Giảm chi phí đầu vào và công lao động
Nhằm chuyển giao ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ vào sản xuất, thúc đẩy cơ giới hóa, giảm chi phí đầu tư và nâng cao năng suất, sản lượng cho cây trồng, Trung tâm Khuyến nông Bình Định thí điểm xây dựng mô hình sạ lúa theo cụm, kết hợp trình diễn thiết bị bay không người lái (drone) phun thuốc bảo vệ thực vật (BVTV), kiểm tra dịch bệnh và theo dõi sinh trưởng, phát triển của cây lúa.
Máy sạ cụm theo hàng hoạt động tại xã Nhơn Thọ (thị xã An Nhơn) trong vụ đông xuân 2022-2023. Ảnh: N.C.
Vụ đông xuân 2022-2023, Trung tâm Khuyến nông Bình Định phối hợp với Công ty TNHH Sài Gòn Kim Hồng (TP.HCM) xây dựng mô hình sạ lúa theo cụm với diện tích 1 ha/mô hình và sử dụng drone phun thuốc BVTV tại xã Nhơn Thọ (thị xã An Nhơn) và xã Hoài Mỹ (thị xã Hoài Nhơn).
Những mô hình nói trên được Trung tâm Khuyến nông Bình Định xây dựng sau khi đơn vị này tiếp cận được với nhiều công nghệ mới trong sản xuất nông nghiệp; máy móc, các thiết bị mới, các mô hình sản xuất áp dụng công nghệ cao tại sự kiện Agritechnica Asia Live 2022. Sự kiện này đã triển lãm, trưng bày, giới thiệu thiết bị máy móc, công nghệ phục vụ sản xuất nông nghiệp do Bộ NN-PTNT phối hợp với Hiệp hội Nông nghiệp Đức (DLG) và Viện Nghiên cứu Lúa gạo quốc tế (IRRI) tổ chức tại thành phố Cần Thơ vào tháng 8/2022.
Trong khuôn khổ sự kiện, Trung tâm Khuyến nông Bình Định đã được tham quan mô hình ruộng lúa sạ theo cụm kết hợp dùng drone phun thuốc BVTV do Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền phối hợp với Công ty TNHH Sài Gòn Kim Hồng thực hiện tại Viện Lúa Đồng bằng sông Cửu Long. Qua thực tế, Trung tâm Khuyến nông Bình Định nhận thấy mô hình đạt hiệu quả cao, có thể áp dụng tại địa phương.
Số lượng giống được sử dụng được giảm nhờ sạ theo cụm thưa, mỗi cụm từ 8-10 hạt giống. Ảnh: N.C.
Từng bước áp dụng công nghệ mới
Những chỉ số của những mô hình Trung tâm Khuyến nông Bình Định tham quan cho thấy nhiều hiệu quả, bước đầu là hiệu quả trong giảm chi phí đầu tư so với sạ theo kiểu cũ (cấy, sạ hàng, sạ lan…). Mô hình sạ lúa theo cụm chỉ sử dụng lượng giống tối thiểu từ 40-60kg/ha, trong khi sạ theo kiểu cũ lượng giống phải sử dụng trên 80kg/ha.
Số lượng giống được sử dụng được giảm nhờ sạ theo cụm thưa, mỗi cụm từ 8-10 hạt giống, cụm cách cụm 16cm, hàng cách hàng 25cm. Nhờ đó nông dân giảm được chi phi phân bón, mật độ sạ thưa giúp cây lúa phát triển tốt, hạn chế ngã đổ so với sạ theo kiểu cũ. Qua nhiều khảo nghiệm, sàng lọc và đánh giá, mô hình sạ lúa theo cụm đã được Cục Trồng trọt đưa vào quy trình canh tác lúa giảm chi phí tại Quyết định số 73/QĐ-TT-VPPN ngày 25/4/2022.
Theo ông Huỳnh Việt Hùng, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Bình Định, vụ đông xuân 2022-2023 đơn vị này làm thí điểm 2 mô hình nhằm giới thiệu về công nghệ, kỹ thuật trong canh tác lúa giảm chi phí theo hướng dẫn của ngành nông nghiệp. Bước đầu thí điểm, Trung tâm Khuyến nông Bình Định cử cán bộ kỹ thuật đứng chân mô hình theo dõi sát tình hình thực hiện nhằm cập nhật số liệu, kết quả để từ đó có cơ sở đánh giá vào cuối vụ. Mô hình này còn nhằm thực hiện đổi mới hoạt động khuyến nông theo hướng bám sát thực tế, nhu cầu của nông dân, từ đó chuyển giao đầy đủ, kịp thời các ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất.
Mô hình sạ lúa theo cụm bằng máy do Trung tâm Khuyến nông Bình Định triển khai tại thị xã An Nhơn trong vụ đông xuân 2022-2023. Ảnh: N.C.
Theo cho biết của ông Nguyễn Đình A, nông dân ở xã Nhơn Thọ (thị xã An Nhơn), người tham gia mô hình, đây là lần đầu ông được biết đến kỹ thuật sạ cụm và thấy cách sạ rất hay, đặc biệt là cự li phân bổ hạt giống khi gieo sạ, về kỹ thuật san phẳng mặt ruộng, đánh đường thoát nước của bộ phận sạ cụm.
Theo đánh giá của Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thị xã Hoài Nhơn, mô hình sạ lúa theo cụm bằng máy lần đầu tiên triển khai, địa phương chọn thực hiện tại cánh đồng lớn ở xã Hoài Mỹ vì nông dân ở đây nhạy bén với các tiến bộ khoa học kỹ thuật trong sản xuất nông nghiệp, đã từng triển khai hiệu quả các mô hình thâm canh lúa SRI, canh tác lúa theo hướng hữu cơ. Bước đầu, mô hình cho thấy giảm được thời gian gieo sạ giống, việc sạ cụm theo hàng bằng máy đảm bảo chính xác, kết hợp sử dụng drone phun thuốc BVTV giảm được rất nhiều thời gian và nhân công lao động.
