Nuôi 'bạch mã' để giảm nghèo

Chọn mô hình sát điều kiện Quan Sơn

Giảm nghèo bền vững không thể chỉ dừng ở hỗ trợ trước mắt mà phải bắt đầu từ việc tạo sinh kế phù hợp, có khả năng duy trì lâu dài. Tại xã Quan Sơn, việc triển khai Dự án 2 - Đa dạng hóa sinh kế, phát triển mô hình giảm nghèo thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững đang mở ra một hướng đi như vậy, với trọng tâm là các mô hình chăn nuôi ngựa bạch sinh sản gắn với điều kiện thực tế của địa phương.

Trong năm 2025, xã Quan Sơn được phân bổ nguồn vốn để triển khai các dự án giảm nghèo với tổng kế hoạch vốn 2.669 triệu đồng, trong đó ngân sách Trung ương chiếm phần lớn. Các dự án hiện mới ở giai đoạn đầu, việc tổ chức thực hiện được chuẩn bị kỹ lưỡng, bảo đảm đúng trình tự quy định. Riêng Dự án 2 được xác định là nội dung then chốt, bởi trực tiếp tác động đến sinh kế và thu nhập của người dân.

Quan Sơn là địa bàn miền núi, quỹ đất sản xuất nông nghiệp hạn chế, trong khi điều kiện tự nhiên lại phù hợp với chăn nuôi đại gia súc. Từ thực tế đó, xã lựa chọn phát triển mô hình nuôi ngựa bạch sinh sản tại nhiều thôn, coi đây là sinh kế có giá trị kinh tế cao, ít rủi ro, phù hợp với tập quán chăn nuôi của người dân.

Triển khai đúng đối tượng

Theo kế hoạch, các mô hình chăn nuôi ngựa bạch sinh sản được triển khai tại thôn Suối Mỏ, Đồng Ghè, Củ Na, Làng Thượng, Làng Hạ, Làng Hăng, Làng Mủn và Mu Cai Pha. Mỗi dự án có mức hỗ trợ từ 405 đến 480 triệu đồng từ ngân sách Trung ương, riêng một số mô hình có thêm phần đối ứng từ ngân sách xã. Các dự án đều đã được phổ biến đến người dân, bảo đảm đủ cơ sở pháp lý để triển khai.

Điểm đáng chú ý là cách làm của xã không triển khai dàn trải mà lựa chọn đúng thôn, đúng đối tượng, ưu tiên các hộ nghèo, cận nghèo có nhu cầu và đủ điều kiện chăm sóc. Việc này nhằm tránh tình trạng hỗ trợ hình thức, đồng thời nâng cao khả năng duy trì và nhân rộng mô hình sau khi dự án kết thúc.

Trao đổi về định hướng triển khai Dự án 2, ông Nguyễn Hùng Mạnh - Chủ tịch UBND xã Quan Sơn cho biết, việc đa dạng hóa sinh kế là giải pháp căn cơ để giảm nghèo bền vững. Theo ông, nếu chỉ hỗ trợ ngắn hạn mà không tạo được sinh kế phù hợp, người dân rất dễ tái nghèo khi gặp rủi ro.

Chính quyền xã chú trọng vai trò giám sát, hướng dẫn trong suốt quá trình triển khai dự án, từ khâu lập hồ sơ, lựa chọn nhà thầu đến tổ chức thực hiện tại cơ sở. Việc tuân thủ chặt chẽ các quy định về đầu tư, đấu thầu không chỉ bảo đảm tính minh bạch mà còn tạo niềm tin cho người dân khi tham gia chương trình.

Tích lũy để thoát nghèo

Ngựa bạch sinh sản được đánh giá là vật nuôi có giá trị kinh tế cao, đầu ra ổn định, thời gian nuôi dài nhưng mang lại hiệu quả bền vững. Khác với một số mô hình ngắn hạn, nuôi ngựa bạch giúp hộ dân từng bước tích lũy tài sản, tạo nguồn sinh kế lâu dài và có khả năng thoát nghèo bền vững.

Với mỗi hộ tham gia, ngoài hỗ trợ con giống và một phần chi phí ban đầu, xã còn lồng ghép hướng dẫn kỹ thuật chăn nuôi, chăm sóc, phòng bệnh và quản lý đàn. Đây là yếu tố quan trọng để người dân không chỉ “nhận hỗ trợ” mà thực sự làm chủ mô hình, nâng cao kỹ năng sản xuất.

Thực tế cho thấy, nhiều hộ dân tại Quan Sơn có kinh nghiệm chăn nuôi đại gia súc, vì vậy việc tiếp cận mô hình ngựa bạch không quá bỡ ngỡ. Khi được hỗ trợ đúng lúc, đúng cách, người dân có thêm động lực đầu tư công sức, cải tạo chuồng trại, từng bước hình thành sinh kế ổn định gắn với điều kiện tự nhiên sẵn có của địa phương.

Về lâu dài, xã Quan Sơn kỳ vọng các mô hình ngựa bạch sinh sản sẽ không chỉ dừng lại ở phạm vi dự án mà tiếp tục được nhân rộng bằng nguồn lực của chính người dân. Khi sinh kế ổn định, thu nhập được cải thiện, người nghèo có điều kiện vươn lên bằng chính sức lao động của mình, từ đó góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững theo chuẩn đa chiều.

Có thể thấy, từ cách lựa chọn mô hình đến tổ chức triển khai, Dự án 2 tại Quan Sơn đang cho thấy một hướng tiếp cận bài bản, lấy sinh kế làm trung tâm. Đây không chỉ là giải pháp trước mắt cho năm 2025, mà còn là bước chuẩn bị quan trọng cho mục tiêu giảm nghèo dài hạn của địa phương trong giai đoạn tiếp theo.