Điểm hẹn du lịch nông nghiệp hút khách tại Mộc Châu

HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5 (HTX 19/5 - Mộc Châu, Sơn La) được thành lập năm 2000 trong bối cảnh sản xuất nông nghiệp ở Mộc Châu nói riêng và vùng Tây Bắc nói chung còn gặp nhiều khó khăn về kỹ thuật, đầu ra và nguồn lực.

Với lợi thế vùng đất đồi được thiên nhiên ưu đãi khí hậu ôn hòa, anh Mai Đức Thịnh, Giám đốc HTX 19/5 đã định hướng phát triển theo hướng nông nghiệp hữu cơ. HTX tập trung xây dựng, nâng cao trình độ canh tác cho thành viên, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, vận dụng điều kiện tự nhiên thuận lợi để nghiên cứu, thử nghiệm sản xuất, đồng thời phát triển chế biến sâu nhằm gia tăng giá trị nông sản.

Hướng đi mới gắn với du lịch nông nghiệp

Từ giai đoạn đầu, HTX tập trung phát triển sản xuất và tìm kiếm nguồn cung ứng vật tư đầu vào chất lượng với giá ổn định. Phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, cây giống đều được HTX lựa chọn kỹ lưỡng từ các đơn vị uy tín qua giới thiệu từ các viện nghiên cứu thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường như Viện Nghiên cứu Rau quả, Viện Bảo vệ thực vật, Viện Nghiên cứu ngô… Những hợp tác này giúp HTX nhanh chóng tiếp cận và ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, mang lại hiệu quả rõ rệt.

Tại khu vực sản xuất chính, HTX bố trí hệ thống vườn cây đa dạng gồm mận, đào, bơ, lê, nho, chè, rau củ... với nhiều giống khác nhau. Đây vừa là nơi cung cấp nông sản chất lượng ra thị trường, vừa là điểm nhấn để phục vụ khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm. Cây trồng tại đây phát triển khỏe, sai quả, tạo không gian xanh mát thu hút du khách.

Một trong những điểm nổi bật của HTX 19/5 là mô hình trồng nho kết hợp du lịch sinh thái. Khu vườn nho của HTX trở thành điểm đến yêu thích của nhiều du khách bởi khung cảnh đẹp, nho sai trĩu cành, vừa chụp ảnh vừa có thể thưởng thức ngay tại chỗ. Hiện HTX trồng ba giống nho chính gồm nho rừng, nho sữa Hàn Quốc và nho Hạ Đen.

Anh Mai Đức Thịnh chia sẻ: “Phát triển du lịch nông nghiệp giúp nông dân bán được sản phẩm mình làm ra ngay tại vườn, đồng thời thông qua du lịch thúc đẩy phát triển các ngành nghề truyền thống, nâng cao chất lượng cuộc sống. HTX đã thiết kế các khu vực trồng vừa đúng quy chuẩn kỹ thuật, vừa đẹp mắt để du khách có thể trải nghiệm chăm sóc, thu hái khi quả chín, mang về những kỷ niệm khó quên".

Du lịch nông nghiệp đang trở thành xu thế mới, mang lại giá trị kép, vừa tiêu thụ được sản phẩm tại chỗ, vừa nâng cao nhận thức cộng đồng về nông nghiệp bền vững. Với HTX 19/5, đây là cơ hội mở rộng kênh tiêu thụ, giảm áp lực phụ thuộc vào thị trường truyền thống.

HTX thường bố trí thành viên túc trực tại các vườn để sẵn sàng hỗ trợ, giải đáp thắc mắc của khách khi tham quan. Khi xác minh được nguồn gốc, cách trồng, du khách mới sẵn sàng chi tiền để mua sản phẩm, nhờ đó HTX luôn giữ và làm chủ được giá bán.

Tạo chuỗi sản xuất khép kín, chế biến sâu

Để tối ưu hóa giá trị sản phẩm, nhiều năm nay HTX 19/5 đã xác định mục tiêu sản xuất theo hướng hữu cơ, áp dụng mô hình chuỗi tuần hoàn khép kín. Các phụ phẩm từ trồng trọt được tái sử dụng cho chăn nuôi gà, lợn, thỏ hoặc ủ cùng chế phẩm vi sinh để sản xuất phân hữu cơ. Ngược lại, chất thải từ chăn nuôi được ủ làm phân hữu cơ bón cho cây trồng và tạo ra khí biogas phục vụ chế biến, sinh hoạt. Cách làm này vừa tiết kiệm chi phí, vừa giảm ô nhiễm môi trường, đảm bảo phát triển hài hòa giữa kinh tế và bảo vệ môi trường sinh thái.

Trải qua hơn 20 năm, HTX 19/5 hiện có hơn 50 thành viên, bên cạnh đó còn liên kết với khoảng 200 hộ nông dân, quản lý trên 110 ha cây trồng. HTX cũng tiên phong nghiên cứu, phát triển giống cây ăn quả ôn đới mới bằng phương pháp ghép mắt như lê, đào... góp phần đa dạng hóa sản phẩm và nâng cao giá trị kinh tế.

Song song với mở rộng diện tích và chủng loại cây trồng, HTX chú trọng áp dụng cơ giới hóa vào sản xuất, chế biến nông sản. Hệ thống máy cày, máy phay đất, máy phun, máy cắt, máy gieo hạt, hệ thống tưới tiêu ngầm, nhà lưới, kho lạnh… được đưa vào sử dụng, giúp tiết kiệm công lao động, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.

Một thành công khác của HTX là phát triển chế biến sâu, đặc biệt với sản phẩm mận hậu. HTX đã đầu tư dây chuyền, áp dụng công nghệ hiện đại để chế biến thành nhiều sản phẩm mang thương hiệu riêng như rượu mận, mứt mận, mận sấy dẻo. Công suất sấy hơi được nâng từ 100 kg lên 600 kg thành phẩm mỗi mẻ, đáp ứng nhu cầu thị trường ngày càng lớn. Trung bình hằng năm HTX thu mua khoảng 400 tấn mận hậu cho nông dân, tạo đầu ra ổn định, nâng cao thu nhập cho bà con.

Từ nỗ lực không ngừng suốt hơn hai thập kỷ, đến nay, HTX 19/5 sở hữu 6 sản phẩm OCOP cấp tỉnh, trong đó có 3 sản phẩm đạt chuẩn 4 sao, giúp phát triển sinh kế, đem lại thu nhập cao cho hàng trăm hộ nông dân ở quanh khu vực Mộc Châu - Vân Hồ, tỉnh Sơn La.