Mô hình trồng hoa cúc - nguồn thu từ diện tích nhỏ

Giảm nghèo bền vững ở nông thôn không chỉ dựa vào những mô hình sản xuất quy mô lớn, mà còn đến từ các hướng đi phù hợp với điều kiện đất đai, kinh nghiệm và thị trường của từng hộ gia đình. Tại thôn An Tập, xã Bình Mỹ, tỉnh Ninh Bình, mô hình trồng hoa cúc vàng, cúc trắng của cô Nguyễn Thị Hương là minh chứng rõ nét cho việc làm nông nghiệp hiệu quả trên diện tích nhỏ.

Thông tin thời tiết quyết định hiệu quả sản xuất

Bắt đầu trồng hoa cúc từ năm 2010, đến nay cô Nguyễn Thị Hương đã có hơn 15 năm gắn bó với nghề. Trên diện tích khoảng 5 sào đất, cô chuyên trồng hoa cúc vàng và cúc trắng, cung cấp cho thị trường xã Bình Mỹ và các địa phương lân cận.

Theo cô Hương, trồng hoa cúc là nghề “lấy công làm lãi”, đòi hỏi sự tỉ mỉ, kiên trì và nhiều kinh nghiệm. “Hoa không giống cây lúa hay cây màu, chỉ cần sơ suất một khâu nhỏ là có thể ảnh hưởng cả vụ”, cô chia sẻ.

Những năm đầu, việc đầu tư trồng hoa gặp không ít khó khăn do chi phí cao, kỹ thuật còn hạn chế. Tuy nhiên, thông qua việc cập nhật thông tin từ báo đài, các kênh truyền thông nông nghiệp và học hỏi kỹ thuật từ chuyên gia, cô dần tích lũy kinh nghiệm, chủ động hơn trong sản xuất, từng bước ổn định đầu ra và thu nhập.

Trồng hoa cúc đòi hỏi mức đầu tư ban đầu khá lớn. Bình quân mỗi sào hoa cần khoảng 5 triệu đồng cho giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, hệ thống tưới và chi phí chăm sóc.

Hoa cúc yêu cầu đất tơi xốp, thoát nước tốt, nhiều ánh nắng, trung bình ít nhất 6 giờ nắng mỗi ngày. Trong suốt quá trình sinh trưởng, cây cần được tưới nước đều đặn, chủ yếu bằng phương pháp phun sương để giữ ẩm mà không làm dập cây.

Chính vì vậy, thông tin khí tượng thủy văn, dự báo thời tiết và dự báo thời tiết nông vụ đóng vai trò đặc biệt quan trọng. Theo cô Hương, việc theo dõi sát diễn biến thời tiết giúp người trồng hoa chủ động điều chỉnh thời vụ, che chắn, tưới tiêu hợp lý, đồng thời phòng tránh các hiện tượng thời tiết cực đoan như mưa lớn, rét đậm, rét hại, qua đó giảm thiểu rủi ro và nâng cao hiệu quả sản xuất.

Trong quá trình chăm sóc, cứ khoảng 10-15 ngày, cô Hương phải phun thuốc phòng trừ sâu bệnh một lần để bảo đảm hoa phát triển đồng đều, bông to, màu sắc đẹp. Bên cạnh đó, việc bón phân hữu cơ, tỉa cành, vun gốc được thực hiện thường xuyên nhằm giúp cây khỏe, hạn chế sâu bệnh.

Qua nhiều năm sản xuất, cô đã chủ động được khâu nhân giống bằng phương pháp giâm cành, giúp giảm đáng kể chi phí mua giống, đồng thời bảo đảm chất lượng cây con phù hợp với điều kiện đất đai địa phương.

Mỗi vụ hoa cúc kéo dài khoảng 4 tháng. Nếu thời tiết thuận lợi, thu nhập đạt từ 15-20 triệu đồng/sào/vụ. Trên diện tích 5 sào, mỗi vụ hoa mang lại nguồn thu cao hơn nhiều lần so với trồng lúa hoặc cây màu truyền thống.

Dù mang lại hiệu quả kinh tế rõ rệt, trồng hoa cúc cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, đặc biệt là rủi ro từ thời tiết. Những năm mưa bão kéo dài, ngập úng hoặc rét đậm, rét hại, hoa dễ bị thối rễ, dập nát, thậm chí mất trắng.

Để hạn chế tác động bất lợi, cô Hương đã đầu tư hệ thống bóng điện thắp sáng ban đêm, nhất là vào mùa đông. Việc chiếu sáng không chỉ giúp giữ nhiệt, điều tiết sinh trưởng mà còn bảo đảm hoa nở đúng thời điểm, nhất là vào các dịp lễ, Tết.

“Có những năm thời tiết xấu, thiệt hại không nhỏ, nhưng nếu không kiên trì thì khó theo nghề lâu dài”, cô Hương bộc bạch.

Giữ đất, giữ nghề, tạo sinh kế tại chỗ

Theo cô Hương, hiện nay nghề trồng hoa chủ yếu do những người có tuổi, có kinh nghiệm theo đuổi. Nhiều lao động trẻ chuyển sang làm công nghiệp, khiến không ít diện tích đất nông nghiệp có nguy cơ bỏ hoang.

Trong bối cảnh đó, các mô hình trồng hoa giá trị cao trên diện tích nhỏ như của cô Hương đã góp phần giữ đất, giữ nghề, tạo sinh kế ổn định cho nông dân nông thôn. Việc tận dụng đất nhỏ để sản xuất hoa hàng hóa giúp nâng cao giá trị sử dụng đất, đa dạng hóa cơ cấu cây trồng và đáp ứng nhu cầu thị trường địa phương.

Qua mô hình trồng hoa cúc ở thôn An Tập có thể thấy, giảm nghèo bền vững không chỉ đến từ những dự án lớn, mà còn được hình thành từ những mô hình nhỏ, phù hợp và hiệu quả. Từ những thửa đất nhỏ, người nông dân vẫn có thể tạo dựng sinh kế ổn định, từng bước nâng cao thu nhập và gắn bó lâu dài với quê hương.