Trong vụ hè thu 2025, Công ty TNHH ThaiBinh Seed - Miền Trung - Tây Nguyên (đơn vị trực thuộc Công ty cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed) triển khai mô hình khảo nghiệm giống lúa TBR19 với diện tích 2,5 sào (sào 500m2) tại phường Đức Phổ (Quảng Ngãi). Mô hình cho thấy rõ hiệu quả khi lúa sinh trưởng, phát triển tốt ngay trên chân ruộng pha cát, ít dinh dưỡng vốn là điều kiện bất lợi thường làm giảm năng suất.
Mô hình khảo nghiệm giống lúa TBR19 lần đầu được Công ty TNHH ThaiBinh Seed - Miền Trung - Tây Nguyên triển khai tại tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: L.K.
Theo bà con nông dân ở phường Đức Phổ, ngoài canh tác trên đất nghèo dinh dưỡng, vụ sản xuất này thời tiết khu vực miền Trung diễn biến bất lợi, có thời điểm mưa lớn kéo dài, khi lại nắng nóng gay gắt, thuận lợi cho sâu bệnh phát triển. Thế nhưng trên ruộng lúa TBR19, sâu bệnh gần như không xuất hiện. Lúa vẫn trổ đều, tập trung, tỷ lệ hạt lép rất thấp. Nhờ vậy, bà con nông dân khi tham quan mô hình đều phấn khởi và hưởng ứng.
Chia sẻ sau khi trực tiếp canh tác, bà Lê Thị Năm (trú tại phường Đức Phổ, Quảng Ngãi) cho biết: “Vụ này tôi làm 2 sào giống TBR19. Tôi thấy đây là giống dễ làm hơn so với các giống đại trà. Giống này cứng cây, không đổ ngã, ít sâu bệnh nên giảm hẳn việc phải phun thuốc BVTV. Nếu các giống khác phải bơm 3 – 4 lần thì giống này chỉ cần 2 lần mà vẫn sạch sâu bệnh. Tôi thấy giống này rất phù hợp với điều kiện canh tác tại địa phương”.
Theo kết quả khảo nghiệm, giống lúa TBR19 có thời gian sinh trưởng tại Duyên hải Nam Trung bộ khoảng 115 – 120 ngày ở vụ đông xuân, 95 – 100 ngày ở vụ hè thu. Chiều cao cây trung bình 105 – 110 cm, dáng hình gọn, khóm đẹp, lá đòng khỏe. Bông lúa dài, tỷ lệ hạt chắc cao, số hạt chắc/bông đạt từ 150 – 200 hạt. Năng suất trung bình đạt 70 – 75 tạ/ha, nếu thâm canh tốt có thể đạt 80 – 85 tạ/ha.
Nông dân Quảng Ngãi hào hứng trước những đặc tính nổi trội mà giống lúa TBR19 thể hiện trong vụ khảo nghiệm đầu tiên. Ảnh: L.K.
Đặc biệt, giống lúa này sở hữu khả năng chống chịu tốt với các bệnh hại chính như đạo ôn, bạc lá nhờ có gen kháng, ít nhiễm khô vằn và rầy nâu. Cây lúa cứng, chống đổ ngã hiệu quả, giúp giảm thiểu rủi ro trong những thời điểm mưa bão.
Ông Võ Văn Hơn, chủ đại lý vật tư nông nghiệp tại phường Đức Phổ nhận xét: “Những năm qua, tôi đã kinh doanh nhiều giống lúa của Công ty TNHH ThaiBinh Seed - Miền Trung - Tây Nguyên và nhận thấy các giống lúa của Công ty đều có năng suất cao, chất lượng tốt. Riêng với TBR19, qua tham quan mô hình tôi thấy giống này thấp cây, chống đổ tốt, ít sâu bệnh, cho năng suất cao. Đây là giống rất triển vọng, chắc chắn sẽ được bà con lựa chọn trong thời gian tới”.
Bên cạnh tiềm năng năng suất, giống lúa TBR19 còn cho thấy chất lượng gạo nổi bật. Tỷ lệ xay xát thành gạo đạt từ 70 – 71%, tỷ lệ gạo nguyên trên gạo xát trắng cao (80 – 85%). Hạt gạo dài, màu trắng trong, mã hạt đẹp. Khi nấu, cơm trắng, mềm, dẻo vừa, có hương thơm nhẹ, đáp ứng tốt nhu cầu tiêu dùng và chế biến. Đây chính là ưu điểm giúp giống lúa này có tiềm năng mở rộng diện tích sản xuất trong những năm tới.
Ông Phạm Hữu Huế, Phó Giám đốc Công ty TNHH ThaiBinh Seed - Miền Trung - Tây Nguyên cho biết, giống lúa TBR19 được ThaiBinh Seed nghiên cứu, chọn tạo và triển khai khảo nghiệm ở nhiều địa phương từ năm 2023. Kết quả cho thấy, đây là giống có khả năng thích nghi rộng, phù hợp nhiều chân đất, chống chịu tốt nhiều sâu bệnh.
“Thời gian tới, Công ty sẽ tiếp tục mở rộng khảo nghiệm ở nhiều vùng, đồng thời hoàn tất thủ tục công nhận lưu hành để giống có thể đưa vào sản xuất đại trà. Dự kiến từ tháng 10 - 11/2025, giống TBR19 sẽ được công nhận lưu hành chính thức cho các tỉnh miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên. Chúng tôi tin rằng khi TBR19 được đưa vào sản xuất rộng rãi, đây sẽ là giống lúa được nông dân lựa chọn”, ông Phạm Hữu Huế khẳng định.
