* Vì sao nhiệt độ cơ thể luôn giữ ở nhiệt độ 370C. Cơ thể con người có thể chịu được nhiệt độ tối đa là bao nhiêu?
Thanh Sơn (thanhson74@yahoo.com)
Thân nhiệt là nhiệt độ của cơ thể người và động vật. Động vật chia thành hai nhóm: nhóm biến nhiệt (thân nhiệt biến đổi theo môi trường sống, ví dụ cá, ếch nhái, bò sát) và nhóm đẳng nhiệt (thân nhiệt duy trì ở một trị số tương đối hằng định). Thân nhiệt của động vật hằng nhiệt có thay đổi nhưng chỉ ở trong phạm vi hẹp (tùy thuộc vào lứa tuổi, trạng thái sinh lý, trạng thái thần kinh, nhịp sinh học…).
Ở người biến độ thân nhiệt là từ 320C đến 440C, quá giới hạn đó (trên 420C hay dưới 320C) có thể sẽ tử vong. Nhiệt độ trung bình của cơ thể là 370C, nhưng không phải đo ở chỗ nào cũng thấy đúng như vậy: ở trán, má là 330C, ở trên môi là 250C, ở ngực là 33,40C, ở nách là 36,5-36,90C, ở bụng là 31,10C, ở cổ chân là 300C, ở mông là 32,50C, ở bắp chân là 32,20C, ở cổ tay là 32,90C, ở ngón tay là 310C…Khi đo nhiệt độ cơ thể bác sĩ thường yêu cầu đo ở nách, miệng hay hậu môn.
Thân nhiệt tăng lên khi sốt. Hiện nay nhiều bác sĩ khuyên nếu nhiệt độ không lên quá cao dẫn đến mê sảng (từ 400C trở lên) thì không nên uống thuốc hạ nhiệt vì nhiệt độ cao có tác dụng hạn chế tác động của virus. Thân nhiệt trung bình 370C là phù hợp cho phần lớn các hoạt động của enzim nói riêng và các protein nói chung trong hoạt động trao đổi chất của cơ thể. Thân nhiệt trung bình của các động vật khác nhau là không giống nhau. Dưới đây là một số ví dụ thân nhiệt trung bình ở động vật: gà vịt- 42,50C, mèo-38,80C, chó-39,20C, thỏ-39,50C, ngựa-38,00C, lợn-38-400C, khỉ-38,30C, bò-39,50C, dê-38,5-400C, cừu-39-400C…
* Mỗi ngày cơ thể tiết ra bao nhiêu nước bọt?
Bùi Thị Thơm, Yên Mô, Ninh Bình
Nước bọt giúp việc nhai và tiêu hoá thức ăn trước khi nuốt, đồng thời điều hòa độ acid trong mồm giữ cho răng bớt sâu mòn. Trung bình mỗi ngày con người tiết ra 1,5 lít nước bọt. Thành phần của nước bọt gồm có khoảng 2-21 mmol/L natri; 10-36 mmol/L kali; 1,2-2,8 mmol/L canxi; 0,08-0,5 mmol/L magiê (Mg); 5-40 mmol/L clo; 2-13 mmol/L carbonat HCO3; 1,4-39 mmol/L phosphat PO4...
