Yên Bái chuyển đổi sinh kế trụ cột trong xây dựng nông thôn mới

Trong hành trình xây dựng nông thôn mới tại tỉnh Yên Bái, bên cạnh những con đường bê tông trải dài, trường học kiên cố và trạm y tế khang trang, sự đổi mới căn bản trong tư duy sản xuất nông nghiệp đang trở thành yếu tố then chốt, quyết định đến sự phát triển bền vững của khu vực nông thôn.

Chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi không chỉ góp phần cải thiện thu nhập cho người dân mà còn đặt nền móng cho một nền nông nghiệp xanh, hiện đại và thân thiện với môi trường, điều mà nhiều địa phương đang hướng đến trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.

Thời gian qua, Yên Bái đã đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng nâng cao giá trị gia tăng, phát triển bền vững. Tỉnh chú trọng quy hoạch lại vùng sản xuất, đưa các loại cây trồng có giá trị kinh tế cao vào canh tác, phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu từng địa phương. Từ đó, nhiều vùng chuyên canh cây ăn quả, cây dược liệu và cây lâm nghiệp đã được hình thành, tạo ra sản phẩm hàng hóa có quy mô lớn và sức cạnh tranh cao trên thị trường.

Tại xã Quy Mông, huyện Trấn Yên, hiệu quả từ chuyển đổi cơ cấu cây trồng đang hiện hữu rõ nét. Nơi từng có những diện tích đất nông nghiệp canh tác kém hiệu quả, nay đã được phủ xanh bởi những vườn bưởi Diễn trĩu quả.

Theo thống kê của địa phương, hiện toàn xã đã có gần 50ha trồng bưởi, trở thành cây trồng chủ lực mang lại nguồn thu ổn định cho người dân. Không chỉ dừng lại ở việc chuyển đổi, chính quyền xã còn phối hợp xây dựng mô hình hợp tác xã kiểu mới, giúp bà con nông dân liên kết sản xuất, áp dụng khoa học kỹ thuật và có đầu ra ổn định cho nông sản.

Ông Phùng Tiến Hiển, Phó Chủ tịch UBND xã Quy Mông, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái chia sẻ: “Thay vì trồng rau màu năng suất thấp, chúng tôi định hướng người dân chuyển sang trồng cây ăn quả có giá trị, đặc biệt là bưởi Diễn. Với sự đồng hành từ chính quyền và doanh nghiệp, việc tiêu thụ sản phẩm không còn là nỗi lo của bà con. Nhờ đó, thu nhập và đời sống người dân cải thiện rõ rệt”.

Gia đình anh Trần Mạnh Hiến ở thôn Tân Thành, xã Quy Mông, huyện Trấn Yên là một trong những hộ tiên phong trong chuyển đổi mô hình canh tác. Gần 5 năm trước, anh đã quyết định từ bỏ việc trồng rau màu, chuyển toàn bộ diện tích hơn 4.000 m² sang trồng 200 gốc bưởi Diễn.

“Lúc đầu cũng lo lắng vì chi phí đầu tư lớn, thời gian cho thu hoạch lâu. Nhưng nhờ tập huấn kỹ thuật, chăm sóc đúng cách và sử dụng phân hữu cơ, cây phát triển tốt, chất lượng bưởi được thị trường ưa chuộng. Hiện gia đình tôi thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm từ vườn bưởi này”, anh Hiến cho biết.

Không chỉ các xã vùng thấp, làn sóng chuyển đổi tư duy sản xuất cũng đang lan rộng đến những bản làng xa xôi vùng cao của Yên Bái. Tại xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên một trong những xã đặc biệt khó khăn, ông Giàng A Châu, người dân tộc Mông, đã có quyết định táo bạo, đưa mô hình nuôi cá tầm nước lạnh về phát triển ngay tại quê hương. Trong khi đó nhiều hộ dân vẫn quen với mô hình nông nghiệp truyền thống, nhỏ lẻ như trồng ngô, nuôi gà thì ông Châu đã đầu tư hệ thống 16 bể nuôi cá tầm theo quy trình khép kín.

“Ban đầu tôi phải đi học hỏi nhiều nơi, nghiên cứu kỹ thị trường. Nuôi cá tầm đòi hỏi kỹ thuật cao, chi phí đầu tư lớn, nhưng bù lại là lợi nhuận rất khả quan nếu làm đúng cách. Mỗi năm tôi xuất bán khoảng 25 tấn cá tầm, doanh thu hơn một tỷ đồng. Mô hình này không chỉ giúp gia đình tôi cải thiện kinh tế mà còn mở ra cơ hội cho nhiều thanh niên trong bản học tập và làm theo”, ông Châu chia sẻ.

Mô hình của ông Châu đã được chính quyền huyện Văn Yên đánh giá là điểm sáng trong phát triển kinh tế vùng cao, góp phần thay đổi cách nghĩ, cách làm của bà con dân tộc thiểu số. Nhiều hộ dân trong xã Nà Hẩu hiện nay đã mạnh dạn đầu tư làm ăn theo hướng sản xuất hàng hóa, tiếp cận các chương trình hỗ trợ phát triển nông nghiệp của tỉnh.

Vai trò của chính quyền trong quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi là yếu tố không thể thiếu. Những năm qua, tỉnh Yên Bái đã chủ động rà soát, quy hoạch vùng sản xuất, tăng cường phối hợp với các đơn vị chuyên môn tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, chuyển giao công nghệ, cung ứng giống cây trồng, vật nuôi chất lượng cao. Đồng thời, tỉnh còn hỗ trợ kết nối thị trường, tìm kiếm đối tác tiêu thụ sản phẩm, giúp người dân yên tâm sản xuất và đầu tư lâu dài.

Thành công trong chuyển đổi sản xuất nông nghiệp tại Yên Bái không chỉ đến từ định hướng đúng đắn của chính quyền mà còn bắt nguồn từ sự thay đổi trong tư duy và hành động của người nông dân. Từ những vườn bưởi Diễn sum suê ở Quy Mông đến mô hình nuôi cá tầm ở vùng cao Nà Hẩu, mỗi câu chuyện là minh chứng rõ nét cho quá trình chuyển mình bền bỉ, quyết liệt và khát vọng vươn lên làm giàu. Chính sự thay đổi ấy đã và đang tạo nền tảng vững chắc cho nông thôn mới, không chỉ đổi thay về diện mạo, mà còn phát triển bền vững về kinh tế và hài hòa với môi trường.