Ấp đặc biệt khó khăn thay da đổi thịt
Đến ấp Thiện Cư, xã Thiện Hưng (tỉnh Đồng Nai), ấp đặc biệt khó khăn với gần 90% đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống những ngày này sẽ dễ dàng cảm nhận được diện mạo của vùng nông thôn có nhiều đổi mới.
Đời sống người dân ấp Thiện Cư ngày một nâng lên nhờ thụ hưởng các chính sách từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững. Ảnh: Trần Trung.
Giữa vùng quê đang nỗ lực vươn lên từng ngày ấy, hình ảnh gia đình anh Điểu Thanh ngày ngày tất bật chăm sóc đàn bò tám con đã trở nên quen thuộc với bà con trong ấp. Ít ai biết rằng, gia đình anh từng phải trải qua những năm tháng mất mát và cơ cực tưởng chừng không thể đứng dậy nổi.
“Vợ tôi bị ung thư gan, mất năm 2019, để lại ba đứa con thơ. Khi đó, đứa út mới hơn hai tuổi, nhà lại thuộc diện hộ nghèo, cuộc sống vô cùng vất vả,” anh Thanh nghẹn ngào nhớ lại. Mọi gánh nặng trong gia đình dồn lên vai người đàn ông duy nhất, vừa làm cha, vừa làm mẹ để nuôi con.
Những năm đầu, anh phải làm thuê đủ nghề, từ đi rẫy, chăn bò mướn đến phụ hồ để có tiền lo cho các con. Dẫu vất vả, anh chưa bao giờ buông xuôi. Bước ngoặt đến vào năm 2020, khi anh được Nhà nước hỗ trợ một con bò giống trong chương trình giảm nghèo. “Từ con bò đầu tiên đó, tôi chăm sóc kỹ lắm, nghe cán bộ khuyến nông hướng dẫn, rồi dần dần nhân giống. Giờ tôi có tám con bò rồi, nhờ đàn bò, cuộc sống dần ổn định hơn”, anh Thanh kể.
Các chương trình hỗ trợ vật nuôi giúp người dân từng bước làm chủ kinh tế, vươn lên thoát nghèo. Ảnh: Trần Trung.
Ông Điểu Cần, Trưởng ấp Thiện Cư cho biết, toàn ấp hiện có 268 hộ với 977 nhân khẩu, trong đó 205 hộ là đồng bào dân tộc S’tiêng. Đời sống của bà con chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp, trồng trọt và chăn nuôi nhỏ lẻ.
Trước đây, người dân chủ yếu trồng tiêu và cao su, nhưng do cây tiêu chết hàng loạt, cuộc sống gặp nhiều khó khăn. Thời gian gần đây, địa phương đã vận động bà con chuyển đổi cây trồng, vật nuôi từ tiêu sang điều, cao su, và kết hợp chăn nuôi bò, dê để ổn định sinh kế.
Chỉ trong hai năm qua, xã đã rà soát, xét duyệt và hỗ trợ bò, dê giống cho nhiều hộ nghèo và cận nghèo. Hiện toàn ấp có 11 hộ nuôi bò, 30 hộ nuôi trâu, dê, chiếm khoảng 30% tổng số hộ tham gia sản xuất nông nghiệp. Bên cạnh đó, khoảng 135 lao động đang làm việc tại công ty cao su, công ty trồng chuối trên địa bàn góp phần tăng thu nhập, cải thiện đời sống người dân.
Các công ty đứng chân trên địa bàn góp phần giải quyết việc làm cho người dân địa phương. Ảnh: Trần Trung.
Nhờ các chương trình hỗ trợ sinh kế, tỷ lệ hộ nghèo trong ấp đã giảm mạnh. Nếu như năm 2016 còn hàng chục hộ nghèo thì đến nay (2025) chỉ còn 4 hộ. Đây là kết quả đáng khích lệ, thể hiện nỗ lực của chính quyền địa phương và tinh thần vươn lên của bà con đồng bào dân tộc.
Chính quyền sát dân - giảm nghèo bền vững
Xã Thiện Hưng được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba đơn vị hành chính gồm xã Thanh Hòa, thị trấn Thanh Bình và xã Thiện Hưng cũ. Sau sắp xếp, xã có diện tích tự nhiên hơn 110 km², dân số trên 35 ngàn người và có đường biên giới dài 16,79 km. Trên mảnh đất này, có tới 13 thành phần dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm 9,1%.
Khi cuộc sống ngày một khấm khá, bà con chủ động đầu tư máy móc, phục vụ sản xuất, nâng cao thu nhập. Ảnh: Trần Trung.
Trong giai đoạn 2020-2025, xã đã xây dựng 279 căn nhà tình thương, nhà nghĩa tình với tổng trị giá gần 24 tỷ đồng, giải quyết việc làm cho hơn 5.400 lao động, giảm 459 hộ nghèo. Mục tiêu đến năm 2030, xã trở thành trung tâm kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội của vùng biên giới phía Bắc tỉnh Đồng Nai; thu nhập bình quân đạt trên 90 triệu đồng/người/năm; giảm tỷ lệ hộ nghèo dưới 1,5%.
Theo ông Trần Văn Thành, Phó Chủ tịch UBND xã Thiện Hưng, việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp đã giúp công tác giảm nghèo sát dân hơn, hiệu quả hơn. Cán bộ cơ sở nắm rõ hoàn cảnh, nguyên nhân nghèo của từng hộ, từ đó đưa ra giải pháp hỗ trợ “trúng và đúng”. “Nhờ vậy, thông tin hai chiều giữa người dân và chính quyền được kết nối nhanh hơn, chính xác hơn; chính sách đến tay người dân cũng kịp thời hơn”, ông Thành nhấn mạnh.
Tuy nhiên, ông Trần Văn Thành cũng thẳng thắn nhìn nhận, vẫn còn tình trạng chồng chéo giữa các chương trình hỗ trợ, có nơi trùng lặp nội dung, trong khi một số nhu cầu thiết thực của người dân lại chưa được đáp ứng kịp thời. “Có trường hợp chính quyền nghĩ người dân cần vốn, nhưng thực tế họ cần kỹ thuật hoặc đầu ra cho sản phẩm”, ông Thành chia sẻ.
Để công tác giảm nghèo hiệu quả, thời gian tới, xã Thiện Hưng tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó ưu tiên phát triển kinh tế khu vực biên giới, cải thiện hạ tầng nông thôn, hỗ trợ sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số, gắn với nâng cao chất lượng an sinh xã hội.
Xã Thiện Hưng tiếp tục tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp, trong đó ưu tiên phát triển kinh tế khu vực biên giới. Ảnh: Trần Trung.
“Chúng tôi thực hiện hỗ trợ theo hướng ‘cầm tay chỉ việc’, hướng dẫn kỹ thuật, chọn mô hình sinh kế phù hợp từng hộ. Đồng thời huy động các nguồn lực xã hội hóa, kết hợp nhiều chương trình, dự án để chăm lo toàn diện cho hộ nghèo”, ông Thành nói.
Thiện Hưng xác định mô hình chính quyền hai cấp là giải pháp then chốt giúp cán bộ xã, thôn gần dân hơn, lắng nghe và điều chỉnh chính sách linh hoạt, phù hợp từng nhóm hộ, qua đó mang lại hiệu quả giảm nghèo thực chất và bền vững.
