Khốn đốn vì bệnh đốm nâu

Từ đầu mùa mưa đến nay, nhà vườn trồng thanh long ở Tiền Giang như ngồi trên đống lửa khi bệnh đốm nâu (đốm trắng) tái bùng phát và lây lan nhanh trên diện rộng.

Toàn tỉnh hiện có trên 220 ha thanh long bị nhiễm bệnh đốm nâu, trong đó tỷ lệ bệnh từ 5 - 10% là 160 ha, số còn lại nhiễm từ 20 - 30%. Ngoài ra, bệnh thán thư gây nhiễm trên bông và trái thanh long khoảng 90 ha với tỷ lệ nhiễm bệnh 3 - 5%.

Ông Đặng Hoàng Minh, Trưởng ấp Quang Ninh, xã Quơn Long (huyện Chợ Gạo) đã 20 năm canh tác 8.000 m2 thanh long cho biết: "Hai năm qua cứ đến mùa mưa là bệnh đốm nâu lây lan nhanh.

Giỏi kỹ thuật canh tác cũng không thể phòng trừ nổi. Khi cây nhú chồi non là bị nhiễm bệnh. Những bẹ bị nhiễm nếu giữ lại vẫn phát triển nhưng đốm nâu phát triển thành vệt lớn và lây xuống trái.

Vườn thanh long của tôi đang bị nhiễm bệnh với tỷ lệ từ 30% trở lên. Những trái bị nhiễm đốm nâu là thương lái loại bỏ không mua hoặc mua giá rất rẻ. Tôi tốn khá nhiều tiền để mua thuốc phòng trị bệnh nhưng vẫn không đạt hiệu quả. Bệnh đốm nâu làm bị tổn thất kinh tế của nhà vườn khoảng 30%".

Ông Đinh Tiểu Bình canh tác 2 ha thanh long cũng ở ấp Quang Ninh nói: "Mùa mưa không cần chong đèn cây cũng ra hoa nên chi phí SX rất thấp, năng suất gấp 2 lần mùa nghịch. Giá bán không cao so với vụ nghịch nhưng sau khi trừ chi phí nhà vườn vẫn còn lãi 2.000 đồng/kg.

Thế nhưng hai năm qua, SX thanh long trong mùa mưa chỉ đủ chi phí đầu tư lại đợt sau vì bệnh đốm nâu hoành hành. Với 2 ha thanh long mỗi năm tốn gần 100 triệu đồng mua thuốc phòng ngừa và trị bệnh đốm nâu nhưng vẫn không đạt hiệu quả cao. Nhà vườn giảm thu nhập từ 30 - 50%, thậm chí thất thu 100%".

Ông Minh cho hay, đã có nhiều nhà khoa học về địa phương lấy mẫu nghiên cứu nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu phòng trị bệnh. Quy trình quản lý tổng hợp sâu bệnh hại chỉ hiệu quả trong mùa khô, còn mùa mưa không đạt hiệu quả cao. Nhà vườn đang rất mong sớm tìm ra giải pháp tốt nhất nhằm vượt qua đại dịch này.

Ông Huỳnh Hồng Ửng, ấp Quang Khương, xã Quơn Long canh tác 3,2 ha thanh long lo lắng: "Vào mùa mưa vườn nào bị nhiễm bệnh đốm nâu ở mức nhẹ thì khoảng 30%, vườn nào bị nặng lên đến 100%.

Vườn của tôi đang bị nhiễm và tiếp tục lây lan. Trong khi đó giá thanh long tại vườn đang ở mức khá thấp, dưới 3.000 đồng/kg thì không bảo đảm cho người trồng có vốn để tái đầu tư xử lý cho cây ra hoa đợt mới".

Cũng theo ông Minh, xã Quơn Long có khoảng 904 ha thanh long chiếm 90% diện tích đất nông nghiệp. Thanh long đã giúp cho bà con xóa đói, giảm nghèo, vươn lên làm giàu.

Điển hình như ấp Quang Ninh có 230 hộ trồng thanh long chuyên canh trên 134 ha. Sau nhiều năm chuyển đổi đến nay toàn ấp chỉ còn 6 hộ nghèo. Song hiện tại nhà vườn đang rất sợ bệnh đốm nâu hoành hành sẽ lâm cảnh tái nghèo.

Chi cục BVTV tỉnh Tiền Giang cho biết, toàn tỉnh hiện có khoảng 4.200 ha thanh long, trong đó có 3.681 ha thanh long ruột trắng, còn lại ruột đỏ và tím. Bệnh đốm nâu trên cây thanh long xuất hiện từ năm 2011 đến nay và lây lan nhanh trong mùa mưa.

Đến thời điểm này, chưa có thuốc đặc trị bệnh này nên ngành BVTV tỉnh chỉ khuyến cáo nhà vườn vệ sinh vườn trồng, hạn chế dùng phân gà, cắt tỉa và thu gom cành bệnh tiêu hủy… Còn giải pháp căn cơ thì đang chờ các nhà khoa học vào cuộc quyết liệt giúp dân.

THANH PHONG