Nói đến tảo xoắn Spirulina chắc nhiều người đều đã biết. Loài đang được đưa vào sản xuất hiện nay là loài Spirolina platensis.
Thực ra đây không phải là một sinh vật thuộc tảo (Algae) vì tảo thuộc nhóm sinh vật có nhân thật (Eukaryotes). Spirulina thuộc vi khuẩn lam (Cyanobacteria), chúng thuộc nhóm sinh vật có nhân sơ hay nhân nguyên thủy (Prokaryotes).
Những nghiên cứu mới nhất cho biết, chúng thuộc chi Arthrospira. Tên khoa học của loài này là Arthrospira platensis, thuộc bộ Oscilatoriales. Vì chúng là nhóm vi sinh vật hình xoắn không thấy được bằng mắt thường lại có màu xanh lục nên mọi người vẫn quen gọi là tảo xoắn Spirulina.
Không phải ngẫu nhiên mà Tổ chức Y tế thế giới (WHO) công nhận tảo Spirulina là thực phẩm bảo vệ sức khỏe tốt nhất của loài người trong thế kỉ 21. Cơ quan quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) công nhận nó là một trong những nguồn protein tốt nhất. Nhiều nước gọi sinh khối Spirolina là siêu thực phẩm (Super Food).
Về giá trị dinh dưỡng của 100g tảo S.platensis khô (theo USDA, Hoa Kỳ) là như sau: Năng lượng- 290 kcal; Hydrat carbon- 23,9 g; đường- 3,1g; chất xơ tiêu hóa được- 3,6g; chất béo- 7,72g; chất béo bão hòa- 2,65g; chất béo không bão hòa đơn- 0,675g..
Nhìn chung sinh khối tảo xoắn có lượng protein rất cao với đầy đủ các acid amin không thay thế (cơ thể người và động vật không tự tổng hợp được) và rất phong phú các chất khoáng và hầu hết các vitamin.
Không phải chỉ có giá trị dinh dưỡng cao, sinh khối tảo xoắn còn có tác dụng phòng trị một số bệnh như khả năng ức chế ung thư (M.Babu et al., 1995; L.Lisheng et al. 1991; Pang Qishenet al., 1998), kích thích sự tăng nhanh các tế bào hồng cầu bạch cầu và nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể (M.A.Qureshi et al./1995, 1996);
Ức chế độc tố gan hepatotoxin, nâng cao tính miễn dịch, ức chế virus, chống lão hóa và làm giảm nếp nhăn, làm giảm cholesterrol máu, hạn chế các tai biến về tim mạch, kháng lại các hoạt động sống của retrovirus (retrovirus: Virus phiên mã ngược trong quá trình sinh sản, ví dụ: HIV, HSV…);
Bảo vệ và không cho virus xâm nhập nội bào, ức chế virus HSV-1 (đây là dạng virus gây lở loét ở miệng và niêm mạc ở người), góp phần chữa trị cho các bệnh nhân nhiễm HIV, virut Herpes, người bị nhiễm phóng xạ nặng…
Lâu nay việc sản xuất sinh khối tảo xoắn chỉ được triển khai ở những nơi có các nguồn nước kiềm vì loài tảo xoắn này thích hợp phát triển ở pH từ 8,5 đến 11,0. Chính vì vậy ở nước ta chỉ có thể sản xuất lớn ở Bình Thuận, nơi có nguồn nước khoáng kiềm Vĩnh Hảo.
Tảo xoắn Vĩnh Hảo đã được cung cấp ra thị trường dưới dạng viên nén khô và có giá thành thấp hơn nhiều so với các sản phẩm tảo xoắn nhập từ Mỹ, Nhật, Trung Quốc...
Đáng quan tâm là gần đây với một sáng kiến rất quan trọng, tảo xoắn Spirolina đã được sản xuất tại Hòa Lạc (Hà Nội) từ nguồn nước ngầm thông thường (bí quyết này đang đợi đánh giá theo bản quyền sở hữu trí tuệ) và như vậy là mở ra khả năng có thể sản xuất sinh khối tảo xoắn ở mọi nơi trên nước ta.
Sáng kiến tiếp theo là nếu bảo quản ở nhiệt độ thấp (ngăn đá tủ lạnh, các tủ lạnh đựng kem...) thì các viên tảo xoắn pha vào nước, thêm một ít đường hay mật ong, ta sẽ có một loại nước uống màu xanh đậm, rất ngon và có lẽ có giá trị dinh dưỡng cao hơn mọi loại nước giải khát khác.
Mỗi ngày uống 1-2 cốc nước tảo xoắn tươi có thể thấy rõ kết quả về sức khỏe chỉ sau một thời gian ngắn. Các bạn có thể mua để dùng thử sẽ biết ngay, nhất là cho trẻ em ở lứa tuổi đang lớn. Địa chỉ liên hệ mua tại Hà Nội tạm thời ở địa chỉ có số điện thoại là 0913992692.
Chủng tảo xoắn Spirulina platensis (hay vi khuẩn lam Arthrospira platensis) hiện được bảo quản và cung cấp tại Bảo tàng Giống chuẩn vi sinh vật (VTCC) thuộc Viện Vi sinh vật và Công nghệ sinh học (ĐHQG Hà Nội). 144, đường Xuân Thủy, Hà Nội.
