Trang trại nuôi dê của gia đình anh Phạm Trung Hiếu ở xã Mỹ Đức, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng. Ảnh: Đinh Mười.
Tận dụng không gian trống khu vực trang trại nuôi trồng thủy sản rộng gần 10ha, anh Phạm Trung Hiếu, 43 tuổi, trú tại xã Mỹ Đức, huyện An Lão, thành phố Hải Phòng đã trồng cỏ voi và bỏ nhiều tỷ đồng đầu tư chuồng trại để nuôi gần 300 con dê boer.
Anh Hiếu chọn dê boer để nuôi vì dòng này có tốc độ sinh trưởng và cho lượng thịt cao hơn "dê cỏ" truyền thống mà người dân vẫn hay nuôi. Đây là giống dê có nguồn gốc từ Nam Phi, với đặc điểm nổi bật là lớn nhanh và cho sản lượng thịt nhiều hơn các loại dê thông thường và thịt chứa nhiều chất béo.
Trong các giống dê hiện đang được nuôi trong nước thì giống dê boer có nhiều ưu điểm, dê trưởng thành trọng lượng bình quân đạt từ 47-52 kg, 1 con dê cái nuôi từ lúc đẻ ra cho đến khoảng 6 tháng là có thể sinh sản, từ năm thứ 2 bình quân mỗi lứa sẽ đẻ ổn định từ 2-3 con. Mỗi một con dê đực có thể phối giống cho khoảng 25 con dê cái.
Khác với giống dê cỏ, dê núi được nuôi chủ yếu bằng hình thức bán chăn thả thì gia đình anh nuôi dê nhốt hoàn toàn. Hệ thống chuồng trại được làm công phu, cao 1,8m, sạch sẽ, đảm bảo ấm về mùa đông, thoáng mát về mùa hè giúp dê sinh trưởng, phát triển tốt.
De boer tăng trưởng nhanh và cho lượng thịt nhiều hơn dê "cỏ". Ảnh: Đinh Mười.
“Dòng dê này nhiều sữa, sinh sản ổn định và cho lượng thịt nhiều hơn, ví dụ với dê cỏ, 10 cân hơi mới cho được 4kg thịt nhưng dê bo bin thì 10kg hơi có thể cho từ 5-6 kg thịt”, anh Hiếu thông tin.
Về phòng dịch bệnh, anh Hiếu chia sẻ, dê vốn là loài ăn tạp lại ít bệnh tật, chỉ cần chuồng trại cao ráo, bảo đảm vệ sinh, chú ý che chắn cho dê vào mùa đông, tiêm định kỳ các loại vacxin phòng bệnh truyền nhiễm.
Bệnh chủ yếu ở dê là bệnh đường hô hấp, đường ruột và bệnh ký sinh trùng khi vào mùa đông, mùa hè - thu có mưa, độ ẩm cao. Dê không ưa độ ẩm cao hay nhiệt độ thấp, nên chuồng trại luôn phải giữ thông thoáng, sạch sẽ, ổn định về nhiệt độ.
Nuôi dê bệnh cấp tính nhất là bệnh chướng hơi, bệnh này xuất phát từ việc cắt cỏ vào sáng sớm còn đọng sương, dê ăn vào bị chướng hơi, trong vòng 5-10 phút nếu không xử lý được con dê sẽ chết ngay. Trong trường hợp dê bị chướng hơi, chỉ cần mua cocacola đổ vào mồm, dê ợ ra rồi sẽ đỡ.
“Nuôi dê sợ nhất là vào mùa đông, cần che kín chỉ để hở sàn để đảm bảo thông thoáng. Bên cạnh đó, hàng năm tôi sẽ tiêm vắc xin định kỳ 6 tháng 1 lần với các bệnh lở mồm long móng, tụ huyết trùng, viêm hoại tử. Đây là những vắc xin cần thiết, khi tiêm đủ thì dê lúc nào cũng khỏe”, anh Hiếu chia sẻ thêm.
Nguồn thức ăn cho dê được chủ động từ cỏ voi. Ảnh: Đinh Mười.
Khi tham quan mô hình nuôi dê của anh Hiếu, điều khiến chúng tôi ngạc nhiên là dê ở đây được nghe nhạc và khá “lành”, ít xô đàn. “Tôi thấy nhiều mô hình cho động vật nghe nhạc nên tôi có áp dựng thử và thấy hiệu quả. Dê rất hiếu động, khi cho nghe nhạc khi quen rồi sẽ hiền hơn, không nhảy nhiều, hiền hòa hơn, không xô đàn, ăn uống tốt hơn”, anh Hiếu giải thích.
Bên cạnh đó, thay vì khai thác tối đa, mỗi năm anh Hiếu chỉ cho đàn dê đẻ 1 lứa để đảm bảo sức khỏe. Trong thời gian dê nuôi con, cai sữa sẽ tranh thủ tiêm vacxin, xong rồi mới cho vào giống. Thông thường, dê nuôi từ sinh ra đến đến lúc xuất từ 9-10 tháng sẽ xuất bán thương phẩm. Một con bình quân có trọng lượng từ 35 đến 40kg. Mỗi lứa xuất bán sẽ thu về hơn 300 triệu đồng, trừ chi phí đi sẽ lãi khoảng 1 nửa.
Về thức ăn cho dê boer bao gồm nguồn thức ăn từ rau, cỏ và thức ăn tinh như: cám, ngô, sắn,... Mỗi ngày cho dê ăn 2 lần, mỗi lần cho ăn bằng 10% trọng lượng cơ thể, trong đó thức ăn tinh chiếm 10% trong tổng khối lượng cho dê ăn, điều quan trọng nhất là thức ăn phải khô và sạch thì dê mới phát triển nhanh và ít bệnh.
Anh Hiếu điều khiển hệ thống tự động nâng hạ thức ăn cho dê. Ảnh: Đinh Mười.
Để đảm bảo nguồn thức ăn cho đàn dê, anh Hiếu tận dụng những khu đất trống rộng mênh mông ở trang trại để trồng cỏ voi tổng diện tích hơn 1ha. Giống cỏ này có hàm lượng dinh dưỡng cao, hợp khẩu vị với dê, nhất là khi trộn thêm các phụ phẩm như ngô, cám,… mỗi 1ha trồng cỏ cung cấp đủ thức ăn cho khoảng 300 con dê.
Do hoàn toàn chủ động được nguồn thức ăn là cỏ voi ở trang trại và thêm một chút bã bia, không cho ăn cám công nghiệp nên thịt dê săn chắc và ngon. “Với công suất 2 năm đẻ 3 lứa thì dê nái lúc nào cũng khỏe, mỗi lần đẻ cho ổn định từ 2-3 con.
Tính bình quân mỗi năm tôi sẽ tăng đàn thêm được 150 con. Với trọng lượng từ 30-40kg/con và giá thị trường như hiện nay, trung bình mỗi con dê tôi lãi tiền triệu trong vòng từ 8-9 tháng”, anh Hiếu bộc bạch.
Ông Nguyễn Minh Châu, Phó Chủ tịch UBND xã Mỹ Đức, huyện An Lão cho biết: Mô hình nuôi dê của anh Hiếu được triển khai quy mô, khép kín và hiện đại, mang lại hiệu quả thiết thực, mở hướng phát triển kinh tế mới, cũng như thay đổi tư duy về xây dựng mô hình kinh tế cho các hộ dân trong xã.
Mô hình nuôi dê nhốt đã mở ra hướng chăn nuôi mới, và truyền cảm hứng khởi nghiệp cho nhiều người dân, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế. Đây cũng là hướng phát triển kinh tế giúp người dân giảm nghèo bền vững, thời gian tới, các cấp chính quyền địa phương luôn khuyến khích người dân nhân rộng.
