Gắn bó với nghề nuôi cá tầm từ 2020, suốt nhiều năm qua trang trại cá tầm của anh Nguyễn Ngọc Trường tại bản Nà An, xã Xuân Nha, tỉnh Sơn La luôn mang lại giá trị kinh tế hơn 1 tỷ đồng mỗi năm cho gia đình.

Nhờ có bí quyết phòng bệnh và cách chăm sóc hợp lý, đàn cá tầm của anh Trường phát triển khoẻ mạnh. Ảnh: Cao Sơn.
Để đạt được thành công, anh Trường phải trải qua một thời gian dài học hỏi và tích luỹ kinh nghiệm nuôi cá tầm từ những người đi trước. Bên cạnh đó, nhờ nắm vững kỹ thuật chăm sóc và có bí quyết phòng bệnh hiệu quả, nên đàn cá tầm của anh sinh trưởng phát triển tốt, tỷ lệ nuôi thành công trên 90%.
Theo anh Trường, yếu tố đầu tiên và quan trọng nhất để nuôi thành công cá tầm là tìm kiếm nguồn nước phải đảm bảo sạch, mát. Vì cá tầm chỉ ưa sống và phát triển tốt ở nơi có nước lạnh, rất nhạy cảm với môi trường nước, nên nguồn nước không đảm bảo thì cá rất dễ mắc bệnh.
Để nước trong bể cá luôn trong sạch, tạo môi trường sống lý tưởng cho cá tầm phát triển, anh Trường thực hiện thay nước 2 lần/ngày, mỗi lần thay 50% khối lượng nước trong bể. Đây cũng là yếu tố giúp đàn cá nhanh lớn.
Trại nuôi cá tầm của anh Trường có diện tích mặt nước khoảng 1.200m2, chia làm 6 bể, mỗi bể có chiều sâu từ 0,5 - 2m tùy thuộc vào độ tuổi của cá, với 6 bể này anh Trường nuôi 6.500 con cá tầm. Hệ thống bể nuôi được thiết kế xây theo kiểu bậc thang, nước được anh dẫn từ suối về bể trên cùng rồi từ bể trên chảy xuống bể dưới rồi chảy ra ngoài. Anh Trường chia sẻ, việc để nước chảy như vậy rất quan trọng, bởi không chỉ giúp cho các bể cá luôn có lượng nước trong mát, mà còn tạo oxy cho đàn cá.
“Xây bể theo kiểu bậc thang giúp tiết kiệm chi phí, quan trọng hơn là tiết kiệm được nguồn nước suối tự nhiên trong mát, vì không phải lúc nào suối cũng sẵn nước, nhất là mùa hè suối cạn, khi đó mình phải dùng tiết kiệm để bà con còn lấy nước về sinh hoạt và sản xuất nông nghiệp”, anh Trường cho hay.

Nguồn nước suối trong sạch và mát là yếu tố quan trọng giúp anh Trường nuôi cá tầm thành công. Ảnh: Cao Sơn
Ngoài nguồn nước, khâu chăm sóc và cho ăn cũng quan trọng không kém. Anh Trường cho ăn theo chế độ 2 lần/ngày bằng cám viên dành cho cá tầm, lượng thức ăn được anh điều chỉnh theo độ tuổi, cân nặng của cá.
Anh Trường kể, nghề nuôi cá tầm không khác gì “chăm con mọn”, mình phải thường xuyên chăm sóc và quan sát cá phát triển, mỗi tháng đều phải kiểm tra cân nặng của cá để điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp. Nếu thấy con cá nào chậm lớn, có biểu hiện không bình thường thì phải bắt cho ra bể khác và có chế độ chăm sóc riêng.
Một yếu tố quan trọng khác giúp anh Trường thành công nuôi cá tầm là bí quyết phòng, điều trị bệnh. Hiện nay, bệnh phổ biến nhất mà người nuôi cá tầm gặp phải bệnh nấm và trắng gan. Trong đó, bệnh trắng gan đang là nỗi lo lớn của nhiều người nuôi cá tầm, do không có thuốc đặc trị, dễ dẫn đến chết hàng loạt, gây thiệt hại nặng nề cho người nuôi.
Theo anh Trường, nguyên nhân chính của bệnh trắng gan là do nguồn gốc giống không đảm bảo chất lượng, đa số cá tầm giống ở mình bây giờ đều được nhập khẩu, do đó mình không thể biết được nguồn gốc giống như thế nào, khi nhập về con cá đã mang mầm bệnh, sau một thời gian nuôi thì cá sẽ phát bệnh và chết.
Để khắc phục tình trạng này, ngoài việc chọn giống kỹ lưỡng, anh Trường đã áp dụng biện pháp tiêm phòng thay vì cho uống thuốc để hạn chế bệnh trắng gan cũng như các bệnh khác, nhờ vậy mà trại cá tầm của anh có tỷ lệ hao hụt rất thấp, chỉ dưới 10%.

Đàn cá tầm được anh Trường áp dụng biện pháp tiêm phòng, nên hiếm khi mắc bệnh. Ảnh: Tú Thành.
“Đối với con cá tầm giống, khi mình nhập về nó rất bé, chỉ có trọng lượng khoảng 20gam/con nên chưa thể tiêm phòng ngay được. Sau 3 tháng nuôi, khi cá đạt trọng lượng 100gam sẽ tiến hành tiêm phòng lần 1. Tiếp đó, khi cá đạt trọng lượng cơ thể khoảng 0,5kg sẽ tiêm phòng lần 2 và lần 3 được tiêm phòng khi cá đạt khoảng 0,8kg. Phương pháp này hiệu quả hơn rất nhiều so với việc cho uống thuốc, cá không bị bệnh và phát triển tốt”, anh Trường chia sẻ kinh nghiệm.
Ngoài ra, bệnh nấm cũng phổ biến ở cá tầm, nhất là vào mùa mưa do không kiểm soát được nguồn nước, nên cá dễ phát sinh bệnh. Để điều trị bệnh nấm, anh Trường cho biết rất đơn giản, khi phát hiện cá có xu hướng nổi đầu lên mặt nước để hô hấp, bỏ ăn, trên thân và mang xuất hiện các đốm trắng, đỏ… thì mình phải tách riêng con cá đó ra. Đồng thời, lấy muối hột hoà với nước theo tỷ lệ khoảng 30gam/lít nước rồi ngâm cá vào nước muối khoảng 30 phút. Làm liên tục trong 3 - 5 ngày, các tầm sẽ khỏi bệnh nấm.
“Điều quan trọng nhất để cá tầm phát triển khoẻ mạnh, không phát sinh bệnh trong quá trình nuôi là phải đảm bảo nguồn nước luôn trong sạch, có nhiệt độ từ 18 - 22 độ C, đồng thời phải vệ sinh bể thường xuyên tránh môi trường sống bị ô nhiễm. Khi đó nuôi cá tầm rất dễ dàng, không hề vất vả”, anh Trường khẳng định.
Với những bí quyết phòng bệnh và cách chăm sóc hợp lý này, chỉ sau 15 tháng anh Trường đã phát triển đàn cá tầm có trọng lượng nhỏ bé khoảng 0,02kg/con lên trên 2kg/con với tỷ lệ nuôi thành công trên 90% để xuất ra thị trường, mang lại giá trị kinh tế cao cho gia đình.