Cần Thơ dành 9,2 tỷ đồng hỗ trợ chuyển đổi chăn nuôi an toàn sinh học

Trước áp lực dịch bệnh trên gia súc, gia cầm diễn biến phức tạp, TP. Cần Thơ là một trong những địa phương chịu ảnh hưởng lớn, do quy mô chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm đa số.

Điển hình tại xã Cù Lao Dung (TP. Cần Thơ) có tổng đàn heo khoảng 5.000 con. Tuy nhiên, phần lớn là hộ nuôi nhỏ lẻ, quy mô từ 5-20 con/hộ. Hình thức nuôi phổ biến là hộ gia đình, chuồng hở, tận dụng phụ phẩm nông nghiệp để chăn nuôi. Chỉ số ít hộ đã đầu tư được chuồng trại bán công nghiệp, áp dụng quy trình chăn nuôi an toàn sinh học.

Từ năm 2019 đến nay, dịch bệnh trên gia súc vẫn xuất hiện rải rác tại một số hộ nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn xã Cù Lao Dung. Đáng chú ý, giai đoạn 2022-2023, xã đã ghi nhận một ổ dịch tả heo Châu Phi, buộc tiêu hủy 37 con. Hiện tại dù không còn ổ dịch lớn, tuy nhiên nguy cơ tái phát dịch bệnh trên gia súc ở cù lao vẫn hiện hữu.

Địa phương đang hướng đến phát triển các trang trại, gia trại, khu chăn nuôi tập trung, xa dân cư để dễ dàng áp dụng các biện pháp an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh. Tuy nhiên, thực tế việc chuyển đổi vẫn cần có các chính sách hỗ trợ kỹ thuật và vốn cho các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ.

Theo Chi cục Chăn nuôi và Thú y TP. Cần Thơ, toàn thành phố hiện chỉ có 21 trang trại chăn nuôi quy mô lớn, 93 trang trại quy mô vừa, nhưng có đến 728 trang trại quy mô nhỏ và khoảng 25.000 cơ sở chăn nuôi nông hộ. Điều này gây không ít khó khăn cho ngành trong việc kiểm soát dịch bệnh và áp dụng các biện pháp an toàn sinh học.

Thực hiện chiến lược phát triển chăn nuôi trên địa bàn TP. Cần Thơ, trong năm 2025, thành phố dành hơn 9,2 tỷ đồng hỗ trợ hộ chăn nuôi chuyển đổi từ quy mô nông hộ nhỏ lẻ sang chăn nuôi trang trại, chuyên nghiệp theo hướng an toàn sinh học, ứng dụng công nghệ cao. Đồng thời, xây dựng 10 mô hình chăn nuôi gia súc, gia cầm đạt tiêu chuẩn VietGAHP. 

Mới đây, tại Hội nghị quốc tế lần thứ 10 về Chăn nuôi bền vững cho các nước đang phát triển (SAADC 2025) do Trường Nông nghiệp (Đại học Cần Thơ) đăng cai tổ chức, vấn đề an toàn sinh học, tuần hoàn, giảm phát thải nhận được sự quan tâm của nhiều chuyên gia, nhà khoa học từ 27 quốc gia trên thế giới.

GS.TS Nguyễn Trọng Ngữ, Phó Hiệu trưởng Trường Nông nghiệp (Đại học Cần Thơ) đánh giá, mặc dù doanh nghiệp cũng như hộ chăn nuôi áp dụng nhiều biện pháp phòng chống, nhưng dịch bệnh vẫn khó tránh khỏi. Do đó, việc áp dụng các giải pháp chăn nuôi an toàn sinh học được đánh giá là rất cần thiết.

Chuyên gia cho biết, ngay cả những nhà máy chăn nuôi lớn, có trang trại khép kín, vật nuôi được tiêm phòng đầy đủ, nhưng ưu tiên hàng đầu của doanh nghiệp vẫn là biện pháp an toàn sinh học để tăng sức đề kháng cho gia súc, gia cầm trước dịch bệnh.

Tại các trang trại chăn nuôi quy mô nhỏ, việc áp dụng các biện pháp an toàn sinh học sẽ rất khó, do chuồng trại chưa khép kín. Bên cạnh đó, do số lượng vật nuôi không nhiều, bà con chưa quan tâm đến vấn đề an toàn sinh học.

Thực tế trên cho thấy, mặc dù an toàn sinh học được xem là “lá chắn” quan trọng để bảo vệ đàn vật nuôi. Tuy nhiên việc triển khai giải pháp này tại ĐBSCL nói chung và TP. Cần Thơ nói riêng vẫn còn nhiều rào cản, do đặc thù sản xuất nhỏ lẻ và thói quen chăn nuôi truyền thống, khiến hộ nuôi chưa chú trọng đến các biện pháp phòng bệnh chủ động. Trong khi đó, dịch bệnh trên gia súc, gia cầm có tốc độ lây lan nhanh, gây thiệt hại lớn và khó kiểm soát, nếu không áp dụng tốt các giải pháp an toàn sinh học.

GS.TS Nguyễn Trọng Ngữ nhấn mạnh, để thay đổi tập quán chăn nuôi, cần có sự kết hợp đồng bộ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân. Nhà nước giữ vai trò định hướng và hỗ trợ chính sách, nhất là về vốn, khoa học kỹ thuật cũng như quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung. Doanh nghiệp tham gia vào khâu bao tiêu sản phẩm, cung ứng con giống, thức ăn và chuyển giao công nghệ. Hộ chăn nuôi phải thay đổi tư duy thói quen sản xuất manh mún, hướng đến ứng dụng công nghệ, hình thức nuôi chuyên nghiệp và an toàn hơn.

Đặc biệt, trong bối cảnh ngành chăn nuôi đang đứng trước thách thức về biến đổi khí hậu, áp lực giảm phát thải và bảo vệ môi trường, áp dụng an toàn sinh học kết hợp với mô hình tuần hoàn được xem là xu hướng tất yếu.