Trước tình trạng thời tiết cực đoan ngày càng nghiêm trọng, chính phủ Trung Quốc đang triển khai hai hướng đi trọng tâm, với kế hoạch đầu tư 5.600 tỷ USD đến năm 2030.
Thứ nhất là phát triển các “Thành phố bọt biển” (Sponge City), sử dụng vật liệu thấm nước và các hệ sinh thái đô thị như ao, hồ, đất ngập nước để hấp thu và điều tiết nước mưa. Tại các đô thị thí điểm như Vũ Hán, mô hình này đã giúp giảm 30% thiệt hại do lũ.
Thứ hai, thực hiện Kế hoạch Mạng lưới nguồn nước quốc gia trị giá 770 tỷ USD, nhằm hiện đại hóa các dòng sông, xây dựng hệ thống rào chắn lũ thông minh và phát triển hạ tầng cấp thoát nước có khả năng chống chịu tốt hơn.
Tuy nhiên, tình trạng nợ công còn tồn tại khiến nhiều dự án bị trì hoãn, đặc biệt là các dự án không được hỗ trợ trực tiếp từ trung ương. Ngoài ra, các xung đột giữa các khu vực, ví dụ như việc điều tiết lũ từ thượng nguồn ảnh hưởng đến vùng hạ lưu, cũng đòi hỏi các giải pháp kỹ thuật có thể mở rộng và thích ứng linh hoạt.
Vỉa hè và mặt đường thấm nước có thể giảm tình trạng lũ lụt, đồng thời giảm nhiệt độ đô thị. Ảnh: Tân Hoa xã/DW.
"Thách thức phía trước là vô cùng to lớn, song không phải không thể vượt qua", Bộ Sinh thái và Môi trường Trung Quốc nhận định. Để tạo hành lang chính sách thuận lợi cho các dự án hạ tầng khí hậu, nước này đã triển khai Kế hoạch 5 năm lần thứ 14 và Chiến lược Thích ứng biến đổi khí hậu giai đoạn 2022–2035.
Trong đó, Chính phủ dự kiến huy động 380 GW điện mặt trời và 140 GW điện gió để cung cấp năng lượng cho các công trình xanh, đồng thời phát hành 138 tỷ USD trái phiếu phòng chống lũ để tài trợ cho các dự án đô thị và bất động sản.
Các doanh nghiệp tư nhân nhanh chóng đồng hành cùng nhà nước trong quá trình này. Alibaba Cloud - một công ty điện toán đám mây của Tập đoàn Alibaba đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo vào các mô hình dự báo lũ, phủ sóng hệ thống cảnh báo sớm trên 30 thành phố. Turenscape tham gia vào hơn 70% các dự án Thành phố bọt biển. Holcim và Zhejiang Materials đang phát triển các loại vật liệu xây dựng ít phát thải, có khả năng chịu nước cao, trong đó có cả nhựa phân hủy sinh học dùng làm rào chắn lũ.
Với tốc độ đô thị hóa nhanh, tần suất thiên tai ngày càng lớn và cam kết chính trị rõ ràng, hạ tầng chống chịu khí hậu không còn là một lĩnh vực ngách mà đã trở thành ưu tiên chiến lược của Trung Quốc trong nhiều thập kỷ tới.
