Chăn nuôi an toàn bằng chế phẩm vi sinh: Chìa khóa phát triển kinh tế xanh

“Chìa khóa” phát triển kinh tế xanh

Sau khi thành lập vào giữa năm 2025, xã Kim Anh (TP. Hà Nội) đã sớm xác định chăn nuôi là trụ cột của kinh tế địa phương. Từ một vùng thuần nông, Kim Anh đang từng bước chuyển đổi mô hình sản xuất theo hướng an toàn sinh học, lấy chế phẩm vi sinh làm “chìa khóa” để phát triển kinh tế xanh và bảo vệ môi trường nông thôn.

Những năm gần đây, diện mạo nông nghiệp của xã có nhiều thay đổi. Với địa bàn rộng hơn 52 km², dân số gần 49.000 người, Kim Anh có lợi thế về đất đai, nguồn thức ăn tự nhiên và lực lượng lao động nông nghiệp dồi dào.

Năm 2025, tổng đàn gia súc, gia cầm của xã đạt hơn 15.000 con trâu, bò, lợn và trên 70.000 con gia cầm. Tỷ lệ tiêm phòng được duy trì 100% kế hoạch, không để xảy ra dịch bệnh lớn. Cùng với đó, địa phương đã vận động người dân chuyển đổi dần từ chăn nuôi nhỏ lẻ sang chăn nuôi tập trung, ứng dụng chế phẩm sinh học trong xử lý chất thải và chăm sóc vật nuôi.

Các khu chăn nuôi tập trung tại Minh Phú, Minh Trí và vùng giáp cụm công nghiệp Kim Anh được đầu tư chuồng trại khép kín, sử dụng hầm biogas và đệm lót sinh học. Những thay đổi này giúp giảm mùi hôi rõ rệt, nguồn nước thải được xử lý triệt để, hạn chế ô nhiễm lan ra khu dân cư.

Theo ông Phạm Văn Binh, Phó Trưởng Phòng Kinh tế xã Kim Anh, xây dựng chuỗi chăn nuôi an toàn nghĩa là không dừng ở khâu nuôi, mà hướng tới kiểm soát toàn bộ quy trình - từ con giống, thức ăn, môi trường, giết mổ đến tiêu thụ.

Hiện, xã đang phối hợp với các doanh nghiệp thu mua để hình thành chuỗi liên kết sản xuất thịt lợn, gà và trứng sạch. Mỗi hộ tham gia được hướng dẫn ghi chép nhật ký chăn nuôi, cam kết tuân thủ quy trình an toàn sinh học và chịu sự giám sát của cán bộ thú y.

“Kim Anh cũng khuyến khích phát triển kinh tế tập thể, từng bước xây dựng các tổ hợp tác và hợp tác xã chăn nuôi an toàn. Mục tiêu đến năm 2026, 70% hộ chăn nuôi quy mô lớn trên địa bàn áp dụng mô hình vi sinh, có từ một đến hai sản phẩm chăn nuôi đạt chuẩn OCOP 3 sao trở lên”, ông Binh cho biết.

Để hỗ trợ người dân chuyển đổi, UBND xã tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn ủ men và phối trộn thức ăn vi sinh nhằm giảm chi phí sản xuất. Đồng thời, chính quyền làm việc trực tiếp với nhà cung cấp để có mức giá ưu đãi, giúp người dân tiếp cận công nghệ một cách dễ dàng. Nhiều hộ đã mạnh dạn đầu tư cải tạo chuồng trại, xây hầm biogas và ứng dụng men vi sinh trong xử lý chất thải.

Ông Phạm Văn Binh cho biết, chăn nuôi vi sinh không chỉ là giải pháp kỹ thuật mà còn là sự chuyển đổi tư duy sản xuất. “Nếu cứ duy trì phương thức nhỏ lẻ, thiếu kiểm soát môi trường, ngành chăn nuôi sẽ khó phát triển bền vững. Mô hình vi sinh giúp biến chất thải thành tài nguyên, giảm ô nhiễm, tăng giá trị kinh tế và hướng tới chuỗi sản xuất tuần hoàn”, ông nhấn mạnh.

Xã cũng đã đề xuất xây dựng Khu chăn nuôi tập trung sinh học Kim Anh quy mô 20 ha, dự kiến triển khai giai đoạn 2026-2030, hướng tới hình thành vùng nông nghiệp sinh thái kết hợp du lịch trải nghiệm.

Gà vi sinh - mô hình mang lại lợi ích kép

Từ định hướng phát triển nông nghiệp sinh thái gắn với du lịch trải nghiệm, nhiều mô hình sản xuất xanh, thân thiện môi trường đã được người dân xã Kim Anh chủ động triển khai, trong đó nổi bật là mô hình nuôi gà vi sinh.

Một trong những điển hình tiên phong của địa phương là mô hình nuôi gà vi sinh của chị Nguyễn Thị Thu Thoan, Giám đốc Hợp tác xã Gà vi sinh Thu Thoan. Từ một hộ chăn nuôi nhỏ, chị Thoan đã mạnh dạn chuyển sang nuôi gà theo hướng sử dụng thức ăn ủ men vi sinh, kết hợp thảo dược tự nhiên như nghệ, sả, đinh lăng, diệp hạ châu để tăng sức đề kháng cho đàn gà.

Chị Thoan cho biết, chuồng nuôi được lót men vi sinh, giúp khử mùi hôi và tạo ra lớp phân hữu cơ tự nhiên sau mỗi lứa. Cách làm này giúp đàn gà phát triển khỏe mạnh, ít dịch bệnh, thịt thơm ngon, được thị trường ưa chuộng.

Chia sẻ về hành trình của mình, chị Thoan cho biết: “Ban đầu tôi chỉ muốn tìm cách để đảm bảo nguồn cung thực phẩm sạch cho gia đình, sau khi học hỏi kỹ thuật ủ men vi sinh, tôi thử nghiệm và nhận thấy cách làm này vừa giúp đàn gà khỏe mạnh, vừa đem lại nguồn thịt có chất lượng. Mô hình không chỉ giúp tôi ổn định thu nhập mà còn bảo vệ môi trường xung quanh, không còn tình trạng chuồng trại bốc mùi như trước”.

Theo chị Thoan, khó khăn lớn nhất là thiếu đất chăn nuôi. Gia đình phải thuê đất của người dân, nhiều lần phải di chuyển khi chủ đòi lại, gây tốn kém và ảnh hưởng sản xuất. Tuy vậy, nhờ được xã hỗ trợ kỹ thuật và kết nối đầu ra, Hợp tác xã Gà vi sinh Thu Thoan đã xây dựng được thương hiệu riêng, đạt chứng nhận OCOP 4 sao của Hà Nội.

Đánh giá về mô hình này, ông Nguyễn Văn Binh nhận định: “Đây là một trong những mô hình tiêu biểu, phù hợp với định hướng phát triển nông nghiệp xanh, sạch, bền vững, không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn góp phần xử lý chất thải chăn nuôi, bảo vệ môi trường sống của cộng đồng. Các mô hình này thể hiện sự sáng tạo, năng động của nông dân Kim Anh trong tiếp cận phương thức sản xuất tiên tiến, đồng thời tạo sức lan tỏa, giúp giảm dần tình trạng chăn nuôi nhỏ lẻ”.

Từ mô hình của chị Thoan, nhiều hộ dân trong xã đã đến tham quan, học hỏi và áp dụng thử. Đây được xem là tín hiệu tích cực cho thấy hướng đi của địa phương đang đúng đắn và phù hợp với chiến lược nông nghiệp xanh của thành phố Hà Nội.

Tuy vậy, chặng đường phía trước vẫn còn nhiều thách thức. Hệ thống hạ tầng chưa đồng bộ, các khu chăn nuôi còn xen kẽ khu dân cư, khiến việc kiểm soát môi trường gặp khó khăn. Một số hộ vẫn e dè với chi phí đầu tư ban đầu, hoặc thiếu kiến thức về quy trình kỹ thuật.

Vì vậy, chính quyền xã Kim Anh xác định, nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 là tăng cường đào tạo, hỗ trợ tín dụng nhỏ, quy hoạch vùng chăn nuôi tập trung an toàn sinh học và mở rộng các mô hình trình diễn thực tế để nông dân dễ tiếp cận.

Để hiện thực hóa mục tiêu đó, xã đang phối hợp với các cơ quan chuyên môn của thành phố xây dựng cơ chế khuyến khích doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư vào lĩnh vực chăn nuôi xanh; đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền để người dân thay đổi tư duy từ “chăn nuôi để tồn tại” sang “chăn nuôi bền vững”. Những lớp tập huấn kỹ thuật sử dụng chế phẩm sinh học trong xử lý chất thải, ủ phân hữu cơ và tái sử dụng nguồn phụ phẩm được tổ chức thường xuyên hơn, tạo nền tảng cho quá trình chuyển đổi.

Với những bước đi kiên định, Kim Anh đang dần hình thành bản sắc mới trong sản xuất nông nghiệp: sạch hơn, hiệu quả hơn và thân thiện hơn với môi trường. Từ mô hình gà vi sinh Thu Thoan cho đến kế hoạch xây dựng khu chăn nuôi tập trung sinh học, tất cả đều thể hiện quyết tâm của chính quyền và người dân trong việc đưa nông nghiệp truyền thống hòa nhập vào quỹ đạo phát triển hiện đại.