Tỉnh Yên Bái hiện có hơn 270 sản phẩm OCOP. Ảnh: Thanh Tiến.
Mỗi sản phẩm được gắn sao OCOP không chỉ là một món hàng thông thường, mà còn là kết tinh của đất và người, mang theo câu chuyện về bản sắc văn hóa, sự sáng tạo và khát vọng vươn lên của mảnh đất Yên Bái. Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) đã thực sự trở thành một cú huých mạnh mẽ, giúp nông sản địa phương khẳng định thương hiệu, nâng cao giá trị và tự tin chinh phục những thị trường khó tính.
Trải qua hơn 6 năm triển khai, chương trình OCOP đã vẽ nên một bức tranh nông nghiệp đầy khởi sắc cho Yên Bái. Từ những sản vật mộc mạc, vốn chỉ được biết đến trong phạm vi hẹp, giờ đây, nhiều đặc sản trứ danh đã được “khoác áo mới”, nâng tầm với chất lượng vượt trội, mẫu mã chuyên nghiệp và được người tiêu dùng trên khắp cả nước đón nhận.
Sản phẩm OCOP chủ yếu được xây dựng từ nông sản chủ lực tại các địa phương. Ảnh: Thanh Tiến.
Tính đến nay, toàn tỉnh Yên Bái đã có 274 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP. Trong đó, có 25 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 4 sao và 249 sản phẩm đạt tiêu chuẩn 3 sao. Đây là thành quả của một hành trình không ngừng nghỉ, từ khâu lựa chọn tiềm năng, hỗ trợ sản xuất đến xây dựng thương hiệu.
Trong cơ cấu sản phẩm, nhóm thực phẩm chiếm ưu thế tuyệt đối với 206 sản phẩm, quy tụ những đặc sản quen thuộc như chè Shan tuyết Suối Giàng, gạo Séng cù Mường Lò, miến đao Giới Phiên, thịt chua Mù Cang Chải. Theo sau là nhóm thảo dược với 21 sản phẩm, nổi bật là các dòng sản phẩm từ quế Văn Yên, măng tre Bát Độ Trấn Yên, cá Thác Bà (Yên Bình)… Ngoài ra, chương trình còn ghi nhận sự đa dạng hóa với 14 sản phẩm thuộc nhóm đồ uống, 15 sản phẩm thủ công mỹ nghệ và 16 sản phẩm thuộc nhóm dịch vụ du lịch nông thôn và bán hàng.
Thành công của OCOP Yên Bái không nằm ở những con số thống kê khô khan, mà được kể qua câu chuyện của từng sản phẩm. Đó là hành trình nâng tầm giá trị, biến những đặc sản địa phương thành những thương hiệu có sức cạnh tranh cao.
Xây dựng sản phẩm OCOP giúp nâng tầm và xây dựng thương hiệu cho nông sản. Ảnh: Thanh Tiến.
Chè Shan tuyết Suối Giàng, được mệnh danh là “vàng xanh” của núi rừng Tây Bắc, là một ví dụ điển hình. Những cây chè cổ thụ hàng trăm năm tuổi, mọc tự nhiên trên những đỉnh núi cao hơn 1.000m so với mực nước biển, quanh năm mây mù bao phủ, đã hấp thụ trọn vẹn tinh hoa của đất trời. Nhờ OCOP, những búp chè phủ lông tơ trắng muốt như tuyết không chỉ được chuẩn hóa quy trình chế biến mà còn được đầu tư bài bản về thương hiệu, bao bì, đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Nhật Bản và châu Âu.
Hay như câu chuyện của miến đao Giới Phiên, một sản phẩm nổi tiếng với độ dai, giòn tự nhiên, hoàn toàn không sử dụng hóa chất. Trước đây, miến đao chủ yếu được sản xuất thủ công, tiêu thụ nhỏ lẻ. Khi tham gia OCOP, các cơ sở sản xuất đã nhận được sự hỗ trợ để cải tiến công nghệ, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm và thiết kế bao bì bắt mắt. Giờ đây, miến đao Giới Phiên đã tự tin có mặt trên các kệ hàng của nhiều siêu thị lớn và đang tìm đường xuất khẩu ra nước ngoài.
Ông Nguyễn Văn Toản - Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Xây dựng và Dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Mù Cang Chải chia sẻ: "Sản phẩm mật ong hoa rừng tự nhiên của Mù Cang Chải đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý, đồng thời đạt tiêu chuẩn VietGAP và OCOP 3 sao. Nhờ đó, giá bán hiện ổn định ở mức 350.000 - 400.000 đồng/lít, cao gần gấp đôi so với trước đây”.
Sản phẩm mật ong Mù Cang Chải được thực khách ưa chuộng. Ảnh: Thanh Tiến.
Dù những thành công ban đầu là rất đáng khích lệ, chặng đường phía trước của OCOP Yên Bái vẫn còn nhiều thách thức. Việc duy trì và không ngừng nâng cao chất lượng để đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế đòi hỏi sự đầu tư bền bỉ về công nghệ, nhân lực và mô hình quản trị. Nhiều HTX và doanh nghiệp vẫn còn lúng túng trong việc kết nối với các kênh phân phối hiện đại và mở rộng thị trường.
Để tháo gỡ những “nút thắt” này, Yên Bái đang tập trung vào các giải pháp căn cơ. Tỉnh khuyến khích ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao chất lượng, đảm bảo khả năng truy xuất nguồn gốc. Đồng thời, các hoạt động xúc tiến thương mại được đẩy mạnh thông qua việc tham gia hội chợ, đưa sản phẩm lên sàn thương mại điện tử và kết nối với hệ thống siêu thị lớn.
Tỉnh Yên Bái khuyến khích ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất để nâng cao chất lượng nông sản. Ảnh: Thanh Tiến.
Một hướng đi chiến lược khác là phát triển du lịch nông thôn gắn với các sản phẩm OCOP. Việc tạo ra những tour trải nghiệm thực tế cho du khách không chỉ giúp tiêu thụ sản phẩm tại chỗ mà còn là cách quảng bá thương hiệu sống động và hiệu quả nhất.
Hành trình OCOP không chỉ là câu chuyện của kinh tế nông thôn, mà còn là hành trình gìn giữ văn hóa, khẳng định giá trị và lan tỏa niềm tự hào về những sản vật của địa phương. Với sự chung tay của chính quyền, doanh nghiệp và mỗi người dân, chắc chắn rằng những “ngôi sao” OCOP Yên Bái sẽ ngày càng tỏa sáng, không chỉ đứng vững ở thị trường trong nước mà còn vươn xa trên bản đồ nông sản thế giới.
