng tôi lỗ gần 10 tỷ đồng. Nhiều hộ bỏ cuộc, nhưng tôi nghĩ, nếu bỏ coi như mất tất cả. Tôi bảo nhau là cứ lỗ lại đi vay, kiên quyết không bỏ dở giữa chừng”, anh Hải kể.

Nở nụ cười như để xua đi ký ức khó khăn, anh Hải tâm sự tiếp, trước khi thành lập HTX, anh Hải từng có thời gian hoạt động trong ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi. Chính trải nghiệm đó giúp anh tiếp cận công nghệ ủ men vi sinh của Nhật Bản. Khi áp dụng, anh nhận thấy lợn ít bệnh hơn, khỏe mạnh hơn mà không cần kháng sinh. Nhưng cách làm thủ công chỉ phù hợp quy mô nhỏ, không nhân rộng được.

Cơ duyên đến khi anh gặp chị Nguyễn Diệu Thúy (Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam). Chị giới thiệu cho anh công nghệ tạo men bào tử chịu nhiệt cao. Từ đây, anh Hải chế tạo thành công cám vi sinh Ansa Food kết hợp nguyên liệu tự nhiên như khô đậu nành, tấm gạo, ngô, cám mì cùng 4 loại men vi sinh (bacillus subtilis, bacillus clausii, bacillus licheniformis, bacillus coagulans) và nhiều thảo dược như cốt khí, xuyên tâm liên, hạ diệp châu.

“Nuôi lợn có bổ sung thảo dược khác hoàn toàn với chăn nuôi thường. Vật nuôi khỏe mạnh, giảm tối đa kháng sinh, tỷ lệ hao hụt thấp. Thịt thơm ngon, giàu dinh dưỡng, an toàn cho người tiêu dùng. Quan trọng hơn, người nuôi có thu nhập ổn định”, anh Hải nhấn mạnh.

Từ đó, cái tên “lợn dược liệu” ra đời, tạo dấu ấn trên thị trường. Người tiêu dùng đón nhận tích cực, bởi đây là sự khác biệt rõ rệt giữa một thị trường đầy rẫy sản phẩm còn tồn dư chất cấm.

Chuỗi sản xuất khép kín tạo niềm tin thị trường

Không chỉ dừng ở chăn nuôi, năm 2019 HTX Bình Minh đưa vào hoạt động khu chế biến khép kín. “Khó khăn nhất là đầu tư hạ tầng và tìm đầu ra. Nhưng chúng tôi có lợi thế là chất lượng thịt. Khách hàng ăn thử là tin tưởng ngay. Vì thế, HTX quyết tâm xây dựng nhà xưởng, giết mổ khép kín, chế biến theo quy chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm”, anh Hải nói.

Tại đây, lợn được chăm sóc kỹ lưỡng từ khâu chọn giống, nuôi bằng cám vi sinh đến khi đạt trọng lượng xuất chuồng. Trước khi giết mổ, lợn được để nghỉ một ngày nhằm giảm stress, thịt chắc và ngon hơn. Trong quá trình chế biến, nước sát khuẩn được chiết xuất từ vỏ dứa, sả, tỏi thay cho hóa chất công nghiệp. Các công đoạn pha lọc, đóng gói đều trong môi trường sạch đạt tiêu chuẩn.

Nhờ đó, sản phẩm của HTX, từ giò, chả, xúc xích, lạp sườn đến nem chua đã nhanh chóng có mặt tại các chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch uy tín, vươn tới thị trường Hà Nội, Bắc Ninh cũ và một số địa phương khác.

Hiện, HTX có 10 trang trại với hơn 2.000 lợn nái và hơn 20.000 lợn thịt, tạo việc làm thường xuyên cho trên 30 lao động với thu nhập bình quân 10 triệu đồng/tháng. “Điều tôi tự hào nhất là vừa giúp bà con có việc làm ổn định, vừa thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước đầy đủ”, anh Hải bày tỏ.

Sau những năm tháng gian khó, thành quả đã đến. Năm 2021, riêng khu chế biến của HTX đạt doanh thu 12 tỷ đồng. Sáu tháng đầu năm 2025, con số ấy đã là 40 tỷ đồng, và kế hoạch cả năm là 100 tỷ đồng.

“Quá trình nuôi và giết mổ khép kín theo mô hình 3F giúp chúng tôi quản lý sản phẩm bền vững, ổn định. Nhờ vậy, tạo uy tín cao với khách hàng. Chính khách hàng là người quyết định cho sự tồn tại của HTX”, anh Hải chia sẻ thêm.

Anh cũng nhấn mạnh: “Chúng tôi không cạnh tranh bằng giá rẻ, mà bằng chất lượng. Thịt ngon, sạch, khách hàng sẵn sàng trả giá cao hơn. Nhờ thế, HTX không chỉ đứng vững, mà còn phát triển vượt bậc”.

Khát vọng vươn xa với nông nghiệp tuần hoàn

Không chỉ dừng lại ở chế biến, anh Hải còn ấp ủ những dự định dài hơi. “Thời gian tới, tôi muốn xây dựng khu giết mổ, sơ chế, chế biến tập trung gắn với mô hình sản xuất nông nghiệp tuần hoàn. Công suất dự kiến 200-500 con/ngày đêm, đạt chuẩn HACCP, ISO 22000, có hệ thống xử lý chất thải và tái sử dụng phụ phẩm làm phân bón, thức ăn chăn nuôi”, anh cho biết.

Xa hơn, HTX Bình Minh sẽ phát triển khu du lịch sinh thái nông nghiệp. Tại đây, du khách có thể tham quan trang trại, tìm hiểu mô hình nuôi lợn thảo dược, trực tiếp trải nghiệm chế biến, thưởng thức sản phẩm ngay tại chỗ. “Tôi muốn biến nơi này thành điểm đến không chỉ để bán sản phẩm, mà còn để truyền cảm hứng cho cộng đồng”, anh Hải chia sẻ với ánh mắt đầy hy vọng.

Hành trình “lợn thảo dược” không chỉ là câu chuyện kinh doanh. Đó là minh chứng cho tinh thần dám nghĩ khác, dám làm của một người nông dân rời bỏ công việc ổn định để đi tìm lối đi mới cho nông nghiệp sạch.

Từ mảnh đất Hiệp Hòa, “lợn thảo dược” của HTX Bình Minh đang trở thành bước tiến mới cho ngành chăn nuôi giúp giảm thiểu kháng sinh, nâng cao chất lượng thịt, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và mở rộng cơ hội kinh tế cho nông dân. Với doanh thu trăm tỷ, hàng chục lao động có việc làm ổn định, HTX không chỉ là niềm tự hào của địa phương mà còn là minh chứng rõ ràng cho sự bứt phá của nông nghiệp hữu cơ Việt Nam.

“Khách hàng là người giám sát công tâm nhất. Nếu thịt không ngon, không sạch thì chẳng ai quay lại. Vì thế, chúng tôi lấy uy tín làm đầu, chất lượng làm gốc. Có thế mới tồn tại lâu dài”, anh Nguyễn Ngọc Hải, Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Bình Minh nói.