Thời gian qua, nhiều tuyến kênh mương trên địa bàn TP Sóc Trăng đang oằn mình trước lượng rác thải sinh hoạt ngày càng gia tăng, khiến dòng chảy bị ách tắc, môi trường ô nhiễm nghiêm trọng và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt, sản xuất của người dân.
Mặc dù các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều giải pháp xử lý, tuy nhiên, thực trạng này vẫn chưa được cải thiện triệt để, nhất là khi ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường của một bộ phận người dân vẫn còn rất hạn chế.
Rác thải dày đặc, dòng nước đen ngòm... hình ảnh phóng viên ghi nhận được tại tuyến kênh Nhân Lực, ở phường 1, TP Sóc Trăng. Ảnh: Anh Liêu.
Ghi nhận tại tuyến kênh Nhân Lực, thuộc địa bàn phường 1, TP Sóc Trăng, khu vực này được xem là một trong những “điểm đen” về vấn nạn ô nhiễm rác thải. Chỉ một đoạn kênh chưa đầy 200 m, đủ loại rác thải sinh hoạt như bao nilon, chai nhựa, thức ăn thừa, xác chết động vật và cả những vật dụng cồng kềnh như bàn, ghế, nệm… đều bị vứt bừa bãi xuống lòng kênh.
Dòng chảy đen ngòm, tắc nghẽn và bốc mùi hôi thối kéo dài khiến nhiều người dân bức xúc. Thực trạng này không chỉ làm xấu mỹ quan đô thị mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc tưới tiêu, chăn nuôi, trồng trọt của người dân sống hai bên bờ kênh.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra tại kênh Cầu Xéo, nằm trên địa bàn phường 5, TP Sóc Trăng. Lòng kênh đang gánh chịu lượng nước thải sinh hoạt lớn từ khu dân cư lân cận. Cỏ dại, sậy xen lẫn trong rác thải khiến dòng nước không thể lưu thông. Mặc dù chính quyền địa phương đã treo bảng cấm đổ rác, tăng cường tuyên truyền, nhưng một bộ phận người dân vẫn cố tình vi phạm, xem thường các quy định về bảo vệ môi trường.
Theo ngành chức năng TP Sóc Trăng, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này xuất phát từ thói quen sinh hoạt thiếu ý thức của một số người dân. Việc vứt rác trực tiếp xuống kênh rạch diễn ra phổ biến, bất chấp cảnh báo và biển cấm. Một số trường hợp còn cho rằng “kênh là nơi xả thải tiện lợi” mà không nghĩ đến hệ quả lâu dài đối với cộng đồng.
Trong khi đó, hệ thống thu gom rác sinh hoạt tại một số khu vực dân cư vẫn còn hạn chế, chưa bao phủ hết toàn địa bàn, khiến một bộ phận người dân chọn giải pháp “đổ cho nhanh” xuống dòng kênh gần nhà. Lâu dần, tình trạng dồn ứ rác kéo theo tắc nghẽn dòng chảy, phát sinh mầm bệnh, ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và môi trường sống.
TP Sóc Trăng ra quan dọn dẹp rác thải lòng kênh. Ảnh: Anh Liêu.
Trước thực trạng đó, thời gian qua, UBND TP Sóc Trăng đã chỉ đạo các ban ngành, đoàn thể, địa phương phát động nhiều mô hình bảo vệ môi trường. Qua đó, kêu gọi đoàn viên, hội viên và người dân cùng chung tay giữ gìn vệ sinh chung. Nhiều chiến dịch ra quân dọn dẹp, nạo vét, cải tạo các tuyến kênh bị ô nhiễm đã được triển khai với sự tham gia của cả hệ thống chính trị.
Bên cạnh các biện pháp vận động, tuyên truyền, TP Sóc Trăng cũng tăng cường xử phạt hành chính đối với hành vi xả rác bừa bãi. Một số địa phương đã ứng dụng công nghệ vào giám sát môi trường, cụ thể là trích xuất hình ảnh từ camera an ninh để xác định và xử lý đối tượng vi phạm.
Ngoài ra, Xí nghiệp môi trường cũng được giao nhiệm vụ phối hợp với chính quyền địa phương bố trí thêm thùng rác công cộng, tổ chức thu gom rác dân cư hàng ngày, hạn chế tối đa tình trạng rác thải tồn đọng lâu ngày không được xử lý.
Theo bà Lâm Thị Mỹ Nhiên – Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường TP Sóc Trăng, đơn vị đã chủ động tham mưu cho UBND thành phố cấp kinh phí thực hiện các mô hình bảo vệ môi trường một cách bền vững. Đáng chú ý, trong năm 2025, TP Sóc Trăng đã dành nguồn vốn hơn 3 tỷ đồng để cải tạo, khắc phục ô nhiễm tại các tuyến kênh mương trọng điểm. Sự đầu tư này được kỳ vọng từng bước phục hồi môi trường nước, cải thiện đời sống và sản xuất cho người dân.
Tuy nhiên, để đạt được kết quả bền vững, ngoài nỗ lực của chính quyền, quan trọng nhất vẫn là ý thức bảo vệ môi trường trong mỗi người dân. Khi người dân thay đổi thói quen xả rác bừa bãi, có trách nhiệm hơn với nơi mình sinh sống, các dòng kênh sẽ không còn là những “dòng nước chết” mà trở lại vai trò vốn có là nơi dẫn nước, điều tiết môi trường trong đô thị.
