Nuôi gà lai hồ thả vườn đến khát vọng thoát nghèo bền vững

Những năm gần đây, xã Tân Dĩnh, tỉnh Bắc Ninh đang từng bước khẳng định hướng đi mới trong công tác giảm nghèo thông qua phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững.

Trong đó, dự án chăn nuôi gà lai hồ thả vườn được xem là mô hình tiêu biểu, mở ra cơ hội sinh kế ổn định, giúp nhiều hộ dân mạnh dạn chuyển đổi cách nghĩ, cách làm để vươn lên thoát nghèo. Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, dự án còn tạo chuyển biến sâu sắc về tư duy sản xuất, khơi dậy khát vọng làm chủ cuộc sống của người dân địa phương.

Phát huy lợi thế nông nghiệp

Tân Dĩnh vốn được biết đến là vùng thuần nông với đất đai màu mỡ, lao động dồi dào. Tuy nhiên, thời gian trước, phần lớn hộ nghèo vẫn chỉ quanh quẩn với mô hình trồng trọt nhỏ lẻ, thiếu vốn và thiếu kỹ thuật, thu nhập không ổn định. Thực tiễn đó đặt ra yêu cầu địa phương phải tìm hướng đi mới, phù hợp với điều kiện tự nhiên, dễ áp dụng và mang lại hiệu quả nhanh.

Xuất phát từ nhu cầu này, chính quyền xã Tân Dĩnh đã chủ động đề xuất triển khai dự án chăn nuôi gà lai hồ thả vườn, coi đây là bước đột phá trong việc khai thác tiềm năng nông nghiệp, tạo sinh kế bền vững cho người dân. Theo kế hoạch, dự án được thực hiện từ tháng 5 đến tháng 10/2024, tại 8 thôn: Biếc, Dầu, Dễu, Đại Giáp, Hậu, Lải Tiền và Trạng.

Tổng cộng 32 hộ dân tham gia mô hình, trong đó có 16 hộ nghèo, 14 hộ cận nghèo và 2 hộ sản xuất giỏi được lựa chọn làm hạt nhân hướng dẫn kỹ thuật, chia sẻ kinh nghiệm. Đây là mô hình hỗ trợ sản xuất mang tính cộng đồng, nhấn mạnh tinh thần “cùng làm, cùng học, cùng hưởng lợi”, giúp người dân vừa có thêm kiến thức, vừa nâng cao tinh thần tự lực trong quá trình thoát nghèo.

Giống gà được lựa chọn là gà lai hồ, một giống gà đặc sản nổi tiếng của Bắc Giang (cũ), nay là tỉnh Bắc Ninh, có chất lượng thịt thơm ngon, sức đề kháng tốt, rất phù hợp với mô hình nuôi thả vườn. Mỗi hộ nghèo và cận nghèo được hỗ trợ 170 con giống, tổng cộng 5.100 con cho toàn dự án.

Tổng kinh phí triển khai hơn 401 triệu đồng, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 220 triệu đồng (chiếm 54,85%), còn lại do người dân đối ứng. Mô hình được thiết kế chặt chẽ từ khâu giống, quy trình chăm sóc, phòng bệnh đến định hướng tiêu thụ.

UBND xã Đại Lâm (nay là xã Tân Dĩnh), đơn vị chủ đầu tư đã phối hợp tổ chức tập huấn cho các hộ dân, hướng dẫn kỹ thuật cụ thể từ xây dựng chuồng trại, chọn giống, phối trộn thức ăn, vệ sinh phòng dịch đến theo dõi tăng trưởng đàn gà. Cán bộ kỹ thuật cũng thường xuyên xuống kiểm tra, tư vấn, giải đáp khó khăn của các hộ dân.

Một điểm sáng của dự án là cơ chế “đối ứng quay vòng vốn”. Mỗi hộ tham gia đóng góp 364.600 đồng, vừa để thể hiện trách nhiệm, vừa tạo nguồn lực quay vòng, nhằm mở rộng mô hình cho những hộ nghèo khác trong thời gian tới. Cơ chế này không chỉ tạo sự chủ động cho người dân mà còn giúp họ làm quen với cách quản lý chi phí, lợi nhuận, hình thành tư duy làm kinh tế thay vì phụ thuộc vào hỗ trợ.

Từ đàn gà khỏe mạnh đến niềm vui thoát nghèo

Sau hơn 5 tháng triển khai, dự án đã mang lại những tín hiệu khả quan. Theo đánh giá ban đầu, đàn gà của các hộ phát triển tốt, tỷ lệ hao hụt thấp. Dự kiến khi xuất bán, mỗi hộ có thể thu lãi trung bình khoảng 8 triệu đồng cho một chu kỳ chăn nuôi.

Không chỉ mang lại thu nhập tốt, mô hình đã giúp 10 hộ thoát nghèo và cận nghèo (gồm 4 hộ nghèo, 6 hộ cận nghèo), góp phần tạo bước chuyển tích cực trong công tác giảm nghèo tại địa phương. Nhiều hộ sau khi có lứa gà đầu tiên đã chủ động tái đàn từ nguồn vốn tự có, thể hiện tinh thần tự lực ngày càng cao.

Song hành với lợi ích kinh tế, dự án còn giúp người dân thay đổi tư duy sản xuất: biết lập kế hoạch, tính toán chi phí, học hỏi kỹ thuật từ nhau và từ cán bộ chuyên môn. Nhiều hộ đã biết tận dụng phân gà làm phân bón hữu cơ, giảm chi phí sản xuất và hướng tới mô hình nông nghiệp tuần hoàn, thân thiện môi trường.

Theo bà Đỗ Thị Tần Vân - Phó Trưởng phòng Kinh tế xã Tân Dĩnh, cho biết: Hàng năm chúng tôi phối hợp với các cơ quan chuyên môn mở các lớp tập huấn hướng dẫn bà con về cách chăn nuôi gia súc, gia cầm, chăn nuôi theo công nghệ mới, đảm bảo vệ sinh môi trường. Đối với mô hình chăn nuôi gà lai hồ đang được triển khai tại địa phương do UBND xã trực tiếp hỗ trợ và hướng dẫn, được bà con tin tưởng thực hiện chăn nuôi rất tốt, chất lượng gà được thị trường ưa chuộng, tin dùng.

Bà Vân nhấn mạnh: điều quan trọng nhất của dự án không phải là giá trị vật chất trước mắt, mà là thay đổi tư duy của người dân về cách làm ăn, cách thoát nghèo. Khi người dân tự tin và chủ động, thì chính họ sẽ là nhân tố quan trọng để giảm nghèo bền vững, làm giàu cho quê hương.

Dự án chăn nuôi gà lai hồ tại Tân Dĩnh vì thế không chỉ đơn thuần là mô hình hỗ trợ sản xuất, mà còn là “cần câu” để người dân tự vươn lên. Hiệu quả bước đầu tạo nền móng cho phong trào phát triển kinh tế cộng đồng, nhân rộng mô hình sang các thôn khác.

Chính quyền xã cũng đang đề xuất kết nối tiêu thụ với các thương lái, chợ đầu mối trong và ngoài tỉnh, nhằm ổn định đầu ra, giảm thiểu rủi ro về thị trường cho người dân.

Từ hiệu quả của dự án, có thể thấy mô hình nuôi gà lai hồ thả vườn không chỉ giúp 10 hộ thoát nghèo, mà còn mở ra cách làm mới cho nông dân xã Tân Dĩnh, chăn nuôi theo quy trình, gắn kỹ thuật với thực tiễn, hướng tới bền vững.

Ở Tân Dĩnh hôm nay, tiếng gà gáy mỗi sáng như nhắc nhở về một hành trình đổi thay, khi người dân được tiếp sức bằng kiến thức và cơ hội, họ hoàn toàn có thể tự viết nên câu chuyện thoát nghèo bằng chính đôi tay, khối óc và ý chí của mình.