Thanh Hóa ưu tiên giảm chôn lấp chất thải rắn sinh hoạt

Nhiều giải pháp đồng bộ

Trong thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã tham mưu cho UBND tỉnh Thanh Hoá ban hành nhiều văn bản quy phạm pháp luật và các văn bản chi đạo trong công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH), như việc triển khai hướng dẫn kỹ thuật về phân loại CTRSH trên địa bàn tỉnh; tăng cường các biện pháp thực hiện chính sách, pháp luật BVMT trong lĩnh vực thu gom và xử lý chất thải, bao bì thuốc bảo vệ thực vật của cá nhân, hộ gia đình, cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Đồng thời quy định cụ thể việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt thành 2 loại lớn (thông thường và nguy hại), trong đó chất thải thông thường phân thành 4 loại: Chất thải rắn sinh hoạt có khả năng tái sử dụng, tái chế (như: giấy, nhựa, kim loại, ni lông...); Chất thải thực phẩm là các loại chất thải dễ phân hủy trong điều kiện tự nhiên sinh ra mùi hôi thối (như: các loại thực phẩm thừa, hư hỏng, bã chè, bã café,...); Chất thải rắn sinh hoạt khác bao gồm: Chất thải có khả năng đốt cháy thu hồi năng lượng (như: lá cây, cành cây, tranh ảnh, gỗ…); Chất thải trơ (như: thủy tinh, sành sứ, ...).

Trong đó, UBND tỉnh đã giao UBND các huyện, thị xã, thành phố (cũ) triển khai xây dựng Kế hoạch để thực hiện thành công việc phân loại rác thải. Kế hoạch triển khai thực hiện lộ trình phải thực hiện triệt để việc phân loại chất thải rắn sinh hoạt, bố trí thiết bị lưu giữ chất thải nguy hại trong sinh hoạt, chất thải trơ, kí hợp đồng với đơn vị có chức năng thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

Trước mắt, đối với các địa phương có lò đốt (thị xã Nghi Sơn, huyện Như Thanh, Yên Định, Quảng Xương, Nông Cống, Vĩnh Lộc, Hậu Lộc, Thọ Xuân, Thạch Thành cũ), yêu cầu lựa chọn các xã thuận tiện trong triển khai điểm phân loại riêng chất thải thực phẩm, chất thải có khả năng đốt cháy, chất thải trơ, chất thải nguy hại trong sinh hoạt, với mong muốn có thể thực hiện được việc phân loại chất thải rắn ở một số địa phương có điều kiện thuận lợi, từ đó nhân rộng ra toàn tỉnh.

UBND tỉnh Thanh Hóa cũng lên phương án phát triển 32 khu xử lý chất thải được phê duyệt tại Quyết định số 153/QĐ- TTg ngày 27/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045. Quy hoạch bố trí quỹ đất cho khu xử lý chất thải rắn theo Quyết định số 153/QĐ- TTg ngày 27/02/2023 đã được đưa vào Quy hoạch sử dụng đất của các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá. Bố trí kinh phí cho đầu tư xây dựng, vận hành hệ thống thu gom, lưu giữ, trung chuyển và xử lý CTRSH.

Hướng đến môi trường xanh

Tạo thuận lợi cho công tác xử lý rác, UBND tỉnh Thanh Hóa giao Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp với Sở Tài chính, Sở Xây dựng, Cục Thuế Thanh Hóa thẩm định giá dịch vụ thu gom, xử lý CTRSH cho Công ty cổ phần Môi trường đô thị và Dịch vụ du lịch Sầm Sơn (thu gom, xử lý rác thải trên địa bàn thành phố Sầm Sơn) và Công ty cổ phần đầu tư và phát triển công nghệ môi trường Ecotech (dịch vụ xử lý CTRSH tại nhà máy xử lý rác thải Đông Nam). Bố trí kinh phí cho đầu tư xây dựng, vận hành hệ thống thu gom, lưu giữ, trung chuyển và xử lý CTRSH. 

Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng đã phối hợp với Trường Đại học Hồng Đức tổ chức hướng dẫn công tác thu gom, phân loại và xử lý CTRSH và triển khai xây dựng mô hình, tập huấn phân loại CTRSH tại nguồn trên địa bàn các xã, cấp phát cho mỗi hộ gia đình 02 thùng chứa rác gồm: 01 thùng chứa rác khô phân hủy và 01 thùng chứa rác dễ phân hủy; đồng thời, hướng dẫn cách làm, sử dụng chế phẩm vi sinh xử lý CTRSH tạo thành phân bón hữu cơ.

Đến nay, đã có hàng nghìn hộ tham gia mô hình, hầu hết các hộ đều áp dụng tốt, tạo ra nguồn phân bón hữu cơ, giảm chi phí sản xuất nông nghiệp. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích cho người dân mà còn góp phần cùng các địa phương giải quyết khó khăn trong xử lý rác thải, xây dựng môi trường nông thôn sạch, đẹp, trong lành.

Ông Nguyễn Khánh Toàn, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa cho biết, tỉnh sẽ đẩy nhanh tiến độ hoàn thành các dự án xử lý chất thải rắn đã được chấp thuận chủ trương trên địa bàn tỉnh, chuyển đổi công nghệ xử lý từ chôn lấp sang đốt, đốt và thu hồi năng lượng. 

Vận động đến các hộ dân ở nông thôn triển khai nhân rộng các mô hình về phân loại rác, tăng cường tái chế, tái sử dụng, giảm thiểu rác thải. Một số mô hình có thể lựa chọn để triển khai nhân rộng, gồm: Mô hình tự làm men vi sinh, ủ rác thải thực phẩm làm phân bón…

Theo Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường Thanh Hóa năm 2024, tổng lượng CTRSH phát sinh là 914.351,3 tấn (tương đương 2.505 tấn/ngày), khối lượng rác thu gom và xử lý là 842.117,6 tấn (tương đương 2.307,2 tấn/ngày), đạt 92,1%; trong đó, khối lượng CTRSH được xử lý bằng công nghệ đốt là 213.932,2 tấn (đạt 25,4 %), khối lượng CTRSH được xử lý bằng biện pháp chôn lấp là 527.321,1 tấn (đạt 62,6 %).