Chính sách hỗ trợ vươn khơi: Đừng đẩy ngư dân vào thế khó!

Nỗi lo của ngư dân sau sáp nhập

Sau khi sáp nhập Quảng Nam và Đà Nẵng, TP. Đà Nẵng mới hiện có 1.186 tàu cá đăng ký thường xuyên tham gia khai thác và dịch vụ hải sản ở các vùng biển xa, trong đó 618 tàu mang số hiệu ĐNa và 568 tàu mang số hiệu QNa. Việc thống nhất chính sách hỗ trợ ngư dân khai thác xa bờ theo Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ đang được bà con đặc biệt quan tâm, bởi đây là chính sách gắn liền trực tiếp với sinh kế và đời sống của hàng nghìn lao động trên biển.

Câu hỏi “chính sách khác biệt sẽ tiếp tục được thực hiện như thế nào” luôn thường trực trong suy nghĩ của ông Cao Văn Minh, Chủ tịch Nghiệp đoàn nghề cá phường Nại Hiên Đông (Đà Nẵng). Với ông Minh và hàng trăm chủ tàu khác, mỗi quy định dù chỉ thay đổi một con số, một điều kiện nhỏ cũng có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cả chuyến biển và kế hoạch mưu sinh dài ngày trên khơi xa.

Ông Minh cho biết, phường Nại Hiên Đông hiện có hơn 300 tàu đánh bắt xa bờ, phần lớn công suất trên 90CV. “Nếu tiếp tục giữ hai cách tính khác nhau giữa Quảng Nam và Đà Nẵng cũ thì rất khó cho ngư dân. Đà Nẵng (cũ) quy định mỗi chuyến biển 15 ngày chỉ cần 5 ngày hoạt động ở vùng biển xa và có 5 tin nhắn hành trình thành công là đủ điều kiện hưởng hỗ trợ, điều đó hợp lý và phù hợp thực tế. Nhưng Quảng Nam (cũ) yêu cầu phải ở vùng biển xa tới 13 ngày, trong khi thời tiết gió mùa thất thường, không ai dám ở ngoài khơi quá lâu”, ông nói.

Theo ông, người đi biển phải tính từng con nước, từng hướng gió. Nếu gặp thời tiết xấu mà buộc phải cố giữ đủ số ngày ở xa mới được hỗ trợ, thì chẳng khác nào đặt bà con vào thế khó. Nhiều chủ tàu sẵn sàng tuân thủ quy định, nhưng mong sao chính sách đủ linh hoạt để vừa quản lý chặt chẽ, vừa không làm khó người lao động.

Bên cạnh đó, việc chưa được truy xuất tin nhắn hành trình ở Quảng Nam (cũ) khiến ngư dân không biết tin đã gửi thành công hay chưa, dễ bị mất quyền lợi khi xét hồ sơ. Hiện nay, bà con cũng gặp khó vì kinh phí hỗ trợ dầu theo Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg đang bị chi trả chậm. “Mỗi chuyến đi là cả một khoản đầu tư lớn, chậm một ngày là lỡ cả mùa cá”, ông chia sẻ.

Từ thực tế này, ông Minh kiến nghị thành phố khi thống nhất chính sách cần tính toán theo hướng hài hòa hơn, vừa đúng quy định vừa sát thực tế nghề biển. Ông đề xuất giữ thời gian chuyến biển 15 ngày, trong đó 5 ngày ở vùng biển xa với ít nhất 3 tin nhắn xác nhận hành trình; cho phép truy xuất tin nhắn trong chuyến đi để đảm bảo minh bạch; đồng thời giải ngân hỗ trợ theo quý, dứt điểm trong năm để ngư dân có vốn quay vòng. Theo ông Minh, những điều chỉnh này sẽ giúp ngư dân yên tâm bám biển, vừa phát triển kinh tế, vừa góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo và thực hiện hiệu quả quy định chống khai thác IUU.

Khẩn trương ban hành chính sách mới

Trao đổi với phóng viên, ông Phan Văn Mỹ, Phó Giám đốc Sở NN-MT Đà Nẵng, cho biết hiện nay vẫn tiếp tục áp dụng quy định riêng của Quảng Nam (cũ) và Đà Nẵng (cũ) cho đến hết năm 2025. Từ năm 2026, UBND TP Đà Nẵng (mới) sẽ ban hành quyết định thống nhất hướng dẫn thực hiện chính sách hỗ trợ ngư dân khai thác hải sản ở vùng biển xa theo Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Theo ông Mỹ, Sở NN-MT đã chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị và địa phương liên quan xây dựng, trình UBND thành phố ban hành quyết định mới, trong đó quy định rõ thời gian chuyến biển, thời gian tàu hoạt động ở vùng khơi và vùng biển xa, số ngày có tin nhắn xác nhận về trạm bờ, cũng như quy trình xét duyệt hỗ trợ đối với các hồ sơ còn lại của năm 2025. Quyết định này được xem là bước đi quan trọng để bảo đảm tính đồng bộ và minh bạch trong chính sách hỗ trợ sau sáp nhập.

Dự kiến trong tháng 10, Quyết định mới sẽ được ban hành và áp dụng thống nhất trên toàn địa bàn Đà Nẵng. Ngay sau đó, Sở NN-MT sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tổ chức tuyên truyền và hướng dẫn ngư dân thực hiện, đồng thời kiện toàn Tổ Thẩm định hồ sơ, Tổ Liên ngành 48 và Hội đồng xét duyệt với thành viên mới là đại diện UBND xã, phường và các đơn vị chuyên môn. “Chúng tôi sẽ tiếp tục rà soát, đẩy nhanh tiến độ xét duyệt, bảo đảm ngư dân được thụ hưởng đầy đủ, kịp thời theo quy định,” ông Mỹ cho hay.

Ông Mỹ khẳng định, việc thống nhất chính sách hỗ trợ ngư dân sau sáp nhập không chỉ nhằm bảo đảm công bằng quyền lợi cho ngư dân, mà còn là yếu tố then chốt giúp ổn định sinh kế, duy trì đội tàu đánh bắt xa bờ, góp phần bảo vệ chủ quyền và phát triển kinh tế biển bền vững.

“Thành phố đang khẩn trương hoàn thiện các quy định mới theo hướng thực tế, hài hòa và phù hợp, để mỗi ngư dân thật sự yên tâm vươn khơi, bám biển, làm giàu cho quê hương,” ông Mỹ nhấn mạnh.

Thực hiện Quyết định số 48/2010/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong 9 tháng đầu năm 2025, TP Đà Nẵng đã tham mưu UBND hỗ trợ tổng cộng hơn 140 tỷ đồng cho 828 lượt tàu với 1.474 chuyến biển. Trong đó, có 280 lượt tàu được hỗ trợ bảo hiểm thân tàu và 387 lượt tàu được hỗ trợ bảo hiểm tai nạn cho 4.325 thuyền viên.