Trước đây tôi đã có dịp đến thăm vườn chuối mật mốc rộng 2 ha đang ăn nên làm ra của gia đình ông Lê Đức tại thôn Long Hợp, xã Tân Long, huyện Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị (nay là xã Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị). Thời điểm đó, một mình ông làm việc thong dong trong vườn chuối nhưng mỗi năm có thu nhập trên 150 triệu đồng. Chừng ấy ở một miền quê nghèo như xã Tân Long lúc đó cũng đủ trang trải cuộc sống. Thế nhưng điều ông Đức muốn là phải có những trải nghiệm mới để 2 ha đất của mình phải “đẻ” ra nhiều tiền hơn, giống như hiệu quả kinh tế tại những vựa cây ăn quả ở những địa phương khác.

Ông Đức đã bỏ thói quen sử dụng thuốc trừ cỏ bằng việc tự tay cắt cỏ, vun gốc tạo độ âm, tăng lượng mùn cho vườn cây ăn quả. Ảnh: Võ Dũng.
Năm 2020, ông Đức chặt bỏ vườn chuối mật mốc rồi vào Nam, ra Bắc, lên mạng xã hội tìm kiếm thông tin để “thay máu” cho vườn cây nhà mình. Ông tìm đến những trung tâm giống cây ăn quả uy tín ở miền Nam, đưa đất vườn đi xét nghiệm để xác định hàm lượng các chất trong đất, từ đó xin tư vấn trồng cây gì cho phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương.
Ông đưa về vườn gần 300 cây dừa dứa Thái Lan và các cây ăn quả khác như vú sữa mica, mít ruột đỏ, chôm chôm Thái… để thử nghiệm. Sau 5 năm, một vài giống cây không phù hợp với điều kiện khí hậu nên lụi tàn dần. Không nản chí, với những cây trồng phù hợp, ông tiếp tục mua thêm về trồng. Để lấy ngắn nuôi dài, dưới tán cây ăn quả, ông trồng xen dứa và các loại cây ngắn ngày. Đến nay, có cây đã cho thu hoạch, cây đã ra quả bói, hứa hẹn đem lại nguồn thu lớn hơn so với trồng chuối.

Chuyển từ chuối sang trồng các loại cây ăn quả mới, ông Đức phải trồng xen canh cây ngắn ngày để lấy ngắn nuôi dài. Ảnh: Võ Dũng.
Với ông Đức, thay đổi lớn nhất trong tư duy của ông chính là chuyển hoàn toàn từ việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật, phân bón hóa học sang dùng thuốc BVTV sinh học, phân bón vi sinh và phân bón hữu cơ tự ủ. Thay vì sử dụng thuốc trừ cỏ, ông sắm máy và đều đặn 2 ngày mỗi tuần cắt cỏ ủ vào gốc cây. Cỏ giúp cây giữ độ ẩm, khi phân hủy tạo thành lớp mùn cung cấp dinh dưỡng cho cây trồng. Đây là xu hướng sản xuất nông nghiệp hiện nay, không những an toàn cho người sản xuất mà còn cung cấp cho người tiêu dùng những sản phẩm đảm bảo chất lượng.
Hiện hàng trăm cây dừa ông Đức trồng cách đây gần 5 năm đã bói quả. Điều ông sợ nhất là khả năng đậu quả của dừa dứa Thái Lan bởi đã có rất nhiều trang trại thất bại với cây trồng này. Thế nhưng đến thời điểm này, ông Đức hoàn toàn tự tin với những cây dừa dứa Thái trồng trong vườn nhà mình.
Theo ông Đức, dừa rất hay bị sâu đầu đen gây hại. Vì vậy cần phải thường xuyên quan sát, vệ sinh quanh gốc thật sạch để sâu bệnh không còn nơi trú ngụ. Khi phát hiện sâu bệnh phải lập tức xử lý.

Nhờ tuân thủ quy trình kỹ thuật trồng cây ăn quả, ông Đức đã có thành quả ban đầu. Ảnh: Võ Dũng.
“Mình phải thành công với mô hình trồng cây ăn quả không thuốc trừ sâu, không phân bón hóa học đã rồi mới tự tin tư vấn cho các hộ làm theo được. Hiện tôi cũng đã chuẩn bị vật tư, sắp tới sẽ lắp hệ thống tưới nhỏ giọt cho vườn cây ăn quả 2 ha này. Làm được như thế thì việc tưới nước, cung cấp chất dinh dưỡng cho cây sẽ khỏe re”, ông Đức chia sẻ.
Sau trận mưa nhỏ, đường vào trang trại của ông Đức đã trở nên lầy lội. Đây là điều khiến ông và các hộ có trang trại ở vùng đất này trăn trở. Dù 7 hộ dân đã hiến đất để làm lại con đường nhưng ông Đức hi vọng sẽ được hỗ trợ để bê tông hóa con đường giúp việc đi lại, vận chuyển nông sản thuận lợi hơn.