Ngày 12/9 tới, thành phố Hà Nội long trọng tổ chức Lễ Công bố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (NTM), dẫn đầu cả nước về số xã, phường hoàn thành chuẩn NTM, NTM nâng cao và NTM kiểu mẫu. Nhân dịp này, phóng viên Báo Nông nghiệp và Môi trường có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Đình Hoa – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường.
Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Nguyễn Đình Hoa cho biết, sau gần 15 năm kiên trì triển khai chương trình, có thể nói Hà Nội đã đạt được những thành quả toàn diện và bền vững. Ảnh: Bảo Hà.
PV: Thưa ông, Hà Nội vừa vinh dự được Thủ tướng Chính phủ công nhận hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM theo bộ tiêu chí giai đoạn 2021–2025. Ông có thể khái quát những thành tựu nổi bật của thành phố trong chặng đường vừa qua?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Sau gần 15 năm kiên trì triển khai chương trình, Hà Nội đã đạt được những thành quả toàn diện và bền vững.
Năm 2010, khi bắt đầu cùng với các tỉnh, thành phố trên cả nước thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, thành phố Hà Nội có 401 xã tham gia trong điều kiện còn nhiều khó khăn, thách thức. Bình quân mỗi xã chỉ đạt 01 tiêu chí thì đến nay 100% số xã được công nhận đạt chuẩn NTM; 229 xã đạt NTM nâng cao, 109 xã đạt NTM kiểu mẫu; 18/18 huyện (cũ) và thị xã Sơn Tây (cũ) hoàn thành nhiệm vụ, đạt chuẩn NTM, trong đó 6 huyện (cũ) đạt chuẩn NTM nâng cao.
Ngoài ra, Hà Nội cũng đứng đầu cả nước về Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), với hơn 3.400 sản phẩm được công nhận, trong đó có 9 sản phẩm đạt 5 sao và 19 sản phẩm tiềm năng 5 sao. Đây là minh chứng rõ nét cho sự năng động, sáng tạo của nông dân Thủ đô.
Chương trình đã huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị, sự hưởng ứng, tham gia tích cực hiệu quả của cộng đồng doanh nghiệp và toàn thể Nhân dân; tạo ra một phong trào sâu rộng, có sức lan tỏa rất lớn, làm thay đổi căn bản, toàn diện nông nghiệp, nông thôn; kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội ngày càng đồng bộ, hoàn thiện theo hướng hiện đại; cơ cấu nội bộ ngành nông nghiệp chuyển dịch tích cực; đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng được nâng cao; khoảng cách giữa thành thị và nông thôn ngày càng thu hẹp, an ninh, trật tự xã hội ở nông thôn được đảm bảo và giữ vững.
PV: Những con số ấy thực sự ấn tượng. Vậy theo ông, đâu là những yếu tố quyết định giúp Hà Nội có được bước tiến mạnh mẽ trong xây dựng nông thôn mới?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Có nhiều yếu tố cộng hưởng, nhưng tôi cho rằng có ba điểm then chốt.
Thứ nhất, sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, HĐND, UBND thành phố, cũng như sự hỗ trợ từ Trung ương. Các chủ trương, chính sách lớn của Đảng và Nhà nước đã được Hà Nội cụ thể hóa thành chương trình hành động rõ ràng, có lộ trình và cách làm sáng tạo.
Diện mạo nông thôn thay đổi căn bản, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được nâng lên rõ rệt. Ảnh: Văn phòng nông thôn mới.
Thứ hai, sự đồng thuận và chung sức của người dân, từ 2010 đến nay, Thành phố đã huy động được trên 185 nghìn tỷ đồng cho xây dựng NTM. Trong đó, Nhân dân đóng góp trên 21 nghìn tỷ đồng bằng các hình thức như: hiến trên, ngày công lao động, ủng hộ vật tư xây dựng và tiềm mặt với tinh thần “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân hưởng thụ” được phát huy cao độ.
Thứ ba, sự vào cuộc của cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức xã hội. Nhiều mô hình sản xuất liên kết chuỗi, nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái được triển khai, góp phần nâng cao giá trị sản xuất, gia tăng thu nhập cho nông dân.
PV: Ông có thể chia sẻ rõ hơn về sự thay đổi trong đời sống kinh tế và hạ tầng nông thôn Hà Nội?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Nếu năm 2010, bình quân đầu người khu vực nông thôn mới đạt khoảng 13 triệu đồng/năm thì đến năm 2024 đã tăng lên 74,3 triệu đồng, đứng đầu cả nước. Đặc biệt, Hà Nội là địa phương không còn hộ nghèo theo chuẩn hiện hành.
Về hạ tầng, 100% đường xã, liên thôn đã được nhựa hóa, bê tông hóa; toàn bộ trạm y tế xã đạt chuẩn quốc gia; hơn 96% trường học các cấp đạt chuẩn; 95% hộ dân nông thôn được dùng nước sạch tập trung. Hệ thống thủy lợi chủ động tưới tiêu cho trên 95% diện tích đất nông nghiệp. Đây là nền tảng để phát triển sản xuất bền vững.
Ngoài ra, môi trường văn hóa – xã hội được chú trọng. Hiện nay, 98% làng, thôn đạt danh hiệu văn hóa; cảnh quan sáng – xanh – sạch – đẹp; các di sản, lễ hội truyền thống được bảo tồn và phát huy. Nhiều làng nghề như Bát Tràng, Vạn Phúc còn vươn tầm quốc tế khi được công nhận là thành viên mạng lưới thành phố thủ công sáng tạo thế giới.
Hà Nội đứng đầu cả nước về Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP), với hơn 3.400 sản phẩm được công nhận. Ảnh: Văn phòng Điều phối nông thôn mới.
PV: Không chỉ có thành tựu, chắc hẳn vẫn còn những khó khăn, thách thức trong chặng đường phía trước?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Một số vùng nông thôn của Hà Nội còn có sự chênh lệch về mức sống và chất lượng hạ tầng. Quá trình đô thị hóa nhanh cũng đặt ra sức ép về quản lý đất đai, môi trường và bảo tồn bản sắc văn hóa.
Ngoài ra, yêu cầu của bộ tiêu chí NTM giai đoạn mới (2021 - 2025) cao hơn nhiều so với trước, đòi hỏi sự nỗ lực lớn trong duy trì và nâng chất lượng tiêu chí. Thách thức nữa là biến đổi khí hậu, thiên tai ngày càng phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp.
PV: Vậy Sở Nông nghiệp và Môi trường có những định hướng gì cho Hà Nội trong giai đoạn tiếp theo?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Chúng tôi xác định rõ việc hoàn thành NTM không phải điểm dừng, mà là khởi đầu cho chặng đường mới. Thành phố sẽ tập trung vào một số nhiệm vụ trọng tâm.
Một là, tiếp tục phát triển kinh tế nông thôn theo hướng hiện đại, bền vững, gắn với bảo vệ môi trường. Đẩy mạnh nông nghiệp sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị.
Hai là, ưu tiên phát triển hạ tầng kết nối, đặc biệt là giao thông, để tạo điều kiện trao đổi hàng hóa, dịch vụ và du lịch. Hà Nội cũng hướng tới xây dựng nông thôn mới thông minh, hiện đại.
Ba là, chú trọng đầu tư vào giáo dục, y tế, văn hóa, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Xây dựng thế hệ “nông dân trí thức”, thích ứng với thời kỳ chuyển đổi số.
Bốn là, giữ vững ổn định chính trị, trật tự an toàn xã hội, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh. Đây là nền tảng quan trọng để triển khai các chương trình phát triển.
PV: Ông kỳ vọng gì về diện mạo nông thôn Hà Nội trong tương lai?
Ông Nguyễn Đình Hoa: Tôi tin rằng với quyết tâm chính trị cao, sự đồng thuận của Nhân dân, Hà Nội sẽ xây dựng được một nông thôn kiểu mẫu: giàu bản sắc văn hóa, hiện đại nhưng hài hòa với thiên nhiên, nơi mà sự phát triển không chỉ đo bằng con số tăng trưởng mà còn bằng hạnh phúc, sự bình yên của người dân.
PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!
