Những bãi biển dài bị sóng ‘cuốn trôi’
Sau các đợt bão lũ vừa qua, bờ biển Hội An tiếp tục hứng chịu tình trạng sạt lở nghiêm trọng, để lại cảnh quan nhếch nhác, nham nhở. Tại khu vực bãi biển Cửa Đại, đoạn qua phường Hội An Đông (TP. Đà Nẵng), triều cường và sóng lớn đã đánh sập nhiều đoạn kè tạm, cuốn trôi hàng quán dọc bờ biển. Nhiều bao tải chắn sóng bị phá vỡ, bờ cát bị khoét sâu từ 3-5 mét, tạo thành các “hàm ếch” nguy hiểm. Sạt lở không chỉ ăn sâu vào đất liền mà còn trực tiếp đe dọa an toàn của các cơ sở kinh doanh, khách sạn, khu nghỉ dưỡng và khu dân cư ven biển.
Bờ biển Cửa Đại đoạn qua phường Hội An Đông bị sạt lở nghiêm trọng. Ảnh: Lan Anh.
Ông Nguyễn Văn Hanh, người dân khối phố Cửa Đại, cho biết tình trạng sạt lở bờ biển đã diễn ra nhiều nhưng trở nên nghiêm trọng hơn trong mùa mưa bão năm nay. “Sóng lớn do ảnh hưởng của các cơn bão khiến xói lở dữ dội hơn trước rất nhiều. Mới đây, chính quyền phường phải huy động lực lượng gia cố các điểm xung yếu, nếu không thì nguy cơ rất lớn”, ông Hanh nói.
Ông Trần Tấn Dũng, Chủ tịch UBND phường Hội An Đông, cho biết bờ biển Cửa Đại hiện đang ở trạng thái “báo động”. Hiện dải bờ biển còn lại rất mỏng và hẹp, nguy cơ sạt lở tiếp tục gia tăng nếu không có giải pháp căn cơ.
“Cần sớm nghiên cứu, đề xuất các phương án dài hạn để vừa giữ được bãi biển phục vụ du lịch, vừa đảm bảo an toàn cho công trình và đời sống người dân”, ông Dũng nhấn mạnh.
Chính quyền TP Đà Nẵng đã công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai tại bờ biển phường Hội An Đông. Ảnh: Lan Anh.
Trước thực trạng này, UBND TP. Đà Nẵng đã ban hành Quyết định số 3015/QĐ-UBND, công bố tình huống khẩn cấp về thiên tai đối với sạt lở bờ biển phường Hội An Đông.
Nghiêm trọng hơn, tại bờ biển Tân Thành, phường Hội An Tây, hơn 3 km bờ biển thời gian qua đã rơi vào tình trạng sạt lở, trong đó nặng nhất là đoạn dọc tuyến đường Nguyễn Phan Vinh. Nhiều vị trí bị xói lở sâu, sóng biển liên tục “ngoạm” vào nền đất. Bà Nguyễn Thị Hà (67 tuổi), chủ nhà nghỉ Vườn Tân Thành, cho biết gia đình đã phải tự bỏ kinh phí xây dựng lại bờ kè, song sóng biển vẫn tiếp tục uy hiếp nhà cửa.
Gắn bó gần 27 năm với khu vực này, bà Hà cho hay năm nào gia đình cũng phải theo dõi sát sao và xử lý ngay khi bờ biển có dấu hiệu xâm thực. Riêng trong khoảng 3 năm trở lại đây, gia đình đã chi hơn 3 tỷ đồng để xây kè, bơm cát vào bao tải nhằm bảo vệ bờ biển, nhưng nay “lực bất tòng tâm”.
Bờ biển phường Hội An Tây cũng bị sóng biển xâm thực nghiêm trọng. Ảnh: Lan Anh.
“Mua đất định cư, sinh sống và kinh doanh gần chục năm nay, chưa khi nào khó khăn như hiện tại. Chúng tôi mong thành phố sớm hoàn thiện dự án kè biển, có giải pháp khóa kè hiệu quả để hạn chế sóng xâm thực”, bà Hà nói.
Hội An vốn đã ghi dấu ấn đậm nét trên bản đồ du lịch thế giới. Du khách đến đây không chỉ tìm hiểu giá trị văn hóa, lịch sử mà còn mong muốn trải nghiệm du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng biển. Thế nhưng hiện nay, nhiều bãi biển nổi tiếng như An Bàng, Cửa Đại, Tân Thành… đều bị xâm thực nặng nề, khiến không ít tour du lịch bị hủy.
“Thiệt hại vật chất mà người dân bỏ ra để giữ bãi biển là rất lớn, nhưng mất mát lớn hơn là doanh thu du lịch và hình ảnh điểm đến. Nếu không xử lý kịp thời, phải mất 10-20 năm mới có thể khôi phục lại bờ biển như trước”, bà Hà kiến nghị.
Thúc đẩy tiến độ dự án chống xói lở nhằm bảo vệ bờ biển Hội An
Theo ông Trương Xuân Tý, Phó Giám đốc Sở NN-MT TP. Đà Nẵng, trong các đợt lũ vừa qua, mực nước tại các trạm hạ du cuối sông Thu Bồn như Câu Lâu và Hội An đều vượt ngưỡng lũ lịch sử năm 1964. Lượng nước lũ lớn đổ ra cửa biển đã tạo áp lực mạnh lên hai bờ Cửa Đại - khu vực thoát lũ chính ra biển, khiến xói lở diễn biến nhanh và khó kiểm soát.
Tất cả các giải pháp kè đều "bất lực" trước sự công phá của sóng biển. Ảnh: Lan Anh.
Thống kê của Ban Phòng thủ dân sự TP. Đà Nẵng cho thấy hiện có gần 3,5 km bờ biển thuộc các phường Hội An Đông và Hội An Tây bị sạt lở. Nước biển xâm thực sâu phổ biến từ 7-10 m, có nơi lên tới 25-30 m, tiềm ẩn nguy cơ trực tiếp đe dọa khu dân cư phía trong. Có thể khẳng định, khu vực hai bên cửa biển Cửa Đại hiện là “điểm nóng” sạt lở dai dẳng và phức tạp nhất trên tuyến bờ biển thuộc TP. Đà Nẵng.
Để ứng phó với thực trạng này, thành phố đang triển khai Dự án Chống xói lở và bảo vệ bền vững bờ biển Hội An với tổng mức đầu tư hơn 982 tỷ đồng. Đến nay, dự án đã đạt tỷ lệ giải ngân khoảng 91,3%. Dự án gồm ba hợp phần chính: xây dựng kết cấu hạ tầng chống xói lở với chiều dài khoảng 3,393 km; hợp phần phi công trình tập trung nghiên cứu khoa học và hoàn thiện cơ chế quản lý tổng hợp vùng bờ; và hợp phần quản lý dự án nhằm đảm bảo điều phối, giám sát hiệu quả quá trình thực hiện.
Nước biển xâm thực sâu tiềm ẩn nguy cơ trực tiếp đe dọa khu dân cư phía trong. Ảnh: Lan Anh.
Theo đánh giá của các đơn vị thực hiện, dự án nhận được sự đồng thuận cao từ người dân trong khu vực. Công tác giải phóng, bàn giao mặt bằng diễn ra thuận lợi, không phát sinh vướng mắc lớn. Các nhà thầu tham gia đều có kinh nghiệm thi công công trình biển, đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và tiêu chuẩn an toàn.
Tuy vậy, tiến độ thi công trong những tháng cuối năm chịu tác động không nhỏ từ thời tiết bất lợi, mưa bão kéo dài, cùng với tình trạng khan hiếm vật tư, đặc biệt là đá hộc phục vụ kè biển. Trước khó khăn này, Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Quảng Nam đã yêu cầu các nhà thầu tăng cường thiết bị, bổ sung nhân lực, đồng thời chủ động tập kết vật tư để tranh thủ thi công ngay khi điều kiện thời tiết cho phép. Các đơn vị kiến nghị rút ngắn thời gian rót vốn khoản vay và đề xuất bổ sung một số giải pháp trong phần vốn kết dư nhằm ổn định đường bờ. Thành phố đặt mục tiêu hoàn thành toàn bộ dự án vào tháng 9/2026.
Thực tế cho thấy, sạt lở bờ biển Hội An đã kéo dài nhiều năm và ngày càng nghiêm trọng mỗi mùa mưa bão. Sóng lớn liên tục cuốn trôi đất, thu hẹp dải cát tự nhiên. Người dân địa phương lo ngại rằng nếu không có giải pháp tổng thể, đồng bộ và kịp thời, tình trạng xâm thực sẽ tiếp diễn, đe dọa môi trường, đời sống cộng đồng và tương lai du lịch của khu vực ven biển Hội An.
