Bộ trưởng Môi trường Brazil Marina Silva kỳ vọng Hội nghị thượng đỉnh về khí hậu COP30 diễn ra vào cuối năm nay tại Belém (Brazil) sẽ là bước ngoặt để thế giới thống nhất một lộ trình rõ ràng nhằm chấm dứt sử dụng nhiên liệu hóa thạch - cam kết chính của Thỏa thuận Dubai tại COP28.
Phát biểu tại một cuộc họp báo bên lề Tuần lễ Hành động vì Khí hậu tại London (Anh), bà Silva cho rằng COP30 có thể đưa ra hướng dẫn cụ thể cho “quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch một cách công bằng”.
Bộ trưởng Môi trường Brazil Marina Silva phát biểu tại một cuộc họp báo ở London (Anh). Ảnh: Isabela Castilho.
Tuyên bố được đưa ra trong bối cảnh các cuộc đàm phán khí hậu giữa năm của Liên hợp quốc tại Bonn (Đức) gần đây không đạt được kết quả đáng kể. Tại đây, các quốc gia dành hai tuần để thảo luận cách thực hiện các cam kết từ Global Stocktake - cơ chế đánh giá toàn diện tiến độ thực hiện Thỏa thuận Paris - nhưng hầu như không có bước đi cụ thể nào được thống nhất, đặc biệt liên quan đến vấn đề chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch.
Trong khi đó, thời hạn chót để các nước đệ trình kế hoạch khí hậu quốc gia mới là tháng 9 năm nay. “Đối thoại UAE”, cơ chế được kỳ vọng sẽ thúc đẩy hành động sau COP28, hiện cũng đang chững lại, làm dấy lên lo ngại về việc không thực thi đúng cam kết hạn chế mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu xuống dưới 2 độ C so với mức thời kỳ tiền công nghiệp.
Bà Silva khẳng định Brazil đang nỗ lực thúc đẩy các quốc gia cùng xây dựng một lộ trình chung, không chỉ để chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch mà còn nhằm chấm dứt phá rừng vào năm 2030 - mục tiêu đã được đề cập trong Thỏa thuận Dubai. “Nếu chúng ta có thể lập kế hoạch huy động 1.300 tỷ USD cho tài chính khí hậu, thì cũng cần có kế hoạch rõ ràng để loại bỏ nhiên liệu hóa thạch và chấm dứt phá rừng. Điều tồi tệ nhất là không có bất kỳ kế hoạch nào”, bà nhấn mạnh.
Brazil từng đề cập đến khái niệm “chuyển đổi công bằng” trong bản Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC) công bố tháng 11 năm ngoái, nhưng đây là lần đầu tiên một quan chức cấp cao nước này công khai kêu gọi xây dựng một lộ trình cụ thể cho quá trình này tại COP30.
Theo bà Silva, các nước phát triển cần tiên phong trong việc giảm sản xuất và tiêu thụ nhiên liệu hóa thạch, còn các nước đang phát triển sẽ từng bước thực hiện theo. Tuy nhiên, bà thừa nhận rằng các cuộc xung đột và bối cảnh địa chính trị hiện nay đang gây nhiều trở ngại cho tiến trình này. “Thách thức lớn nhất tại COP30 là làm sao để các cam kết không chỉ nằm trên giấy”, bà nhấn mạnh.
