Trên thế giới hiện nay có rất là nhiều hệ sinh thái rừng như rừng mưa nhiệt đới, rừng núi cao, rừng thường xanh, rừng khộp, rừng ngập mặn...
Theo TS Lê Thanh Quang, Phó trưởng Bộ môn Sinh thái và Môi trường, Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Bộ, trong các hệ sinh thái rừng, hệ sinh thái rừng ngập mặn có khả năng hấp thụ các-bon cao nhất và cao hơn từ 4 đến 10 lần so với các loại rừng khác khi tính trên cùng đơn vị diện tích.
Rừng ngập mặn có khả năng hấp thụ các-bon cao gấp từ 4 đến 10 lần so với các loại rừng khác. Ảnh: Hồng Thủy.
Vì sao rừng ngập mặn lại có khả năng hấp thụ các-bon cao như vậy? Các nghiên cứu khoa học cho thấy, các loài cây ngập mặn có khả năng sinh trưởng, phát triển nhanh chóng vì có thể quang hợp quanh năm cộng với nguồn dinh dưỡng phong phú được cung cấp từ thủy triều.
Cây sinh trưởng, phát triển nhanh nên tích lũy lượng lớn các-bon trong thân, cành, lá và nhất là hệ rễ chằng chịt. Hệ rễ của cây rừng ngập mặn có khả năng giữ lại phù sa, lá rụng và xác sinh vật, qua đó làm tăng lượng chất hữu cơ tích tụ trong đất, đồng thời hạn chế các-bon bị phát thải trở lại khí quyển.
Bên cạnh đó, khác với rừng trên cạn, rừng ngập mặn nằm trong vùng thủy triều nên thường xuyên bị ngập nước. Phần lớn các-bon của rừng ngập mặn nằm trong đất, trầm tích bùn ngập nước. Tình trạng thiếu oxy do ngập nước thường xuyên khiến cho quá trình phân hủy chất hữu cơ diễn ra rất chậm, dẫn tới khả năng lưu trữ các-bon lâu dài.
Cũng theo Tiến sĩ Lê Thanh Quang, để đo đếm được lượng các-bon hấp thụ trong rừng nói chung và rừng ngập mặn nói riêng, hiện có nhiều phương pháp khác nhau.
Năm 2024, Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đã ra quyết định số 145 về ban hành "Sổ tay hướng dẫn kỹ thuật điều tra rừng". Trong sổ tay này, có kỹ thuật tính toán trữ lượng các-bon rừng.
"Sổ tay hướng dẫn kỹ thuật điều tra rừng" đã quy định cụ thể từng bước trong việc thực hiện đánh giá trữ lượng các-bon rừng. Chẳng hạn, khi điều tra thực địa thì cần thực hiện những bước nào, công tác nội nghiệp cần phải thực hiện những nội dung gì, ở khâu tính toán phải có những bước như thế nào...
Cây rừng ngập mặn có vai trò quan trọng trong phòng chống bão, sóng lớn, xói lở bờ biển và bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Ảnh: Hồng Thủy.
Để góp phần giảm phát thải khí nhà kính, cân bằng CO2, ở Việt Nam cũng như trên thế giới đang tính toán lại diện tích rừng, trong đó có rừng ngập mặn.
Dựa theo phương pháp tính toán trong chuyên ngành lâm nghiệp, người ta tiến hành đo đếm từng loại cây, từng loại rừng rồi tính toán ra khả năng hấp thụ các-bon của từng loại cây, từng loại rừng.
Khi đã tính toán được trữ lượng các-bon của từng loại cây, từng loại rừng, chúng ta có thể áp theo giá của thị trường về tín chỉ các-bon.
Đối với rừng bình thường, giá tín chỉ các-bon trên thị trường bây giờ vào khoảng từ 7 đến 10 USD. Với tín chỉ các-bon của rừng ngập mặn, giá cao hơn từ 4 đến 5 lần, có thể từ 20 đến 30 USD cho 1 tấn tín chỉ các-bon.
Tại sao lại có sự chênh lệch lớn về giá tín chỉ các-bon rừng ngập mặn so với các rừng khác? Tiến sĩ Lê Thanh Quang cho biết, sự chênh lệch này là do rừng ngập mặn mang lại giá trị rất lớn, không chỉ về về môi trường mà còn có vai trò rất quan trọng trong phòng chống bão, sóng lớn, phòng chống xói lở bờ biển, duy trì nguồn lợi thủy sản... Đó là những giá trị mà các loại rừng khác không có được.
