Cây lá ngón chứa chất kịch độc có khả năng gây chết người trong vòng 1-7 tiếng.
Lá ngón là một loại cây leo thân quấn thường xanh, dài tới 12m khá phổ biến ở vùng rừng núi Việt Nam. Ở Việt Nam, lá ngón được coi là một trong bốn loại cây có độc tính hàng cao nhất (thuốc độc bảng A) gồm: cây củ chi, lá ngón, trúc đào và cây sui.
Theo Wikipedia: "Cây lá ngón còn gọi là cây rút ruột, co ngón, hồ mạn trường, hồ mạn đằng, hoàng đằng, đoạn trường thảo, câu vẫn v.v. là loại cây khá phổ biến ở miền rừng núi nước ta, nhất là các tỉnh miền núi phía Bắc như Hòa Bình, Lào Cai, Sơn La"...
Độc tính ở lá ngón mạnh như thế nào?
Trong lá ngón có chứa một chất kịch độc có thể khiến chết người ngay lập tức, đó chính là hoạt chất alkaloid. Loại độc trong lá ngón ngấm rất nhanh, chỉ mất 5 – 30 phút qua đường tiêu hóa, thời gian gây chết người trung bình của độc lá ngón trong vòng từ 1 - 7 tiếng.
Alkaloid chứa trong toàn bộ cây, độc tính giảm dần theo thứ tự rễ, lá, hoa, quả và thân cây.
Alkaloid được biết đến là những hợp chất hữu cơ có chứa dị vòng nitơ, có tính bazơ, thường gặp ở trong nhiều loài thực vật và đôi khi còn tìm thấy trong một vài loài động vật. Đặc biệt, alkaloid có hoạt tính sinh lý rất cao đối với cơ thể con người và động vật, nhất là hệ thần kinh. Một lượng nhỏ alkaloid cũng có thể gây chết người.
Nghiên cứu duy nhất về lá ngón tiến hành tại khoa Sinh, Đại học Đà Lạt, cho thấy giã lá ngón thành nước (10g lá, 10ml nước) cho chuột uống 3 giọt, sau 9 phút chuột chết vì co giật. Con người chỉ cần ăn ba lá hoặc một lá với một chút rượu sẽ mất mạng.
Cũng theo nghiên cứu trên, nếu để chất nhựa độc dính vào tay rồi vô tình tiếp xúc với đồ ăn, vết thương hở, lập tức các độc tính sẽ gây ra triệu chứng khát nước, đau họng, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn dẫn đến tử vong do ngừng hô hấp.
Chuyên gia lưu ý lá ngón không những rất giống mà còn mọc gần nhiều cây thuốc và rau ăn nên dễ dẫn đến sự nhầm lẫn gây hậu quả chết người.
Cách nhận biết lá ngón?
Lá ngón có hình trứng thuôn dài, hơi hình mác, đầu nhọn. Hoa của cây lá ngón có màu vàng, mọc ở đầu cánh hay ở kẽ lá.
Theo các tài liệu, lá ngón mọc đối, hình trứng thuôn dài, hơi hình mác, đầu nhọn, phía cuống nhọn hoặc hơi từ, mép nguyên, bóng nhẵn, dài 7-12 cm, rộng 2,5-5,5 cm.
Hoa mọc thành chùm ở đầu cành hay ở kẽ lá. Cánh hoa màu vàng. Mùa hoa tháng 6, 8, 10.
Quả là một nang, màu nâu hình thon, dài một cm, rộng 0,5 cm. Hạt nhỏ, quanh mép có rìa mỏng màu nâu nhạt, hình thận.
