Nông nghiệp vùng 'đất khát' bứt phá nhờ ứng dụng công nghệ cao

Nhằm gia tăng giá trị, hướng tới phát triển nền nông nghiệp xanh - sạch và bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, tỉnh Ninh Thuận (cũ) đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ chuyển dịch cơ cấu kinh tế, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, đặc nhiệt là Nghị quyết số 06-NQ/TU ngày 12/10/2021 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy Ninh Thuận về tiếp tục đẩy mạnh phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao giai đoạn 2021 - 2025, định hướng đến năm 2030 (Nghị quyết).

Sau 05 năm triển khai thực hiện Nghị quyết, đã đạt và vượt so với các chỉ tiêu đặt ra. Có 15/15 chỉ tiêu đều thực hiện đạt và vượt mục tiêu. Trong đó, quy mô sản xuất ước đạt 1.355 ha (Nghị quyết đề ra 1.000 ha), giá trị sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao ước đạt 990 triệu đồng/ha, riêng dưa lưới và nho công nghệ cao hơn 1,2 tỷ đồng/ha/năm (Nghị quyết đề ra 700 triệu đồng/ha/năm). Có 4 doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao đã được công nhận (Nghị quyết đề ra 2 - 3 doanh nghiệp), thu hút 40 doanh nghiệp đầu tư (Nghị quyết đề ra 30 doanh nghiệp). Giá trị sản xuất nông nghiệp công nghệ cao giai đoạn 2021 - 2025 tăng bình quân hơn 30%/năm (mục tiêu tăng 30 - 40%)...

Nổi bật, trong trồng trọt đã xây dựng được 74 liên kết chuỗi giá trị sản phẩm với diện tích hơn 15.400 ha theo quy mô cánh đồng lớn. Trong đó đã có 45 vùng trồng được cấp mã số với quy mô hơn 361 ha. Chuyển đổi đất trồng lúa kém hiệu quả sang cây trồng đặc thù có hiệu quả kinh tế cao đạt 2.921 ha, vượt 45,8% mục tiêu Nghị quyết.

Hầu hết các chuỗi liên kết trồng trọt đều ứng dụng quy trình “1 phải, 5 giảm” và một số tiến bộ khoa học, công nghệ mới (tưới tiên tiến, nhà lưới...) nên năng suất, chất lượng sản phẩm được nâng cao và mang lại hiệu quả kinh tế bình quân cao hơn 4 lần so với sản xuất lúa nước, giảm hơn 70% lượng nước tưới so với trước chuyển đổi. Quan trọng hơn là nhận thức của nhân dân đã có chuyển biến rõ nét, tích cực trong tổ chức sản xuất nhằm thích ứng với biến đổi khí hậu. Qua đó đã góp phần tạo giá trị sản xuất bình quân trên 1 ha đất canh tác đạt 155 triệu đồng/ha/năm, tăng 34 triệu đồng/ha/năm so với 2020.

Chăn nuôi nhỏ lẻ từng bước tổ chức lại theo hướng chuyên nghiệp, có kiểm soát, bảo đảm an toàn sinh học và bền vững. Tăng cường công tác quản lý giống vật nuôi, ứng dụng khoa học, công nghệ trong công tác cải tạo giống vật nuôi bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo, sử dụng hoóc môn gây động dục hàng loạt và triệt sản vật nuôi có tầm vóc nhỏ, năng suất thấp (duy trì tỷ lệ lai đàn dê, cừu 90% và tăng tỷ lệ lai đàn bò lên 51%).

Tăng tỷ trọng chăn nuôi trang trại quy mô vừa và lớn (105 trang trại ứng dụng công nghệ tiên tiến, công nghệ cao). Đã xây dựng được 6 liên kết chuỗi giá trị chăn nuôi, trong đó có 1 chuỗi giá trị dê, cừu hướng đến xuất khẩu sang thị trường Halal...

Đối với nuôi trồng thủy sản, đã tổ chức lại sản xuất theo hướng phát triển nuôi biển, ưu tiên vùng nước sâu, trang bị cảm biến nhiệt, độ mặn và máy cho ăn tự động. Giảm dần đối tượng nuôi truyền thống là con tôm để chuyển sang các đối tượng đặc sản có hiệu quả kinh tế cao như ốc hương, cá biển, tôm hùm... 

Ninh Thuận (cũ) đã có 17 cơ sở nuôi ốc hương bể đặt trong nhà với quy mô 92,6 ha, năng suất bình quân 18 tấn/ha; 5 cơ sở nuôi tôm thẻ công nghiệp 2 giai đoạn trong bể tròn HDPE có mái che với quy mô 8 ha, năng suất bình quân hơn 28 tấn/ha; 4 lồng tròn HDPE nuôi cá biển 2.000 m3 và đang triển khai mô hình nuôi mực trong lồng HDPE với quy mô lớn nhất Đông Nam Á...