Dấu đỏ, máy tính... vượt sông
Sau trận lũ lịch sử cuối tháng 7/2025, xã vùng cao Tương Dương (tỉnh Nghệ An) gánh chịu tổn thất nặng nề. Ba cây cầu treo bắc qua sông Lam, vốn là huyết mạch kết nối trung tâm xã với các bản Lau, Mác, Nhẵn và Chắn bị lũ dữ cuốn trôi. Từ đó, gần 1.600 nhân khẩu rơi vào cảnh chia cắt. Việc đi lại của bà con chỉ còn cách dựa vào những chuyến thuyền máy mong manh, tiềm ẩn nhiều hiểm nguy.
Bản Chắn, xã Tương Dương bao quanh bởi sông Lam. Ảnh: Đình Tiệp.
Không chỉ đời sống, sản xuất bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mà ngay cả những việc tưởng như rất đỗi bình thường như làm giấy khai sinh, chứng thực hồ sơ, xin xác nhận chính sách… cũng trở thành gánh nặng. Không ít người dân e ngại khi phải vượt sông, đối mặt dòng chảy xiết để đến trụ sở hành chính công. Trước tình hình đó, chính quyền xã Tương Dương đã tìm ra một cách làm sáng tạo: Tổ chức chương trình “Ngày cuối tuần vì dân”.
Sáng thứ Bảy, khi ban mai còn chưa tỏ mặt người thì tại Tương Dương, đoàn cán bộ, công chức xã đã sẵn sàng hành lý, chất đầy trên thuyền nào những máy tính, máy in và... con dấu đỏ. Họ vượt sông Lam, đi vào tận bản Mác - một trong những điểm chịu thiệt hại nặng sau lũ.
Bản Mác đìu hiu dưới chân núi sau khi cây cầu duy nhất bắc qua sông Lam bị lũ cuốn trôi cách đây 2 tháng. Ảnh: Đình Tiệp.
Tại ngôi nhà cộng đồng tường còn in hằn ngấn lũ sau thiên tai, người dân ngồi thành từng nhóm, lần lượt được hướng dẫn kê khai, hoàn thiện hồ sơ. Những thủ tục vốn thường gắn liền với hình ảnh bàn giấy, phòng tiếp dân nơi trụ sở xã, nay được thực hiện ngay giữa bản làng. Từng chữ ký, con dấu, bản in… như mang hơi ấm của sự sẻ chia và đồng hành.
Bà Vy Thị Vinh, một người dân bản Mác xúc động nói: “Hôm nay, cán bộ mang cả con dấu, máy tính, máy in đến tận bản để giúp chúng tôi làm thủ tục hành chính. Bà con rất phấn khởi, cảm nhận được sự gần gũi, thân tình của cán bộ xã với người dân”.
Cán bộ xã Tương Dương đi thuyền vào bản phục vụ bà con ngày cuối tuần. Ảnh: Đình Tuân.
Kim đồng hồ đã sang quá trưa nhưng cán bộ Trung tâm Phục vụ hành chính công xã Tương Dương vẫn miệt mài xử lý hồ sơ. Chị Trần Thị Vân, một cán bộ trẻ chia sẻ: “Dù khá vất vả, phải vượt sông, mang theo nhiều thiết bị, nhưng khi trực tiếp giúp bà con hoàn thành thủ tục, chúng tôi thấy vui vì đã góp phần chia sẻ khó khăn cùng dân bản”.
Lãnh đạo xã cũng trực tiếp có mặt, ký xác nhận ngay tại chỗ. Ông Nguyễn Phùng Hùng, Phó Chủ tịch UBND xã, Giám đốc Trung tâm phục vụ Hành chính công xã Tương Dương, nhấn mạnh: “Sau lũ, chúng tôi xác định nhiệm vụ quan trọng nhất là vừa khắc phục khó khăn đời sống, vừa bảo đảm quyền lợi của bà con trong việc tiếp cận dịch vụ công. Anh em cán bộ đã tự nguyện gác lại việc riêng ngày cuối tuần để phục vụ nhân dân. Công việc vất vả nhưng ai cũng thấy rất có ý nghĩa”.
Nức lòng dân
Không khí làm việc trong nhà cộng đồng những ngày cuối tuần giống như một cuộc chạy đua của những cán bộ dịch vụ công bởi thời gian về bản chỉ có hai ngày, vì vậy ai cũng cố gắng tranh thủ giải quyết nhanh gọn công việc. Biết có cán bộ về nên người dân đến ngày càng đông, trên tay là giấy tờ, hồ sơ, có những giấy tờ bị nhàu nát, lem bùn sau lũ, nhưng gương mặt họ tràn niềm hy vọng. Mỗi một bộ hồ sơ được hoàn thành là mang theo những nụ cười rạng rỡ của bà con.
Lãnh đạo xã Tương Dương trò chuyện, hỏi thăm bà con đến làm thủ tục hành chính. Ảnh: V. Lương.
Anh Lữ Văn Thân, một thanh niên ở bản Lau vừa nhận giấy chứng thực. Anh chia sẻ: “Trước đây tôi nghĩ để làm được thủ tục này phải mất cả ngày đi thuyền ra trung tâm xã, rất nguy hiểm. Nay cán bộ đến tận nơi, tôi vừa bất ngờ vừa mừng rỡ. Bà con ai cũng vui”.
Với người già hay phụ nữ, niềm phấn khởi càng lớn hơn. Bà Lô Thị Lan, tuổi đã ngoài 70, cầm tờ giấy chứng thực quyền sử dụng đất trên tay mà xúc động mãi mới nên lời. Bà nói: “Tôi già yếu, không dám đi thuyền xa. Giờ cán bộ đến tận bản, tôi thấy thật ấm lòng. Cả đời chưa bao giờ làm thủ tục lại dễ dàng như thế này”.
Những nụ cười, những ánh mắt biết ơn chan chứa đã khiến không gian làm việc bỗng trở nên ấm áp. Trong gian khó, sự hiện diện của cán bộ xã đã gieo niềm tin và hy vọng cho dân.
Cán bộ tỉ mỉ đối chiếu giấy tờ cá nhân của người dân với hồ sơ để hạn chế sai sót. Ảnh: V. Lương.
Không chỉ dừng lại ở những chuyến đi ngắn hạn, chương trình “Ngày cuối tuần vì dân” được xã Tương Dương duy trì đều đặn vào thứ Bảy và Chủ nhật hằng tuần. Trang thiết bị được mang theo, địa điểm làm việc là nhà văn hóa hoặc trường học mượn tạm, cứ như thế, nơi nào khó khăn cách trở thì cán bộ, công chức của Trung tâm phục vụ Hành chính công xã có mặt; dân ở đâu thì chính quyền ở đó. Miệt mài từ sáng sớm đến tận chiều muộn, cán bộ tiếp nhận, hướng dẫn và giải quyết thủ tục ngay tại chỗ cho bà con.
Mang chính quyền về bản không chỉ là cách tháo gỡ khó khăn tức thời, mà còn thể hiện rõ phương châm “chính quyền gần dân, sát dân và vì dân”. Ở những vùng sâu, vùng xa, nơi địa hình cách trở, người dân lớn tuổi hay đau ốm thường khó khăn khi phải đi xa làm giấy tờ. Sự hiện diện của cán bộ ngay tại bản không chỉ rút ngắn khoảng cách địa lý, mà còn xóa bỏ khoảng cách tâm lý giữa chính quyền và nhân dân.
Cán bộ xã Tương Dương dành ngày cuối tuần để phục vụ người dân. Ảnh: V. Lương.
Thực tế cho thấy, nhiều người dân sau lũ bị mất hết giấy tờ, hồ sơ quan trọng. Những thủ tục hành chính không chỉ mang ý nghĩa pháp lý, mà còn liên quan đến quyền lợi thiết thực như cấp lại giấy khai sinh, sổ đỏ, chứng thực hồ sơ chính sách. Việc cán bộ chủ động xuống bản hỗ trợ đã giúp người dân khôi phục quyền lợi, ổn định cuộc sống, yên tâm sản xuất.
Như xã Tương Dương, tỉnh Nghệ An là xã vùng cao được thành lập trên cơ sở sáp nhập 3 đơn vị hành chính cũ, với địa bàn rộng lớn, 26 xóm bản rải rác, có bản cách trung tâm xã tới 30 km. Trong bối cảnh đường sá xa xôi, giao thông cách trở sau lũ, sáng kiến đưa dịch vụ công đến tận bản làm nức lòng dân. Sự hiện diện của cán bộ xã ngay tại bản đã trở thành nguồn động viên tinh thần to lớn, thêm một cơ sở khẳng định rằng người dân không đơn độc mà luôn có chính quyền đồng hành. Hoạt động cũng đồng thời chứng minh quyết tâm đổi mới, linh hoạt vì người dân.
Quyết tâm ấy được Phó Chủ tịch UBND xã Nguyễn Phùng Hùng chia sẻ: “Với mong muốn phục vụ nhân dân tốt nhất, cán bộ, công chức của xã luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, tận tâm, tận lực với công việc. Càng trong gian khó thì việc gần dân, sát dân, giải quyết khó khăn vướng mắc cho dân càng phải quyết tâm hơn”.
Bờ hữu sông Lam - nơi có 4 bản của xã Tương Dương đi lại gặp khó khăn do cầu bị cuốn trôi sau lũ lụt nhưng việc giải quyết thủ tục hành chính giờ không còn tồn đọng nữa bởi đã có cán bộ cuối tuần 'mang' chính quyền về phục vụ dân bản. Ảnh: Đình Tiệp.
Mấy tháng qua, không chỉ riêng xã Tương Dương mà nhiều xã ở miền Tây Nghệ An cũng áp dụng mô hình tương tự. Những “Ngày cuối tuần vì dân” đã trở thành minh chứng sống động cho tinh thần phục vụ nhân dân. Nó không chỉ dừng lại ở việc giải quyết hồ sơ, giấy tờ, mà còn góp phần gắn kết tình cảm giữa cán bộ và bà con, vun đắp thêm niềm tin vào chính quyền địa phương.
Thiên tai có thể cuốn đi nhiều tài sản, nhiều công trình, nhưng không thể "cuốn" đi bản lĩnh trước khó khăn, ý thức phục vụ, tinh thần đoàn kết, sẻ chia. Trên nền đổ nát đang từng ngày hồi phục, hình ảnh những cán bộ xã vùng cao mang máy tính, máy in, con dấu đỏ về tận bản phục vụ nhân dân đã trở thành biểu tượng đẹp của chính quyền vì dân, luôn đồng hành cùng nhân dân trong gian khó, để không ai bị bỏ lại phía sau.
