Năm 2026: 9 nhóm nhiệm vụ phòng, chống tác hại của thuốc lá

Chiều 19/12, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) tổ chức Hội nghị báo cáo kết quả, chia sẻ kinh nghiệm triển khai các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá năm 2025, đồng thời phổ biến các ưu tiên, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh ngành Y tế đang tích cực triển khai Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá nhằm tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Cùng với đó, Luật Phòng bệnh vừa được Quốc hội thông qua đã tạo hành lang pháp lý đồng bộ, toàn diện cho công tác phòng bệnh, bảo vệ và nâng cao sức khỏe cộng đồng, trong đó có lĩnh vực phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Nhiều hoạt động thực tiễn về phòng chống, tác hại thuốc lá năm 2025

Phát biểu tại hội nghị, TS.BS Hà Anh Đức, Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết, năm 2025, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song với sự chỉ đạo quyết liệt của Bộ Y tế và sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Nổi bật, trong công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế, Bộ Y tế đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua Luật Phòng bệnh; trong đó, phòng, chống tác hại của thuốc lá được xác định là một trong những nội dung ưu tiên nhằm giảm gánh nặng bệnh tật không lây nhiễm, bảo vệ sức khỏe cộng đồng và chất lượng nguồn nhân lực quốc gia. Tiếp tục rà soát, hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội ban hành trong năm 2026 đối với Luật sửa đổi, bổ sung Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (năm 2012).

Đồng thời, Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt đã được Quốc hội thông qua, trong đó quy định tăng thuế đối với các sản phẩm thuốc lá từ năm 2027; Luật Đầu tư thông qua cũng đã quy định việc cấm đầu tư, kinh doanh thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng thể hiện quan điểm nhất quán, xuyên suốt của Nhà nước trong việc bảo vệ sức khỏe nhân dân, phòng ngừa sớm các nguy cơ đối với thế hệ trẻ.

Đáng chú ý, 34/34 tỉnh, thành phố đã triển khai các hoạt động truyền thông về phòng, chống tác hại của thuốc lá bằng nhiều hình thức đa dạng, phù hợp với từng nhóm đối tượng: các cơ sở y tế và trường học, khách sạn, nhà hàng, địa điểm công cộng được hỗ trợ xây dựng và duy trì môi trường không khói thuốc;

Đặc biệt, gần 1.000 cán bộ y tế, cộng tác viên được tập huấn, nâng cao năng lực về tư vấn cai nghiện thuốc lá và truyền thông thay đổi hành vi; 100 chiến dịch truyền thông quy mô quốc gia và địa phương được triển khai; tỷ lệ người dân được tăng cường nhận thức về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng cao hơn so với thời gian trước.

Năm 2025 cũng ghi dấu ấn với 10 sự kiện, hoạt động tiêu biểu trong công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá: Chiến dịch xây dựng môi trường không khói thuốc tại các nhà hàng, khách sạn và các địa điểm công cộng tại các tỉnh/thành phố du lịch; Cuộc thi sáng tác bài hát về phòng, chống tác hại của thuốc lá; Cuộc thi cơ sở y tế không khói thuốc; Cuộc thi sáng tác các sản phẩm truyền thông về Môi trường không khói thuốc; Giải Standard Chartered Marathon Di sản Hà Nội 2025 - Giải chạy không khói thuốc”, hướng tới xây dựng một môi trường thể thao và di sản xanh - sạch - lành mạnh; Hội nghị khu vực ASEAN lần thứ 9 về xây dựng môi trường không khói thuốc lá; Hội thảo tập huấn nâng cao năng lực về thực hiện và quản lý các chương trình, hoạt động về phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam; Chương trình Bảng xếp hạng “Khách sạn tiêu biểu không thuốc lá” lần thứ I...

“Những kết quả này không chỉ là các con số thống kê, mà là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của cách tiếp cận phòng bệnh sớm, phòng bệnh từ xa, lấy cộng đồng làm trung tâm; đồng thời là minh chứng cho sự quyết tâm, trách nhiệm và tinh thần làm việc không mệt mỏi của cán bộ ngành Y tế, các bộ, ban, ngành trung ương, các địa phương, tổ chức chính trị xã hội và cộng đồng; tất cả vì một mục tiêu chung- “một Việt Nam không khói thuốc”, ông Hà Anh Đức khẳng định.

9 nhóm nhiệm vụ trong tâm năm 2026

Tại hội nghị, nhiều đơn vị, địa phương đã chia sẻ kinh nghiệm, mô hình hiệu quả trong tổ chức các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá. Trên cơ sở đó, các đại biểu thống nhất đề ra những nhiệm vụ ưu tiên trong năm 2026, tiếp tục tăng cường phối hợp liên ngành, huy động sự tham gia của toàn xã hội, đặc biệt là thế hệ trẻ, nhằm tạo chuyển biến bền vững, góp phần xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh, không khói thuốc.

Năm 2026, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá sẽ tập trung triển khai 9 nhóm nhiệm vụ chính. Trong đó, ưu tiên đẩy mạnh truyền thông về tác hại của thuốc lá, thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng trên các kênh báo chí, phát thanh, truyền hình, mạng xã hội và nền tảng số, hướng tới thanh thiếu niên, sinh viên và lao động trẻ; tăng cường các hình thức truyền thông tương tác và hợp tác với các cá nhân có ảnh hưởng phù hợp.

Cùng với đó, Quỹ sẽ triển khai, nhân rộng mô hình môi trường không khói thuốc tại cơ quan, đơn vị, cơ sở y tế và trường học; tăng cường giám sát, đánh giá việc thực hiện môi trường không khói thuốc; tổ chức các chiến dịch, sáng kiến phòng, chống tác hại của thuốc lá dựa vào cộng đồng; tiếp tục hỗ trợ triển khai các mô hình tư vấn, điều trị cai nghiện thuốc lá tại bệnh viện và cộng đồng.

Đồng thời, Quỹ đẩy mạnh nghiên cứu, đánh giá nhằm cung cấp bằng chứng khoa học phục vụ hoạch định chính sách; nâng cao năng lực mạng lưới cộng tác viên; đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào chương trình giáo dục phù hợp các cấp học, đặc biệt là các trường trung học cơ sở, trung học phổ thông; triển khai các giải pháp hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề cho người trồng cây thuốc lá tại một số địa phương...