Khởi động chiến dịch 'Cùng hành động vì bầu trời xanh'

Ngày 10/9, Bộ Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Quỹ Vì tương lai xanh tổ chức tọa đàm “Chung tay bảo vệ bầu trời xanh - Thách thức và giải pháp”.

Ô nhiễm không khí không thể giải quyết bằng giải pháp đơn lẻ

Bà Nguyễn Thị Thiên Phương, Phó Cục trưởng Cục Môi trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) nhấn mạnh, trước tình hình ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn ngày càng phức tạp do quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa nhanh chóng, cùng với điều kiện thời tiết bất lợi, Đảng và Nhà nước đã thể hiện sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát, coi đây là mệnh lệnh cao nhất cho mọi hành động.

Với vai trò là cơ quan tham mưu, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tập trung hoàn thiện thể chế và chính sách, điển hình là việc trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về khắc phục ô nhiễm và quản lý chất lượng môi trường không khí giai đoạn 2025-2030, tầm nhìn đến năm 2045, đồng thời gấp rút hoàn thiện Lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với phương tiện giao thông, trước mắt tại Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, Bộ cũng triển khai các hành động cấp bách như tăng cường năng lực quan trắc bằng thiết bị cảm biến, công khai chất lượng không khí trên các phương tiện truyền thông để người dân chủ động bảo vệ sức khỏe và ứng dụng thiết bị bay không người lái (drone) để phát hiện các nguồn phát thải. Đồng thời, công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm cũng được tăng cường nhằm siết chặt quản lý, phối hợp với các Bộ, ngành và địa phương để kiểm soát ô nhiễm một cách toàn diện.

Tuy nhiên, bà Nguyễn Thị Thiên Phương cho rằng, việc giải quyết ô nhiễm không khí đòi hỏi sự vào cuộc của toàn xã hội, nỗ lực dài hạn và nguồn lực lớn để chuyển dịch từ tăng trưởng nóng sang tăng trưởng xanh, bền vững.

Do đó, bà Phương mong muốn có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp chính quyền, đa dạng hóa nguồn lực triển khai, và đặc biệt là sự đồng hành của cộng đồng doanh nghiệp và các bạn trẻ trong việc ứng dụng công nghệ, phát triển kinh tế xanh và lan tỏa lối sống bền vững.

“Đây là một bài toán khó, nhưng với quyết tâm chính trị và sự chung tay của tất cả mọi người, tôi tin rằng chúng ta sẽ thành công trong việc mang lại một môi trường sống trong lành cho người dân, kiến tạo một tương lai xanh và bền vững”, bà Phương khẳng định.

Kinh nghiệm quốc tế trong cuộc chiến chống ô nhiễm không khí

Kinh nghiệm từ các nước cho thấy vấn đề ô nhiễm không thể giải quyết đơn lẻ mà cần quyết tâm chính trị và sự vào cuộc của toàn xã hội. Thành phố Bắc Kinh, Trung Quốc đã phải mất nhiều năm với khoản đầu tư hàng chục tỷ USD để trả lại màu xanh cho bầu trời. Vấn đề ô nhiễm cũng không thể giải quyết trong thời gian ngắn mà cần thời gian đủ dài, 10-20 năm, để thay đổi từ gốc của vấn đề, từ nguồn phát thải và nhận thức cộng đồng.

Na Uy là một ví dụ điển hình về việc giải quyết ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu trong một chiến lược thống nhất. Bà Hilde Solbakken, Đại sứ Na Uy tại Việt Nam cho rằng, ô nhiễm không khi thường xuất phát từ các nguồn: giao thông, quy trình công nghiệp, quản lý chất thải và quy hoạch đô thị.

Chính bởi vậy, Na Uy đã tập trung vào 3 lĩnh vực chính để giải quyết bài toán này là giao thông xanh, quy hoạch đô thị bền vững và quản lý chất thải hiệu quả.

“Chuyển đổi sang xe điện là trọng tâm chính sách giao thông, chiếm khoảng một phần ba tổng lượng khí thải. Na Uy đã áp dụng nhiều biện pháp khuyến khích thông minh như giảm thuế, giảm/miễn phí cầu đường, phà miễn phí, đỗ xe miễn phí và làn đường dành riêng cho xe điện. Từ năm 2022, đấu thầu công đã bắt buộc mua phương tiện không phát thải”, bà Solbakken cho biết.

Bên cạnh đó, các khoản đầu tư công lớn vào hạ tầng sạc điện cũng được thực hiện rộng khắp. Na Uy áp thuế CO2 từ năm 1991 đã khiến việc sử dụng xe điện trở nên rẻ hơn đáng kể. Nhờ đó, vào tháng 7 năm 2025, 97% số xe bán ra mới tại Na Uy là xe điện. Điều này được hỗ trợ bởi nguồn điện sạch gần như toàn bộ từ thủy điện của Na Uy.

Cùng hành động vì bầu trời xanh

Với nỗ lực giảm thiểu ô nhiễm không khí, đưa bầu trời xanh trở lại, Quỹ Vì tương lai xanh cùng các công ty thành viên và liên kết của Tập đoàn Vingroup đã chính thức khởi động chiến dịch “Cùng hành động vì bầu trời xanh” vào ngày 10/9/2025. Đây không chỉ là một hoạt động cộng đồng, mà còn là tuyên ngôn tiên phong của doanh nghiệp Việt trong nỗ lực chung tay giải quyết ô nhiễm không khí toàn cầu, bảo vệ tầng ozone và lan tỏa lối sống xanh, bền vững.

TS. Lê Thái Hà, Giám đốc điều hành Quỹ Vì Tương lai xanh – Tập đoàn Vingroup, chia sẻ: Chiến dịch được thiết kế theo 4 trụ cột trọng yếu của phát triển bền vững, bao gồm: Gắn kết cộng đồng – Tiêu dùng xanh – Tri thức xanh – Tiết kiệm năng lượng, giảm phát thải.

Ở nhóm hoạt động Gắn kết cộng đồng, VinFast phát động phong trào giảm điện, Vinpearl tổ chức giáo dục môi trường và bảo vệ tài nguyên, VinClub trồng cây xanh, Vinhomes triển khai chuỗi “Ngày Thứ 7 Xanh” và “Ngày hội vì môi trường” với các hoạt động như đổi rác lấy quà, thu gom dầu ăn, phân loại rác, và Xanh SM tổ chức cuộc thi video “Đi xanh – Sống xanh”.

Với các sáng kiến Tiêu dùng xanh: Vincom tổ chức sự kiện tại 88 trung tâm thương mại với loạt ưu đãi từ Winmart, The Body Shop để lan tỏa thông điệp “Đi xanh – Mua xanh – Chơi xanh – Ăn xanh”; Xanh SM tung mã khuyến mãi cho khách hàng sử dụng dịch vụ xanh; Vinpearl tri ân khách hàng di chuyển xanh đến hệ thống.

Trụ cột Tri thức xanh, VinUni tổ chức hội thảo về chuyển đổi xanh trong kỷ nguyên AI và tác động của điện khí hóa giao thông; Vinmec triển khai Tuần lễ “Môi trường và Bệnh lý dị ứng đường thở” với hoạt động test dị nguyên miễn phí; Vinpearl tổ chức các lớp “Sống Xanh” cho trẻ em; và Quỹ Vì tương lai xanh tổ chức tọa đàm “Chung tay bảo vệ bầu trời xanh – Thách thức và Giải pháp” quy tụ nhiều chuyên gia.

Cuối cùng, nhóm Tiết kiệm năng lượng – giảm phát thải, Vincom cam kết tắt điều hòa sớm 15 phút mỗi ngày; Vinpearl ưu tiên vật liệu thân thiện, tái sử dụng năng lượng và nước; Xanh SM phát động cuộc đua giảm phát thải toàn cầu; và Green Future triển khai chuỗi chương trình “Ngày hội Xanh – Thu xe xăng, lên đời xe Xanh” cùng chiến dịch trực tuyến “Kích hoạt chất xanh”.

Bà Lê Thái Hà khẳng định: “Chiến dịch ‘Cùng hành động vì bầu trời xanh’ không đơn thuần là tập hợp những hoạt động riêng lẻ, mà là một chiến lược tổng thể, hài hòa, bao trùm bốn khía cạnh trọng yếu của phát triển bền vững… Chúng tôi tin rằng chiến dịch sẽ góp phần bảo vệ bầu khí quyển nền tảng sự sống của nhân loại góp phần kiến tạo một tương lai xanh, bền vững cho các thế hệ mai sau”.