Kiệu được giá nhưng nông dân kém vui vì mất mùa

Thời tiết “đỏng đảnh” gây hại cây kiệu

Huyện Phù Mỹ được mệnh danh là “thủ phủ” kiệu ở Bình Định. Năm nay nông dân Bình Định trồng được gần 680ha kiệu để cung ứng vào dịp Tết Nguyên Đán Ất Tỵ 2025, giảm gần 170ha so với năm ngoái. Nguyên nhân do năm trước giá kiệu giảm thấp, nông dân thu nhập kém nên năm nay nhiều nông dân chuyển sang trồng các loại rau quả khác.

Những ngày cuối tháng Chạp, các đại lý chuyên thu mua kiệu bán Tết ở huyện Phù Mỹ tất bật phân loại kiệu, đóng bao hoặc giỏ, cho lên xe tải để vận chuyển về các chợ đầu mối ở miền Nam cung ứng cho bạn hàng.

Theo bà Nguyễn Thị Hoa, chủ đại lý chuyên thu mua kiệu cung ứng cho bạn hàng ở TP.HCM ở thôn Vạn Lộc, xã Mỹ Hiệp (huyện Phù Mỹ), giá kiệu Tết năm nay cao hơn năm ngoái từ 7.000 - 10.000đ/kg tùy loại.

“Nếu năm ngoái giá kiệu loại 1 cao nhất chỉ 40.000đ/kg thì năm nay giá mua vào cao nhất là 47.000 - 50.000đ/kg, kiệu nhỏ hơn (loại 2) có giá từ 35.000 - 40.000đ/kg”, bà Hoa cho hay.

Bà Lê Thị Chung, thương lái chuyên mua bán kiệu ở thôn Trung Hội, xã Mỹ Trinh (huyện Phù Mỹ) chuyên cung cấp kiệu cho bạn hàng ở các chợ miền Trung cho hay: “Đầu vụ, giá kiệu dao động từ 37.000 - 40.000đ/kg, giữa vụ tăng lên 43.000 - 50.000đ/kg, cuối vụ giá giảm còn gần 40.000đ/kg”.

Bà Lê Thị Thắng có thâm niên 30 năm trồng kiệu ở xã Mỹ Trinh cho hay: Cây kiệu trồng ở Mỹ Trinh có vị rất đặc biệt, cây kiệu đứng trên chân đất càng khô thì cho củ càng to, trắng, vị nồng thơm. Những năm gần đây cây kiệu Mỹ Trinh có chứng nhận VietGAP nên phẩm cấp tăng lên.

Nói xong, bà Thắng ngâm nga mấy câu ca dao: “Tìm em mùa kiệu Mỹ Trinh, dưa lê Mỹ Thọ cá chình Mỹ Châu” để minh họa cho sự nổi tiếng của kiệu Mỹ Trinh. Rồi bà cho biết thêm: “Muốn có củ kiệu ngon thì sau khi cắt lá đem ngâm với nước tro củi rồi vớt lên cắt rễ, đem phơi khoảng 1 ngày cho thật ráo. Lúc cắt phần rễ đừng thâm vào phần củ để kiệu lâu hư”.

Nông dân kém vui

Theo nông dân Phù Mỹ, vụ kiệu Tết năm nay thời tiết bất thuận khiến năng suất giảm. Do ảnh hưởng những đợt nắng nóng kéo dài trong mua hè, tiếp đến gặp mưa muộn kéo dài khiến cây kiệu không phát triển nổi.

Nông dân Thân Trọng Thanh ở thôn Vạn Ninh 1, xã Mỹ Tài (huyện Phù Mỹ) năm nay trồng 3 sào kiệu (500m2/sào) trên đất cát pha, được ông chăm sóc kỹ lưỡng nên năm nay năng suất ổn định, ước đạt khoảng 1 tấn củ, giảm nhẹ so với năm ngoái.

“Như tôi là còn may mắn, những ruộng kiệu xung quanh năng suất đều giảm mạnh so với năm ngoái. Năm nay kiệu được giá nhưng mất mùa khiến nông dân kém vui”, ông Thanh chia sẻ.

Không may mắn như ông Thanh, ông Nguyễn Thành Trúc ở thôn Trà Lương, xã Mỹ Trinh (huyện Phù Mỹ) năm nay trồng 1,5 sào kiệu nhưng chỉ thu được gần 280kg củ, giảm khoảng 100kg so với năm ngoái. Kiệu của ông Trúc hầu hết củ nhỏ, không đồng đều nên bán chỉ được 35.000đ/kg.

“Thời tiết năm nay nắng nóng kéo dài suốt mùa hè, đến mùa đông mưa lạnh kéo dài đến gần hết tháng Chạp khiến cây kiệu phát triển kém, lại nhiễm bệnh nấm thân khiến củ nhỏ và không đồng đều”, ông Trúc chia sẻ.

Theo ông Hồ Ngọc Chánh, Phó Chủ tịch UBND huyện Phù Mỹ, năm nay nông dân trong huyện trồng gần 280ha kiệu, giảm gần 170ha so với năm ngoái. Do năm trước giá kiệu thấp nên năm nay nhiều hộ chuyển sang trồng các loại rau quả khác. Tuy diện tích trồng kiệu giảm nhưng huyện Phù Mỹ vẫn là địa phương có diện tích trồng kiệu lớn nhất Bình Định, thuộc tốp đầu khu vực miền Trung, tập trung tại các xã: Mỹ Trinh, Mỹ Tài, Mỹ Quang, Mỹ Phong, Mỹ Hiệp và thị trấn Phù Mỹ.

“Vụ kiệu năm nay thất thu nhưng nhờ giá kiệu tăng nên thu nhập của người trồng kiệu vẫn ổn định hơn so với nhiều cây trồng khác. Kiệu vẫn là cây trồng mang lại thu nhập quan trọng của nông dân Phù Mỹ, nhất là cây trồng này thu hoạch vào dịp trước Tết, đồng tiền vào nhà vào thời điểm này quan trọng gấp đôi ngày thường”, ông Hồ Ngọc Chánh chia sẻ.