Phát biểu khai mạc tọa đàm, nhà báo Trần Bảo Trung - Phó Tổng Biên tập Báo Đại đoàn kết chia sẻ: “Tọa đàm này là cơ hội để thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm và tìm ra hướng đi hiệu quả quản lý nhà chung cư, mang lại môi trường sống văn minh.
Hiện nay, với tốc độ đô thị hóa nhanh, nhà chung cư trở thành mô hình sống phổ biến tại các thành phố lớn. Bên cạnh những tiện ích, việc quản lý nhà chung cư cũng đối mặt với nhiều thách thức như: Xung đột lợi ích giữa cư dân và ban quản lý, vấn đề minh bạch trong thu chi quỹ bảo trì, việc đảm bảo an ninh, vệ sinh và cơ sở hạ tầng… Những tranh chấp chung cư nếu không giải quyết kịp thời, hài hòa giữa các bên sẽ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống cư dân, tác động rất lớn đến nhiều mặt của đời sống kinh tế xã hội”.
Ông Hà Hải – Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng cần ban hành bộ luật riêng cho chung cư. Ảnh: Đình Du.
Tại tọa đàm, ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TP.HCM (HoREA) thông tin: “Hiện nay xu thế sống trong nhà chung cư là tất yếu. Tại các đô thị trên thế giới, sống ở nhà chung cư là xu thế tất yếu, việc phát triển nhà chung cư là phù hợp trong bối cảnh quỹ đất ngày càng hạn hẹp. Tranh chấp chung cư phổ biến thường xảy ra giữa cư dân với chủ đầu tư và ban quản lý chung cư.
Hiện nay, ở TP.HCM có 58.000 căn hộ chưa được cấp sổ hồng, dễ dẫn tới tranh chấp giữa cư dân và chủ đầu tư. Khi chưa được cấp sổ hồng thì tài sản của cư dân chưa được đảm bảo tính pháp lý. Ngoài ra, mâu thuẫn về phí bảo trì 2%. Các tranh chấp liên quan tới vận hành, bảo trì, bảo dưỡng cũng như sử dụng một số khu vực tài sản chung trong chung cư”.
Cũng theo người đứng đầu HoREA, tại không ít chung cư phí bảo trì lên tới vài chục hay hàng trăm tỷ đồng. Để đảm bảo quyền lợi, cư dân cần phải thực hiện quyền làm chủ của mình thông qua việc tham gia các hội nghị của tòa nhà, từ việc bầu các thành viên Ban Quản trị đến các chủ trương quản lý, thu chi... Nếu phát sinh mâu thuẫn và khó đi đến thống nhất có thể liên hệ với các hiệp hội, đoàn thể, Mặt trận Tổ quốc ở địa phương hay thậm chí chính quyền địa phương để đảm bảo lợi ích của mình.
Quang cảnh buổi tọa đàm 'Quản lý vận hành chung cư, đi tìm tiếng nói chung', sáng 26/9. Ảnh: Đình Du.
Tiến sĩ Hà Hải – Phó Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM cho rằng, Việt Nam cần ban hành một bộ luật riêng cho chung cư, thay vì chỉ dựa vào các thông tư hướng dẫn như hiện nay. Bởi những quy định hiện hành mới giải quyết phần ngọn, trong khi gốc rễ tranh chấp giữa chủ đầu tư và cư dân vẫn còn bỏ ngỏ.
Pháp luật hiện hành chưa bảo vệ đầy đủ quyền lợi cư dân, nhiều hộ dân mua căn hộ diện tích 100m2 theo hợp đồng nhưng giấy chứng nhận quyền sở hữu lại ghi khác, dẫn đến kiện tụng kéo dài. Hoặc tình trạng căn hộ để ở nhưng bị biến thành văn phòng, cơ sở kinh doanh mà chưa có chế tài xử lý rõ ràng, gây bức xúc và mâu thuẫn giữa các bên.
Chung cư đáp ứng nhu cầu nhà ở đô thị, tuy nhiên, tranh chấp ngày càng nhiều, làm suy giảm niềm tin người dân, cản trở sự phát triển minh bạch của thị trường bất động sản. Thông tư và nghị định có thể hạn chế một số tranh chấp nhỏ, nhưng sẽ mãi mang tính “chữa cháy”. Chỉ có bộ luật riêng mới đủ sức giải quyết tận gốc, tạo ổn định lâu dài phát triển chung cư.
