Trồng đưng ở đầm ngập mặn

Sáng sớm, khi thủy triều chưa lên, ông Lê Thành Công và các thành viên của Tổ trồng cây đã có mặt tại đầm ngập mặn Phổ Thạnh (thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) để chăm sóc những cây đưng non mới trồng. Tất cả đều tự nguyện.

Sinh ra và lớn lên ở Sa Huỳnh, ông Công am hiểu từng con nước. Mỗi đợt thủy triều lên, xuống đều ảnh hưởng đến quá trình trồng cây đưng. Bởi vậy, ông luôn chủ động sắp xếp lịch trồng sao cho đúng thời điểm, đảm bảo cây có thể bám rễ và phát triển mạnh mẽ.

“Từ năm 1997, tôi đã làm đội trưởng đội sản xuất ở đây, nước lên xuống lúc nào, mùa nào nước ngọt, mùa nào nước mặn tôi đều biết. Bởi vậy có đợt anh em phải cầm đèn pin để đi trồng từ 5 giờ sáng. Nếu trễ hơn, nước lên là không trồng được”, ông Công nói.

Gần nửa năm nay, ông Công kiên trì trồng và chăm sóc cây đưng. Tất cả các công đoạn, từ lúc lấy đất vô bầu, khoanh vườn ươm, cho đến khi mang ra trồng, cắm bảng… đều có bàn tay đóng góp của ông.

Ở vùng ngập mặn Sa Huỳnh, đưng là loài cây đặc biệt, giúp bảo vệ đất khỏi xói mòn, tạo ra môi trường thuận lợi để sản xuất muối sạch, chất lượng cao. Đặc biệt, trồng đưng còn tạo “nhà” cho tôm, cá cư trú, tạo thêm nguồn sống cho người dân Phổ Thạnh.

Vùng làm muối Sa Huỳnh rộng khoảng 115 ha, là nguồn sống quan trọng của hơn 500 hộ dân trong vùng. Nơi đây đã được công nhận là sản phẩm văn hóa phi vật thể quốc gia, là động lực để bà con diêm dân phát triển nghề theo hướng bền vững.

Tại nơi này, Dự án "Bảo tồn đồng muối truyền thống gắn với phát triển du lịch cộng đồng" đang được triển khai với nhiều hoạt động khác nhau, trong đó có trồng đưng nhằm cải thiện hệ sinh thái đồng muối.

Dự án được thực hiện với tổng kinh phí hơn 1,9 tỷ đồng. Trong đó, Chương trình Phát triển Liên hợp quốc, Chương trình tài trợ các dự án nhỏ - Quỹ môi trường toàn cầu (UNDP/GEF SGP) tài trợ hơn 1,1 tỷ đồng; phần còn lại từ nguồn vốn lồng ghép và đối ứng; giao cho Hội Nông dân phường Phổ Thạnh làm chủ dự án.

Qua sự hỗ trợ, hướng dẫn của chuyên gia dự án, ông Công cùng các thành viên tổ trồng cây đã tự tay ươm giống cây đưng ở địa phương. Quá trình ươm đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ, bởi cây đưng dễ sống nhưng cần môi trường phù hợp và sự chăm sóc đều đặn trong giai đoạn đầu.

Sau gần nửa năm được trồng thí điểm quanh đầm ngập mặn Phổ Thạnh, hơn 1.000 cây đưng đang phát triển tốt. Mỗi cây đưng đối với người dân nơi đây là một phần của di sản, là trách nhiệm để bảo tồn nghề muối truyền thống lâu đời của quê hương.

Đầm ngập mặn Phổ Thạnh rộng hơn 200 ha, từng là nơi có nhiều cây đưng mọc tự nhiên, tạo thành "phòng tuyến" bảo vệ bờ biển, duy trì nguồn nước sạch cho đồng muối và nuôi sống nhiều loài thủy sản.

Tuy nhiên, theo thời gian, do nhiều nguyên nhân, cây đưng đã dần biến mất. Ông Công và những diêm dân ở Sa Huỳnh hiện đang nỗ lực để một ngày không xa rừng đưng sẽ trở lại.

Ông Thái Thuận Lăng, Chủ tịch Hội Nông dân phường Phổ Thạnh cho biết: “Cây đưng được ươm từ giống bản địa, sau một thời gian trồng, cây phát triển tốt, phù hợp với khí hậu địa phương. Hội tuyên truyền vận động người dân chung tay bảo vệ, chăm sóc rừng cây này”.