[Bài 3] Từ đồng hoang thành nông trại trù phú

Gian nan tích tụ ruộng đất

Tôi có dịp trở lại Đông Tiến và ngỡ ngàng trước sự đổi thay bởi cách đây 10 năm, nơi đây chỉ là những thửa ruộng nhỏ từ một đến hai sào nhưng nay đã có khu nông nghiệp tập trung, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Chúng tôi tìm đến nông trại của chị Tống Thị Hiền trong cái nắng bỏng da. Chị được nhiều người ngợi ca về quyết tâm dồn điền đổi thửa, tạo thành diện tích 7 ha sản xuất nông nghiệp tập trung.

Bài liên quan

[Bài 2] Khi người trẻ dám nghĩ, dám làm

Trước đó, chị Hiền đã cung cấp thực phẩm cho siêu thị, trường học, các bếp ăn tập thể. Tuy nhiên, vì phụ thuộc nguồn cung, lo ngại không kiểm soát được chất lượng sản phẩm nên chị nung nấu ý định xây dựng một nông trại, tạo thành chuỗi liên kết, giám sát được quá trình trồng, chăm sóc cho đến khi thu hoạch.

Dẫn chúng tôi thăm nông trại xanh mướt với đủ các loại rau quả như rau ngót, rau muống, su su, bí đao, dưa vàng, nho hạ đen, lợn đen, gà Mông và nhiều loại rau thơm, chị Hiền cho biết lúc đầu làm nông trại khó khăn nhất là vận động người dân để tích tụ đất đai. Ruộng bỏ hoang hoặc sản xuất kém hiệu quả nhưng nhiều hộ vẫn có tư tưởng giữ đất, không muốn cho thuê hoặc nhượng lại. Phải mất hơn 2 năm chị mới vận động được người dân để tích tụ được 3 ha ban đầu.

Theo chị Hiền, làm nông trại đầu tư ban đầu rất tốn kém, từ tiền thuê đất tới đầu tư hạ tầng như đường bê tông dẫn vào nông trại, đường nội đồng, hệ thống thoát nước, đường điện…

Bài liên quan

Tích tụ, tập trung đất đai ở xứ Thanh: [Bài 1] Cánh đồng không dấu chân

Những ngày đầu, vợ chồng chị Hiền gần như “ăn sương nằm gió” ở nông trại. Vốn liếng hạn hẹp, phần lớn đã dành để mua - thuê đất, đầu tư hạ tầng. Để có được nông trại màu mỡ, xanh tốt như hôm nay, từng giọt mồ hôi, nước mắt mặn chát đã đổ xuống. Từng luống rau, cây trái trong vườn đều in hằn nỗi cơ cực của một người trót đam mê nông nghiệp.

"Giữa đồng không mông quạnh, tối đến chỉ có tiếng ếch nhái, không một bóng người. Những đêm mưa gió bão bùng như muốn quật đổ nhà màng vừa dựng lên, chiếc lều nhỏ dựng ở tạm giữa nông trại nhiều lần bị nhấc bổng vì gió bão", chị trải lòng.

Giữa lúc khó khăn, chị Hiền nảy ra ý định nuôi lợn đen, gà đen để tận dụng lại rau củ quả trong vườn khi không thể xuất bán, tránh lãng phí, tránh ô nhiễm môi trường, tận dụng được phế phụ phẩm.

Chị Hiền thú thực so với chi phí bỏ ra, lợi nhuận từ trang trại hiện chưa tương xứng, nhưng quan trọng là đã chủ động được nguồn nguyên liệu để cung cấp cho các đơn vị đã ký hợp đồng. Đặc biệt, việc kiểm soát thuốc bảo vệ thực vật, phân bón trong quá trình sản xuất rất quan trọng. Chị có thể truy xuất được nguồn gốc, chất lượng sản phẩm, tránh những trường hợp ngộ độc thực phẩm đáng tiếc xảy ra ở các bếp ăn tập thể.

Theo bà Nguyễn Thị Vi, Phó Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Thanh Hóa: Rất nhiều trang trại trên địa bàn tỉnh có quy mô diện tích lớn nhưng nông trại của chị Tống Thị Hiền ở xã Đông Tiến là nơi đầu tư cơ sở hạ tầng, sản xuất quy mô, bài bản hàng đầu của tỉnh. Nông trại vận hành theo một vòng tròn khép kín từ sản xuất tới bàn ăn.

"Việc sản xuất gắn với tiêu thụ sẽ nâng cao giá trị hàng hóa, dễ dàng truy xuất nguồn gốc và có tính bền vững, ít phụ thuộc vào thị trường. Nông nghiệp là lĩnh vực rủi ro cao, vì thế việc xây dựng nông trại thành chuỗi liên kết như của chị Hiền sẽ là hướng đi bền vững”, bà Vi nhấn mạnh.

Động lực từ chính sách

Dẫn chúng tôi đi vòng quanh nông trại, chị Hiền nâng niu từng chùm nho vừa đậu quả, từng khóm mồng tơi, rau muống xanh mơn mởn. 

Chị tự hào dù lợi nhuận không cao nhưng được sống với đam mê, thỏa đam mê thấy cuộc sống ý nghĩa

"Sau vụ thu hoạch tôi dùng máy phát cắt cỏ, ủ làm phân để bồi bổ lại cho đất. Lấy dinh dưỡng từ đất để nuôi cây thì phải trả lại dinh dưỡng cho đất", đó là tư tưởng làm nông nghiệp bền vững của chị Hiền.

hơn nhiều. Với chị, những giọt mồ hôi đã không rơi vô ích trên cánh đồng từng hoang hóa và cỏ dại. Sức người, ý chí đã làm "đất nở hoa".

Theo chị Hiền, hiện trang trại của chị đang tạo việc làm thường xuyên cho 20 lao động địa phương với mức lương 200.000 đồng/người/ngày, chủ yếu là những lao động trên 60 tuổi, khó tìm được công việc khác ngoài phụ thuộc vào mấy sào lúa.

Đôi tay sạm đen, khuôn mặt có thừa những nếp nhăn, bà Lê Thị Tâm (68 tuổi) chia sẻ: “Nhờ có trang trại của cô Hiền mà những người nhiều tuổi như chúng tôi mới có việc làm, nếu chỉ biết trông vào 2 sào ruộng thì không đủ ăn".

Những nông dân chính gốc, nước da đen sạm nhưng luôn thường trực nụ cười trên môi khi được hỏi về công việc, về các loại rau, cách trồng, chăm sóc ra sao...

“Chính sách khuyến khích tích tụ đất đai, hỗ trợ của Nhà nước là động lực để những người đam mê nông nghiệp như tôi từ nghĩ tiến tới dám làm. Năm 2020 tôi xây dựng nhà màng, được hỗ trợ 70 triệu đồng/1.000 m2, 250 triệu đồng cho diện tích 2 ha đất tích tụ, ngoài ra diện tích đất thuê với các hộ được hỗ trợ 20 triệu đồng/ha trong 3 năm liên tục.

Hiện nay ngoài trả lương cho 20 lao động thường xuyên, mỗi năm nông trại mang lại thu nhập cho gia đình hàng trăm triệu đồng”, chị Hiền chia sẻ.

Chị Hiền cho biết đang làm thủ tục xin mở dịch vụ tham quan, trải nghiệm nông nghiệp. Ý tưởng của chị là mở cửa nông trại để khách tự trồng rau, hái quả, nhất là những trẻ em được tận tay sờ vào đất, biết hình thù cây cỏ như thế nào, biết cây rau mình ăn hàng ngày được trồng vất vả ra sao. Làm nông nghiệp để kết nối cộng đồng, lan tỏa những giá trị tích cực là điều mà chị Hiền hướng tới.