Phú Yên: Dân trồng rừng bằng giống... xô bồ!

Tại Phú Yên, nông dân tự tìm nguồn giống bằng cách thu hái xô bồ hạt rừng khắp nơi về gieo ươm.

Ươm cây

Theo thống kê của Sở NN-PTNT Phú Yên, mùa mưa năm 2007, nông dân toàn tỉnh đã trồng 2.356,6ha rừng, trong đó địa phương có số lượng trồng rừng cao nhất là huyện Sông Hinh: 700ha, Sông Cầu: 384ha, Đồng Xuân: 294ha.

Tuy nhiên có nhiều vườn cây sinh trưởng kém mà nguyên nhân là hộ nông dân tự tìm nguồn giống bằng cách thu hái xô bồ hạt giống khắp nơi về gieo ươm dẫn đến giống có chất lượng kém, khi trồng thực địa cây sinh trưởng không đồng đều, sâu bệnh hại thường xuyên xảy ra.

Vườn cây bạch đàn của ông Vũ Văn Tuấn, rộng 3ha ở xã Xuân Phước, huyện Đồng Xuân cây đã 2 năm tuổi nhưng chiều cao cây chỉ đạt 1,5m, thân cây cong queo, cành lá có rất nhiều bướu. Không những thế, hiện nay trong vườn cây bạch đàn của ông có nhiều cây héo đọt rồi chết dần, nhưng ông không hiểu lý do.

Ông Tuấn cho biết: “Tôi thu gom hạt giống ở vườn cây bạch đàn ở xã Sơn Định (huyện Sơn Hòa) về gieo ươm, cũng đầu tư chăm sóc kỹ càng từ lúc cây còn ở trong vườn cho đến khi trồng, vậy mà không hiểu sao cây phát triển chậm lại còn chết dần”.

Cùng chân đất, nhưng trước đây 5 năm ông Tuấn mua giống cây từ trại giống của Phòng NN-PTNT huyện Đồng Xuân trồng trên diện tích 1ha thì cây phát triển tốt, thân cây thẳng.

Theo ông Phạm Văn Sang, Trưởng trạm Thực nghiệp giống lâm nghiệp thuộc Trung tâm giống và kỹ thuật cây trồng của Sở NN-PTNT tỉnh Phú Yên thì kinh phí đầu tư hoàn chỉnh từ khi trồng đến khi thu hoạch đối với bạch đàn, keo lá tràm từ 7-8 triệu đồng/ha, trong đó chi phí phần giống so với các khoảng đầu tư khác rất thấp, với 2.500 cây/ha, tính giá thời điểm hiện nay hết có 750.000 đồng/ha.

“Hiện phong trào trồng rừng kinh tế ở hộ nông dân đang phát triển mạnh, thế nhưng thu nhập bấp bênh do dân tự phát tìm các nguồn giống và thường giống chất lượng kém. Để mô hình này mang lại hiệu quả kinh tế cao, cần phải chuyên nghiệp hóa giống cây lâm nghiệp”

Ông Mai Tấn Lên - Trưởng phòng Lâm nghiệp, Sở NN-PTNT nói

Ông Sang phân tích: “Giống là yếu tố quan trọng nhất quyết định năng suất cây trồng vì vậy cần phải chọn giống sạch bệnh, giống đạt tiêu chuẩn. Tâm lý của người nông dân tiết kiệm giảm chi phí đồng nào mừng đồng nấy nhưng đối với trồng rừng kinh tế thì tiết kiệm như vậy là không mang lại hiệu quả kinh tế”.

Vườn cây bạch đàn, keo lá tràm của ông Lê Hoài Phong rộng 20 ha ở vùng 13, xã An Nghiệp (huyện Tuy An), trong đó có khoảng 3ha cây 3 năm tuổi bị quăn đọt, nhiều bướu trên thân mà nguyên nhân cũng do gieo ươm giống tận thu hái xô bồ ở các vườn cây.

Hiện nay ông Phong đang có kế hoạch phá bỏ để trồng lại, ông nói: “Tôi chấp nhận lỗ chi phí đầu tư trong 3 năm qua, nếu để kéo dài thời gian sinh trưởng thì chi phí tăng cao”. Hiện nay, ông Phong đầu tư trồng rừng kinh tế với quy mô lớn trên diện tích được cấp sổ đỏ 50ha, toàn bộ ông thuê nhân công gieo ươm, chăm sóc.

Không riêng bạch đàn, keo lá tràm, cây cao su càng đòi hỏi phải đạt yêu cầu về chất lượng giống. Vườn cao su của Lâm trường Sơn Hòa rộng 10ha, ở xã Sơn Long, huyện Sơn Hòa đã thu hoạch thí điểm, nhưng chất lượng mủ thấp, nước chiếm 65%. Với tỷ lệ nước chiếm cao như thế thì hạch toán chi phí đầu tư trong suốt 7 năm qua khó có lãi.

Ông Phan Trọng Khoan, Chủ tịch UBND xã Sơn Long cho biết: “Đây là vườn cây cao su trồng đầu tiên ở địa bàn xã, cây thực sinh chiếm nhiều hơn cây ghép do đó chất lượng mủ thấp”.

MẠNH HOÀI NAM