Từ trứng gà thảo dược
Đó là vừa tăng được chất lượng của nông sản vừa tăng hiệu quả kinh tế cho người chăn nuôi. Mấy năm trước khi nghe Phan Trung Kiên (Giám đốc Công ty Cổ phần Nông nghiệp CNC Thăng Long, phường Chương Mỹ, TP Hà Nội) giới thiệu những quả trứng gà cà gai leo có giá gần 10.000 đồng/quả nhiều người nghĩ anh đầu óc không bình thường. Cho đến khi họ được thưởng thức những quả trứng gà thơm ngon, khác biệt hẳn với trứng trên thị trường thì mới bị thuyết phục.
Nuôi quy mô nhỏ từ trước đó đã lâu nhưng năm 2021 anh mới bắt đầu mở rộng đàn lên 5.000 con gà đẻ. Bởi thức ăn công nghiệp làm cho quả trứng bị tanh nên anh quyết định tự trộn thức ăn bằng ngô, cám ta, đậu tương, dầu ăn, premix và bột đá dù có tốn công hơn, giá thành cao hơn. Vacxin không thể thiếu nhưng anh không dùng kháng sinh mà thay bằng thảo dược. Có cả chục loại như cà gai leo để giải độc gan; cây mật gấu, hoàn ngọc, xuyến chi phòng vấn đề về đường tiêu hóa; tỏi, quế ngừa bệnh đường hô hấp; diếp cá giúp giải nhiệt; đương quy, mật nhân, đinh lăng làm tăng sức đề kháng; vàng đắng là loại berberin tự nhiên. Với tỷ lệ 50kg thảo dược/1 tấn thức ăn giúp gà tiêu hóa tốt hơn.
Anh Phan Trung Kiên đang kiểm tra trại gà. Ảnh: Đinh Thanh Huyền.
Anh phân tích mỗi con gà nặng trung bình 1,8kg nhưng lại đẻ ra quả trứng nặng tới 60 gram nên tương ứng mỗi năm sản xuất một lượng trứng nặng gấp 10 lần trọng lượng nó. Bởi thế con gà đẻ nuôi bằng thức ăn công nghiệp, thuốc kháng sinh thường chỉ 1 - 1,5 năm là phải loại bỏ. Nhưng việc dùng thức ăn tự nhiên và thảo dược có thể kéo dài tuổi đẻ cho chúng thêm được lâu hơn. Hơn thế gà được uống nước lọc RO, khử trùng bằng tia UV, nghe nhạc để giảm stress để cho ra những quả trứng không chỉ thơm ngon mà còn tốt cho sức khỏe của con người khi lượng cholesterol bằng 1/3 so với trứng gà thường.
Với những ưu điểm vượt trội, trứng gà cà gai leo Sadu đã được TP Hà Nội đánh giá, phân hạng và công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, góp phần đưa doanh thu của đơn vị mỗi năm đạt hàng tỷ đồng.
Một chủ trang trại khác là anh Nguyễn Trung Dũng ở xã Xuân Mai với quy mô nuôi thường xuyên 15.000 con gà, chia theo từng giai đoạn, mỗi giai đoạn một khu chuồng riêng biệt. Theo anh có nhiều thứ quyết định thành công của chăn nuôi như con giống, chuồng trại, thức ăn chăn nuôi, phòng bệnh trong đó thức ăn là yếu tố đặc biệt quan trọng.
Để đáp ứng lượng thức ăn cho đàn gà lớn như vậy ngay từ đầu anh đã cơ giới hóa việc phối trộn nguyên liệu từ những thành phần như bánh kẹo loại, phụ phẩm nông nghiệp, ngô, đậu…sẵn có tại địa phương sao cho thật cân đối về dinh dưỡng. Nhờ đó giúp tiết kiệm chi phí mua thức ăn, (ước tính giảm được 10-15%), hiệu quả của chăn nuôi được nâng lên thấy rõ. Việc tự phối trộn thức ăn còn giúp anh chủ động kiểm soát chất lượng đầu vào để gia tăng chất lượng của nông sản.
Sản phẩm trứng gà cà gai leo của anh Phan Trung Kiên. Ảnh: Đinh Thanh Huyền.
“Khi tôi tự sản xuất thức ăn và tăng cường việc ủ men vi sinh cho gà ăn thì sức khỏe của chúng được đảm bảo, chất lượng trứng tăng. Sản phẩm làm ra được người tiêu dùng yêu thích có lúc còn không đủ để mà bán, tôi rất vui”. Anh hồ hởi.
Không chỉ cơ giới hóa ở khâu phối trộn thức ăn anh còn cho lắp hệ thống cho ăn tự động phân phối đều đến từng máng ăn của gà, vừa tiết kiệm được công lao động vừa tránh được rơi vãi trong quá trình vận chuyển và cho ăn. Hơn thế, thức ăn được cho ăn đúng định lượng, đúng nhu cầu dinh dưỡng giúp gà đẻ ổn định và chất lượng trứng tốt, đồng đều hơn.
Cho ăn tự động còn giảm thiểu được lượng công nhân ra, vào chuồng không chỉ tiết kiệm chi phí cho lao động mà còn đảm bảo an toàn dịch bệnh, nhất là khi khu vực xung quanh đang có dịch. Được đà, anh mày mò, thử nghiệm thêm hệ thống máy phân loại trứng tự động. Nhờ vậy mà giảm được 1 công nhân ở khâu này cũng như phân loại được trứng một cách đơn giản và chính xác.
Đến thịt lợn sinh học
Được thành lập vào năm 2016, đến nay HTX Sản xuất và Kinh doanh sản phẩm Nông nghiệp Phúc Thọ đã trở thành một trong những mô hình nuôi lợn sinh học tiên phong của Hà Nội. Ông Nguyễn Hưng Thịnh-Giám đốc HTX bật mí do tự phối nguyên liệu thức ăn một cách chọn lọc, tiêu chuẩn cao nhất. Từ cám gạo, cám mì, ngô, đậu, khô cá, premix…được xay, nghiền, trộn ép viên bằng máy giúp thức ăn đồng đều, thơm ngon. Thức ăn tự phối được ủ men vi sinh trong một thời gian rồi trộn với bã bia. Khi dùng loại thức ăn này lợn ăn ngủ tốt hơn.
Bên cạnh đó, HTX không dùng hóc môn tăng trưởng, kháng sinh nên chất lượng thịt không chỉ thơm, ngon mà còn đảm bảo an toàn thực phẩm. Điều kiện chuồng trại của HTX mái phải cao và thoáng, nền phải có lớp đệm lót sinh học giúp phân hủy tốt nhất chất thải tại chỗ, không lưu cữu mùi hôi thối, khó chịu. “So với lợn nuôi bằng cám công nghiệp thì lợn nuôi bằng cám tự phối chế tăng trọng chậm hơn, chỉ được khoảng 19-20 kg/tháng nhưng tỷ lệ móc hàm cao, thịt rất ngon. Người tiêu dùng khi ăn thử thấy “nghiện” thịt lợn sinh học của chúng tôi rồi thì lại muốn mua tiếp thôi”. Ông thông tin. Nhờ chất lượng thịt lợn thực sự khác biệt, chắc, ngon, ngọt, thơm nên sản phẩm của HTX đã được công nhận OCOP 3 sao.
Sản phẩm thịt lợn sinh học của anh Nguyễn Đình Tường. Ảnh: Đinh Thanh Huyền.
Năm 2014, Sở Nông nghiệp-PTNT Hà Nội (nay là Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội) đã triển khai mô hình chăn nuôi lợn bằng thức ăn sinh học trên địa bàn huyện Quốc Oai cũ. Sau khi kết thúc mô hình, hộ ông Nguyễn Đình Tường mạnh dạn tiếp tục duy trì và phát triển mô hình và còn lôi cuốn những trang trại khác đi theo, hình thành nên HTX Chăn nuôi và Dịch vụ Đồng Tâm. Ông cho biết, chăn nuôi lợn sinh học là cả một quy trình sản xuất khác biệt so với chăn nuôi công nghiệp thông thường, tốn công, dài ngày hơn nhưng bù lại cho ra những sản phẩm thịt lợn thơm, ngon, vị ngọt đậm, khác hẳn.
Để sản xuất được thịt lợn sinh học phải bảo đảm yếu tố an toàn dịch bệnh, không được dùng hóa chất tăng trọng, thuốc kháng sinh; phải sử dụng toàn bộ là thức ăn sinh học. Không chỉ chăn nuôi mà HTX của ông còn giết mổ, chế biến thịt để hình thành một chuỗi giá trị và mạnh dạn tham gia chương trình OCOP với các sản phẩm chủ lực như: thịt lợn sinh học Đồng Tâm Quốc Oai, giò lợn sinh học Đồng Tâm Quốc Oai và xúc xích lợn sinh học Đồng Tâm Quốc Oai. Cả 3 sản phẩm đã được hội đồng chấm thi OCOP của TP Hà Nội đánh giá cao và đều đạt chuẩn 4 sao. Từ đó giúp thương hiệu của HTX thêm lan tỏa trên thị trường, tăng hiệu quả kinh tế cho các thành viên.
Trang thông tin có sự phối hợp của Trung tâm Khuyến nông Hà Nội.
