Vựa rau của miền Bắc
Ngày 9/10, Sở Nông nghiệp và Môi trường TP Hải Phòng phối hợp cùng Sở Công Thương Thành phố tổ chức diễn đàn khuyến nông bàn giải pháp phát triển cây vụ đông năm 2025 với sự tham dự của đông đảo đại diện các sở, ban, ngành, chuyên gia, doanh nghiệp, hợp tác xã và bà con nông dân trên địa bàn.
Vụ đông đã trở thành vụ sản xuất chính mang lại thu nhập cao cho nông dân Hải Phòng. Ảnh: Bảo Thắng.
Tại diễn đàn, các đại biểu đã cùng nhìn nhận thực trạng, tiềm năng và thảo luận những giải pháp đồng bộ nhằm phát triển cây vụ đông theo hướng hàng hóa tập trung, hiệu quả, bền vững, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp, xây dựng nền nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, bền vững.
Tại diễn đàn, nhiều ý kiến của nông dân xung quanh việc canh tác cây vụ đông, các giải pháp khắc phục “tử huyệt” được mùa mất giá…. đã được các chuyên gia giải đáp tường tận, với những vấn đề cụ thể đã được trực tiếp kết nối với chuyên gia để giúp người dân tháo gỡ.
Theo bà Lương Thị Kiểm - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng, sau sáp nhập, Hải Phòng sở hữu điều kiện tự nhiên, khí hậu và thổ nhưỡng thuận lợi với hơn 173.000 ha đất nông nghiệp, trong đó 88.000 ha đất trồng trọt, tạo lợi thế lớn cho việc phát triển rau màu quanh năm. Đặc biệt, vụ đông được xác định là vụ sản xuất mang lại giá trị kinh tế cao nhất.
Sau sáp nhập, TP Hải Phòng tiếp tục củng cố vị thế là vựa rau của miền Bắc, trung tâm cung ứng rau củ chất lượng cao cho Đồng bằng sông Hồng và khu vực duyên hải Bắc Bộ. Hiện diện tích gieo trồng cây vụ đông toàn Thành phố đạt khoảng 29.000 ha với 22.000 ha rau các loại, sản lượng trung bình 625.000 tấn, ngô đạt 1.900 ha (12.500 tấn) và các loại cây màu khác 5.100 ha (60.000 tấn).
Tổng giá trị sản xuất cây vụ đông toàn Thành phố đạt trên 5.000 tỷ đồng/năm, chiếm hơn 20% giá trị ngành trồng trọt và khoảng 12% giá trị toàn ngành nông nghiệp. Giá trị sản xuất bình quân trên 1 ha đạt 221,5 triệu đồng, cao gần gấp 3 lần so với trồng lúa/vụ.
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng cùng các đại biểu tham quan các gian hàng trưng bày sản phẩm cây vụ đông bên lề diễn đàn. Ảnh: Đinh Mười.
Đáng chú ý, 70% sản lượng rau vụ đông được tiêu thụ ngoài Thành phố, chủ yếu cung cấp cho các đô thị lớn và xuất khẩu sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Malaysia, các nước Trung Đông. 30% còn lại phục vụ tiêu dùng nội địa. Những con số này khẳng định tầm quan trọng của cây vụ đông trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao thu nhập và hoàn thành các tiêu chí nông thôn mới nâng cao.
“Hiện nay, TP Hải Phòng đã hình thành nhiều vùng sản xuất hàng hóa tập trung quy mô lớn gắn với thị trường tiêu thụ ổn định và định hướng xuất khẩu. Điển hình là vùng hành – tỏi củ với hơn 6.500 ha, sản lượng 120.000 - 130.000 tấn/năm, một phần xuất khẩu sang Nhật Bản, Hàn Quốc. Vùng cà rốt diện tích 1.200 ha, sản lượng 60.000 - 65.000 tấn, trong đó 80% xuất khẩu, đạt doanh thu bình quân 300 - 350 triệu đồng/ha/năm. Các vùng bắp cải, su hào, súp lơ hơn 4.700 ha, sản lượng 180.000 - 185.000 tấn, tiêu thụ mạnh tại Hà Nội, TP.HCM, một phần xuất khẩu sang Malaysia, Campuchia, Hàn Quốc”, bà Lương Thị Kiểm cho hay.
Nhiều thách thức cần tháo gỡ kịp thời
Bên cạnh những kết quả tích cực, bà Lương Thị Kiểm cũng thẳng thắn chỉ ra những khó khăn, thách thức như: Sản xuất còn nhỏ lẻ, manh mún, chưa hình thành chuỗi giá trị khép kín; liên kết giữa nông dân, hợp tác xã và doanh nghiệp còn hạn chế; công tác cấp mã số vùng trồng, ghi nhật ký điện tử và truy xuất nguồn gốc chưa được triển khai đồng bộ.
Đại diện một hợp tác xã trồng cây vụ đông ở Tiên Lãng đặt câu hỏi liên quan đến việc tiêu thụ sản phẩm cây vụ đông tại diễn đàn. Ảnh: Đinh Mười.
Bên cạnh đó, hạ tầng bảo quản, chế biến sau thu hoạch còn thiếu và yếu, gây tổn thất lớn và giảm giá trị sản phẩm. Nguồn lao động nông nghiệp thiếu, đa số là lao động cao tuổi. Cùng với đó là biến đổi khí hậu, thời tiết thất thường, xâm nhập mặn, thiếu nước ngọt cục bộ; vốn đầu tư hạn chế; công nghệ bảo quản hiện đại còn thiếu...
Dự kiến vụ đông 2025 - 2026, toàn TP Hải Phòng phấn đấu gieo trồng 29.200 ha, trong đó rau các loại 22.200 ha, sản lượng 650.000 tấn.
Đồng chủ trì diễn đàn, bà Vũ Thị Kim Phượng – Phó Giám đốc Sở Công Thương TP Hải Phòng cũng chỉ ra những hạn chế trong kết nối thị trường tiêu thụ, sản xuất phân tán, chuỗi liên kết thiếu bền vững, năng lực chế biến sâu và bảo quản yếu, chi phí logistics cao. Nhiều sản phẩm chưa đáp ứng yêu cầu về bao bì, nhãn mác, truy xuất nguồn gốc để tham gia sâu hơn vào kênh phân phối hiện đại và xuất khẩu.
Điển hình là xã Nam An Phụ - nơi sản xuất cây hành, tỏi chủ lực của Hải Phòng. Dù sản phẩm "Hành tỏi Kinh Môn" có thương hiệu, việc lạm dụng phân bón hóa học và thuốc bảo vệ thực vật đã khiến đất đai chai cứng, bạc màu và sản phẩm tồn dư hóa chất, gây khó khăn khi tiếp cận các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, Châu Âu.
Các đơn vị, doanh nghiệp tiên phong trong chuỗi liên kết ký hợp đồng nguyên tắc sản xuất, tiêu thụ cây vụ đông tại diễn đàn. Ảnh: Đinh Mười.
Trước thực tế này, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng xác định các định hướng trọng tâm trong thời gian tới như: Quy hoạch và tổ chức vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ và thị trường xuất khẩu; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ và chuyển đổi số; phát triển liên kết chuỗi giá trị, tăng cường hợp tác giữa doanh nghiệp – hợp tác xã – nông dân; đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ và xây dựng thương hiệu, xúc tiến thương mại.
“Với sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy, UBND Thành phố, sự đồng hành của các ngành, các địa phương cùng tinh thần năng động, sáng tạo của nông dân đất Cảng, Hải Phòng quyết tâm biến vụ đông năm 2025 thành một vụ sản xuất thắng lợi toàn diện, mang lại hiệu quả kinh tế – xã hội thiết thực, góp phần vào sự phát triển chung của ngành nông nghiệp Thành phố và khẳng định vị thế mới của Hải Phòng”, bà Lương Thị Kiểm chia sẻ thêm.
Về lĩnh vực của mình, đại diện Sở Công Thương Hải Phòng đề xuất đầu tư hạ tầng thương mại và logistics, hình thành trung tâm logistics nông sản cấp vùng, phát triển các trung tâm giới thiệu sản phẩm OCOP. Cùng với đó, cần thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị, khuyến khích hình thành hợp tác xã kiểu mới, xây dựng chuỗi cung ứng nông sản an toàn, xanh, tuần hoàn. Đặc biệt, Sở Công Thương cam kết đẩy mạnh xúc tiến thương mại và chuyển đổi số, đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử, phát triển bán hàng trực tuyến để hỗ trợ người dân kết nối, tiêu thụ hiệu quả hơn.
Kết thúc diễn đàn, trước sự chứng kiến của lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng, lãnh đạo Sở Công Thương Hải Phòng, các đơn vị, doanh nghiệp tiên phong trong chuỗi liên kết đã chia sẻ kinh nghiệm và ký kết hợp đồng nguyên tắc sản xuất, tiêu thụ sản phẩm cây vụ đông nhằm đảm bảo đầu ra ổn định trong vụ sản xuất sắp tới.
