Chiều 10/11, chia sẻ tại buổi họp báo, BS.CK2 Phạm Thanh Việt, Phó Giám đốc phụ trách Quản lý điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, chỉ trong 3 ngày (7-9/11), bệnh viện đã tiếp nhận và triển khai 2 đợt hiến - ghép tạng gần như liên tục.
Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy dành phút mặc niệm trước khi lấy - ghép tim. Ảnh: BVCC.
Kết quả: 7 trường hợp được thực hiện ghép tạng thành công tại Bệnh viện Chợ Rẫy; 2 trường hợp ghép giác mạc và 1 lá gan tại Bệnh viện Trung ương Huế; 1 lá gan ghép tại Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM; 1 lá phổi tại Bệnh viện Phổi Trung Ương.
Đặc biệt, trong đó, có 1 ca ghép phổi đầu tiên tại Bệnh viện Chợ Rẫy, cũng là ca ghép phổi đầu tiên của khu vực phía Nam.
Hồi sinh 12 cuộc đời
BS.CK2 Phạm Thanh Việt, Phó Giám đốc phụ trách Quản lý điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy cho biết, trường hợp đầu tiên là nam bệnh nhân (49 tuổi, ngụ TP.HCM) được chuyển đến Bệnh viện Chợ Rẫy ngày 5/11 trong tình trạng bị chấn thương sọ não nặng do tai nạn sinh hoạt.
Dù được tích cực cứu chữa nhưng bệnh nhân không qua khỏi. Gia đình đã quyết định hiến tim, phổi, 2 thận và 2 giác mạc để cứu những bệnh nhân khác đang chờ ghép tạng.
Ngay khi có nguồn tạng, Bệnh viện Chợ Rẫy hoàn tất thủ tục pháp lý, hội chẩn đánh giá chức năng tạng và báo về Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia để chọn người nhận phù hợp. Các ê-kíp được huy động làm xuyên đêm nhằm đảm bảo nguồn tạng hiến đạt được hiệu quả tốt nhất.
Rạng sáng 8/11, 4 ca ghép tại Bệnh viện Chợ Rẫy đã thành công, mở ra cơ hội sống mới cho các người bệnh. Trong đó, gồm 1 nam bệnh nhân (1972, Cần Thơ) được ghép tim; 2 bệnh nhân gồm nữ (1977, Đồng Nai) và nam (1985, Đồng Tháp) được ghép thận.
Đặc biệt, ca ghép phổi cho nam bệnh nhân (1986, TP.HCM) đã tạo nên dấu ấn cho lịch sử ghép tạng của Bệnh viện Chợ Rẫy khi trở thành ca ghép phổi đầu tiên ở khu vực phía Nam.
Cùng thời điểm đó, 2 giác mạc cũng được vận chuyển đến Bệnh viện Trung ương Huế và ghép thành công cho 2 bệnh nhân.
Các bác sĩ hội chẩn trước khi đưa ra quyết định lấy và ghép tạng từ người cho chết não. Ảnh: BVCC.
Trường hợp thứ hai là nam bệnh nhân 32 tuổi (xã Long Hải, TPHCM), bị chấn thương sọ não nghiêm trọng do tai nạn giao thông, ngày 7/11. Gia đình đồng ý hiến tim, phổi, gan và hai thận.
Nhận được thông tin, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia phân bổ nguồn tạng hiến. Trong đó, tim và hai thận điều phối về Bệnh viện Chợ Rẫy; gan được chia đôi cho Bệnh viện Trung ương Huế và Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM; phổi điều phối cho Bệnh viện Phổi Trung ương.
Để kịp “khung vàng” bảo quản tạng, các đơn vị liên quan gồm Trung tâm điều phối quốc gia, Bệnh viện Bà Rịa, Bệnh viện Chợ Rẫy, Vietnam Airlines, CSGT TP.HCM phối hợp chặt chẽ tổ chức vận chuyển tạng về các điểm tiếp nhận ở ba miền. Riêng tạng chuyển về Bệnh viện Chợ Rẫy chỉ mất 64 phút, đủ thời gian để ghép cho bệnh nhân suy tim.
Đáng chú ý, do chênh lệch thời gian nên ê-kíp Bệnh viện Phổi Trung ương không vào kịp Bệnh viện Bà Rịa để lấy phổi. Ê-kíp Bệnh viện Chợ Rẫy đã lấy, bảo quản và chuyển phổi ra Hà Nội.
"Cách làm này tiệm cận mô hình điều phối tạng hiện đại trên thế giới, giúp giảm nhân sự phải di chuyển, tiết kiệm chi phí và rút ngắn thời gian bảo quản tạng", TS.BS Dư Thị Ngọc Thu, Đơn vị Điều phối ghép các bộ phận cơ thể người Bệnh viện Chợ Rẫy nói.
Các bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy tiến hành thực hiện ca ghép phổi đầu tiên. Ảnh: BVCC.
Dấu mốc cho ghép phổi đầu tiên khu vực phía Nam
Hai ca hiến - ghép tạng liên tiếp trong 3 ngày cho thấy, năng lực tổ chức, trình độ chuyên môn và sự tận tâm của đội ngũ y bác sĩ Bệnh viện Chợ Rẫy cũng như các bệnh viện, đơn vị liên quan.
Đặc biệt, ca ghép phổi đầu tiên thành công ngay tại TP.HCM mở ra khả năng điều trị cho nhiều bệnh nhân hô hấp giai đoạn cuối ở khu vực phía Nam, không phải ra Bắc hay ra nước ngoài.
Bệnh viện Chợ Rẫy tri ân gia đình người hiến tạng. Ảnh: Nguyễn Thủy.
Theo BS.CKII Trần Thanh Linh, Trưởng khoa Hồi sức Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy, quá trình bảo tồn tạng cực kỳ khó khăn, đặc biệt là phổi - cơ quan rất nhạy cảm. Nếu không kiểm soát tốt dịch, phổi dễ phù, ứ nước và không thể sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ phải điều chỉnh thuốc vận mạch, điện giải, kháng đông, đảm bảo từng chỉ số ổn định để giữ chất lượng tim, thận, gan, phổi ở mức tốt nhất.
“Nhiều bệnh nhân hiến tạng tụt huyết áp rất nặng, chúng tôi phải duy trì "thuốc hồi sinh" ở mức cao để giữ máu tưới cho các cơ quan. Mỗi phút trôi qua đều là cuộc đua với thời gian", bác sĩ Linh nói và cho biết, ekip đã chủ động đặt ECMO hỗ trợ tim - phổi ngay trước khi gây mê, để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho bệnh nhân. Trong quá trình mổ, các bác sĩ phải điều chỉnh ECMO liên tục, vừa ghép vừa theo dõi huyết động, siêu âm tim qua thực quản, kiểm soát chảy máu và kháng đông.
"Thời gian qua, Bệnh viện Chợ Rẫy cũng đã thực hiện thành công 600 ca ECMO, đây là tiền đề để bệnh viện thực hiện thành công ca ghép phổi đầu tiên này", bác sĩ Linh nói.
