GS Ninh Nguyễn cùng bác sĩ Bệnh viện Bình Dân mổ thị phạm nội soi cho bệnh nhân bị trào ngược dạ dày - thực quản. Ảnh: Trần Nhung.
Chia sẻ tại Hội thảo khoa học “Cập nhật điều trị ngoại khoa bệnh trào ngược dạ dày - thực quản” do Bệnh viện Bình Dân tổ chức ngày 6/4, BS.CK2 Nguyễn Phúc Minh, Khoa Ngoại Tiêu hóa, Bệnh viện Bình Dân cho biết, bệnh lý trào ngược dạ dày - thực quản gây rát bỏng thượng vị ở 30% người trên 50 tuổi. Là bệnh chiếm hàng đầu trên thế giới về rối loạn tiêu hóa và đứng đầu về số lần khám.
Ước tính hiện có khoảng 5-10 triệu người Việt (chiếm khoảng 10% dân số) bị trào ngược dạ dày - thực quản và tiếp tục gia tăng do các tiêu chuẩn chẩn đoán càng lúc càng mở rộng.
Bệnh lý trào ngược dạ dày - thực quản (GERD) là tình trạng trào ngược dịch và thức ăn từ dạ dày gây triệu chứng hoặc biến chứng. Bệnh xuất hiện do những biến đổi tại van dạ dày - thực quản khiến van này không thể đóng kín, làm dịch từ dạ dày, bao gồm cả axít và dịch mật trào ngược từ dạ dày lên thực quản.
Một thống kê năm 2022, trào ngược dạ dày - thực quản ảnh hưởng khoảng 20% người trưởng thành tại Hoa Kỳ.
Theo Hội Nội khoa Việt Nam năm 2022, có khoảng 60% người bệnh bị trào ngược dạ dày - thực quản không điều trị kịp thời dẫn đến biến chứng nguy hiểm như hẹp thực quản, ung thư thực quản…
"Xu hướng bệnh lý trào ngược dạ dày - thực quản đang gia tăng do nhiều nguyên nhân khác nhau như tiêu chuẩn chẩn đoán mở rộng, lối sống sinh hoạt hàng ngày. Nhiều trường hợp ăn xong đã nằm nghỉ, ít vận động, tăng cân, béo phì, căng thẳng kéo dài, viêm loét dạ dày tá tràng, có thói quen ăn uống không lành mạnh và một số loại thuốc. Cần thay đổi lối sống để kiểm soát bệnh lý trào ngược dạ dày - thực quản", BS.CK2 Nguyễn Phúc Minh khuyến nghị.
BS.CK2 Nguyễn Phúc Minh cho biết thêm, một số trường hợp điều trị trào ngược dạ dày - thực quản rất phức tạp và người bệnh thường đến khám với bác sĩ tiêu hóa khi tình trạng trào ngược đã ở mức độ trung bình hoặc nặng, khi các triệu chứng với tần suất và cường độ gây ảnh hưởng chất lượng cuộc sống.
Thông thường người bệnh sẽ được chỉ định dùng thuốc trong 8 tuần với thuốc ức chế bơm proton (PPI) sau đó đánh giá lại để đưa ra quyết định tiếp tục dùng thuốc hoặc điều trị bằng phẫu thuật. Người bệnh cần được thăm khám chuyên sâu để đánh giá bất thường nếp van dạ dày - thực quản, đo áp lực nhu động thực quản và pH thực quản để chẩn đoán trước khi quyết định phẫu thuật.
Trào ngược dạ dày - thực quản gây nhiều khó chịu cho người bệnh như viêm họng, ợ chua, hôi miệng, nuốt vướng, nuốt khó, nôn thức ăn hoặc chất lỏng chua, đau ngực hoặc đau vùng thượng vị, viêm thanh quản, ho dai dẳng kéo dài, khó thở, tức ngực. Các triệu chứng trên có thể tương tự như trong nhiều bệnh tiêu hóa hoặc tai mũi họng.
BS.CK2 Nguyễn Phúc Minh khuyến cáo, để kiểm soát tình trạng bị trào ngược dạ dày - thực quản, người bệnh cần thay đổi lối sống như nằm nghiêng bên trái; nâng cao đầu khi ngủ; giảm cân; bỏ thuốc lá; tránh đồ uống có cồn; chia nhỏ bữa ăn; tránh tập thể dục quá sức; giữ tư thế thẳng trong và sau bữa ăn; tránh ăn khuya và tránh ăn đồ ăn vặt trước khi ngủ 2-3 giờ...
Tại Bệnh viện Bình Dân, trung bình mỗi ngày tiếp nhận khoảng 2000 -2500 lượt khám. Số lượng bệnh khám riêng về bệnh lý đường tiêu hóa khoảng 700 lượt, trong đó, người bệnh có triệu chứng trào ngược khoảng 20-30%.
Theo PGS.TS.BS Trần Vĩnh, Giám đốc Bệnh viện Bình Dân, bệnh lý trào ngược dạ dày - thực quản gặp ở rất nhiều do nhiều nguyên nhân khác nhau, ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Nếu không được điều trị hiệu quả, người bị trào ngược dạ dày - thực quản có thể phải chịu đựng những triệu chứng của bệnh suốt đời.
Tại hội thảo, GS Ninh Nguyễn, Trưởng khoa Phẫu thuật, Bệnh viện Đại học Irvine, thuộc Đại học California tại Irvine, Hoa Kỳ cùng các bác sĩ Bệnh viện Bình Dân đã mổ thị phạm cho hai bệnh nhân trào ngược dạ dày - thực quản kèm thoát vị khe hoành thực quản, trước sự theo dõi của hơn 200 bác sĩ, chuyên gia.
Người bệnh thường xuyên ợ chua, khó chịu và điều trị bằng thuốc không đáp ứng. Người bệnh được phẫu thuật bằng phương pháp tạo hình van chống trào ngược dạ dày - thực quản theo kỹ thuật Omega 300 AP, đây là phương pháp hiện nay đang được áp dụng điều trị bệnh trào ngược dạ dày - thực quản tại Hoa Kỳ.
