5 ca tử vong vì bệnh dại tại Tây Ninh

Theo báo cáo của Chi cục Nông nghiệp Tây Ninh, trong 9 tháng đầu năm 2025, toàn tỉnh ghi nhận 5 trường hợp tử vong ở người do bệnh dại. Đây là con số cao, thể hiện lỗ hổng trong công tác quản lý đàn chó mèo, cũng như ý thức phòng bệnh trong cộng đồng.

Cụ thể, bệnh dại trên vật nuôi phát sinh tại 3 hộ ở các xã, phường Tân Lập, Mỹ Yên và Long Hoa. Tổng cộng có 3 con chó mắc bệnh và bị tiêu hủy. Mặc dù số ổ dịch trên động vật không nhiều, nhưng hệ lụy để lại trên người lại nghiêm trọng. Việc ghi nhận tới 5 trường hợp tử vong trong chưa đầy một năm là hồi chuông cảnh báo.

Trong khi đó, công tác phòng bệnh vẫn được ngành thú y triển khai rộng khắp. Tính đến nay, Tây Ninh đã tổ chức tiêm hơn 102.000 liều vaccine dại cho chó mèo. Báo cáo nêu: Có hơn 81.000 liều do người dân tự chi trả, gần 20.000 liều miễn phí từ chương trình phòng chống dịch và hơn 1.300 liều sử dụng khẩn cấp tại các vùng có nguy cơ. Công tác khử trùng tiêu độc, kiểm dịch động vật, giết mổ an toàn cũng được triển khai chặt chẽ. Tuy nhiên, con số tử vong cho thấy các biện pháp này vẫn chưa đủ sức ngăn chặn triệt để.

Một trong những nguyên nhân chính khiến bệnh dại vẫn tồn tại là tỷ lệ tiêm phòng trên đàn chó mèo chưa đồng đều. Một bộ phận người dân, đặc biệt là ở vùng nông thôn, còn chủ quan, ngại đưa chó mèo đi tiêm phòng. Có trường hợp dù bị chó cắn nhưng không đến cơ sở y tế để tiêm vaccine phòng dại, dẫn đến hậu quả thương tâm. Ngoài ra, việc nuôi chó thả rông, không rọ mõm, không kiểm soát nguồn gốc di chuyển cũng làm tăng nguy cơ lây lan bệnh.

PGS.TS Lê Quang Thông, Trưởng khoa Chăn nuôi và Thú y, trường Đại học Nông lâm TP.HCM cho rằng, để kiểm soát bệnh dại, cần siết chặt hơn nữa công tác quản lý đàn chó mèo, tăng cường bao phủ vaccine và đặc biệt là nâng cao nhận thức cộng đồng. “Tiêm phòng cho chó, mèo không chỉ là bảo vệ vật nuôi mà còn là lá chắn sinh học để bảo vệ sức khỏe chính con người. Khi bị chó, mèo cắn hoặc cào, việc đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn và tiêm phòng kịp thời là yếu tố quyết định sống còn”, PGS.TS Lê Quang Thông nhận định.

Bệnh dại rất nguy hiểm, gần như luôn gây tử vong nếu không được tiêm phòng sau phơi nhiễm. “Nhiều trường hợp tử vong xảy ra vì người bị chó cắn không tới trạm y tế để tiêm huyết thanh hoặc vaccine kháng dại trong thời gian vàng. Chúng ta có đủ công cụ để phòng bệnh, nhưng điều quan trọng là người dân phải biết và chủ động sử dụng nó”, BS.CK2 Huỳnh Hữu Dũng, Giám đốc CDC Tây Ninh chia sẻ.

Bên cạnh đó, việc tiêm phòng cho người khi có nguy cơ, việc tiêm vaccine định kỳ cho chó mèo cần được coi là ưu tiên hàng đầu. “Chó mèo là nguồn lây trực tiếp, nếu thả rông không kiểm soát, không đeo rọ mõm, nguy cơ lây nhiễm sẽ luôn rình rập. Người dân cần hiểu rằng tiêm phòng cho vật nuôi chính là đang bảo vệ gia đình và cộng đồng của mình", BS.CK2 Huỳnh Hữu Dũng khuyến cáo thêm.

Từ trước đến nay, Tây Ninh có nhiều sáng kiến và chương trình trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh dại trên chó, mèo. Bà Đinh Thị Phương Khanh, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Tây Ninh cho rằng, bệnh dại vẫn là mối nguy đe dọa sức khỏe cộng đồng, đặc biệt ở vùng nông thôn, nơi người dân chưa thực sự ý thức hết mức độ nguy hiểm.

Trước đây, vùng Đức Huệ được chọn làm nơi triển khai của chiến dịch 3 bên (địa phương, doanh nghiệp và nhà trường) tiêm vaccine dại trên vật nuôi trong cộng đồng. Sau 5 năm thực hiện, chương trình đã mang lại nhiều thành quả tích cực trong phòng chống bệnh dại.

“Ý nghĩa lớn nhất của chương trình không chỉ là con số tiêm phòng đạt được mà là sự thay đổi nhận thức của người dân. Họ đã hiểu rằng vaccine là biện pháp duy nhất để bảo vệ bản thân và cộng đồng trước bệnh dại”, bà Khanh nhấn mạnh.

Tây Ninh cũng từng triển khai chương trình tiêm ngừa dại tập trung cho đàn chó, mèo khá hiệu quả. Nhờ đó, tỉ lệ tiêm ngừa dại trên vật nuôi được nâng cao đáng kể, ý thức tiêm vaccine cho chó mèo theo hình thức xã hội hóa cũng tăng cao.

Tuy vậy, việc tỉnh vẫn còn để xảy ra 3 ổ dịch dại với 5 ca tử vong trên người cho thấy, Tây Ninh vẫn là điểm nóng cần được quan tâm trong phòng chống bệnh dại. Do đó, nhiệm vụ của ngành thú y và y tế dự phòng trong thời gian tới là cần tăng tốc tiêm phòng, mở rộng truyền thông, vận động người dân chủ động đưa chó mèo đi tiêm vaccine, đồng thời đến ngay trạm y tế khi có nguy cơ phơi nhiễm.