Áp giá điện giờ cao điểm, sáng từ 9h30- 11h30 và từ 17h- 20h trong các ngày từ thứ 2 đến thứ 7, với mục đích tiết kiệm điện, nhưng nếu triển khai trên thực tế không những không tiết kiệm, mà còn bội chi. Chính vì vậy, Bộ Công thương đang cân nhắc có thể cho dừng áp dụng cách tính này.
Đảo lộn sản xuất, chơi "khó" nhau
Trao đổi với NNVN sáng qua (25/3), nhiều DN cho rằng, việc áp dụng giờ cao điểm trong cách tính giá điện là bất khả kháng. Tuy nhiên, sự bất hợp lý của quy định tính giá điện trong giờ cao điểm và cách xác định giờ cao điểm mới đây của Bộ Công thương đã làm cho không ít DN bị đảo lộn sản xuất.
Một DN sản xuất vật tư nông nghiệp cho biết, với dây chuyền SX thuốc BVTV sinh học của DN này, theo cách tính giá điện giờ cao điểm, thì chi phí tiền điện đội lên khá lớn, không phải là gần 9% như cách tính của ngành điện, mà sẽ tăng khoảng 25%. Trong khi đó, giá sản phẩm Cty đã được niêm yết trong cả năm đối với các đại lý, khó có thể thay thế. Như vậy, nhiều khả năng chi phí SX sẽ lớn hơn giá trị sản phẩm, và DN cầm chắc…lỗ.
Cùng quan điểm, ông Dương Văn Nam, GĐ Cty TNHH Thép Nam Giang cho rằng, cách tính giờ cao điểm của Bộ Công thương là vô cùng phi lý. “Chi phí giá điện của chúng tôi tính ra sẽ đội lên khoảng 32,5% so với trước đây chứ không phải là tăng gần 7% như công bố của cơ quan chức năng”, ông Nam kêu trời. Với 2 dây chuyền cán thép, hoạt động gần như 2 ca liên tục, khoản tiền điện ước tính của Cty Nam Giang là đội thêm khoảng 500 triệu đồng/năm. Trong khi tiền điện của công ty này sẽ chỉ đội giá khoảng 100 triệu đồng/năm nếu tính theo mức tăng 7%. Đây là số tiền quá lớn và sẽ bị đẩy vào giá thành sản phẩm.
“Nguyên nhân là do hoạt động SX của DN sẽ không thể tránh được giờ cao điểm. Nếu áp dụng thời gian làm việc như năm 2008, công nhân đi làm từ 7h-18h mỗi ngày, buổi trưa nghỉ 1 tiếng, từ 12h-13 thì kiểu gì, Cty Nam Giang cũng phải “dính” 3 tiếng giờ cao điểm. Do đó, ông Dương Văn Nam đang làm văn bản kiến nghị cơ quan quản lý về sự oái oăm của giá điện này.
Trao đổi bên lề Hội nghị của UBND TP Hà Nội với các DN nhằm tháo gỡ khó khăn, phát triển SXKD, ông Nguyễn Văn Huyên, TGĐ Cty Ô tô Xuân Kiên cho biết, trước đây ngành điện tính từ 9h30 đến 11h và từ 17h đến 18 giờ chiều là thời điểm tính giá điện bình thường. Với cách tính mới, các quãng thời gian trên được đưa vào là giờ cao điểm với mức giá điện tăng gấp đôi so với giờ bình thường thì mỗi ngày, số giờ cao điểm sẽ tăng thêm 2,5 giờ so với trước đây.
“Tính một bài toán tổng thể thì giá điện sẽ không phải tăng 8,92% như công bố mà phải tăng trên 15%. Có thể nói đây là cách tính độc quyền của ngành điện và EVN đã “lách” rất giỏi trong việc tăng giá này”- ông Huyên nói.
Sẽ báo cáo Chính phủ
Ông Trần Viết Ngãi, Chủ tịch Hội Năng lượng Việt Nam lý giải, bản chất quy định này là để bù lỗ cho ngành điện. Khoảng thời gian đó thường thiếu điện nên ngành điện huy động thêm các NM chạy dầu. Trung bình, lượng công suất huy động thêm khoảng vài ba nghìn MW với mức giá từ 1.400-1.500đ/kWh. Do vậy, ngành điện tính toán nếu huy động giá dầu thì sẽ lỗ hàng trăm tỷ mỗi ngày. Vì thế, giờ cao điểm bị đẩy giá lên gấp đôi là để bù lỗ giá điện cho việc chạy dầu.
Tuy nhiên, sau khi có thông tin nhiều DN phản đối cách quy định giờ cao điểm, Bộ trưởng Bộ Công thương Vũ Huy Hoàng khẳng định, sẽ có các đoàn kiểm tra để tổng hợp tình hình, sau đó sẽ xem xét để từng bước điều chỉnh khung giờ cao điểm một cách hợp lý.
Bộ Công thương đã có văn bản số 2510 gửi các UBND tỉnh, thành phố trên cả nước, nội dung chính là: Từ sau 1/4, khi có các hoá đơn tiền điện của tháng đầu tiên được áp dụng theo quy định mới, Bộ Công thương sẽ đánh giá cụ thể tác động của chính sách giá điện giờ cao điểm lên các đối tượng sử dụng điện khác nhau như sản xuất 1 ca, 2 ca, 3 ca và đưa ra các biện pháp tháo gỡ khó khăn cho từng nhóm đối tượng này.
“Ý nghĩa ban đầu về quy định giờ cao điểm đã trở thành tác động ngược” -ông Đàm Tiến Thắng, Trưởng phòng Quản lý điện năng, Sở Công thương Hà Nội đánh giá. Sau khi ban hành thông tư 05, Phòng quản lý điện năng nhận được không ít phàn nàn của DN. Ông Thắng phân tích, bản chất của quy định giờ cao điểm là để hạn chế tiêu dùng, khuyến khích tiết kiệm điện. Nhưng nếu làm đúng như vậy nghĩa là các DN sẽ phải giảm bớt sản xuất vào giờ đó, tức là làm giảm sản phẩm xã hội.
Chiều 24/3, Thứ trưởng thường trực Bộ Công thương Bùi Xuân Khu cho biết, Bộ này cũng đang cân nhắc việc dừng áp dụng giờ cao điểm vì các tỉnh phản ánh khó khăn. Thế nhưng, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải cũng đã có ý kiến, giá điện áp theo giờ sử dụng là một chủ trương lớn, nếu vội vàng quyết định thì chưa thấu đáo.
“Nếu chỉ có 1-2 DN kêu mà xử lý điều chỉnh ngay cho cả hệ thống điện thì chưa khách quan. Đây là chủ trương của Chính phủ, nếu chưa báo cáo Thủ tướng mà chúng tôi xử lý ngay thì sẽ là vượt thẩm quyền. Hơn nữa, nếu giá điện giờ cao điểm mà giảm xuống thì nghĩa là giá điện bán bình quân sẽ không còn là 948,5đ/kWh nữa, mà sẽ là chỉ còn 920-930đ/kWh. Như thế là không đúng với quyết định về tăng giá điện của Thủ tướng”- ông Khu nói.
