Sáng 20/10, Ban Chỉ đạo về chống khai thác thủy sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU) TP.HCM do ông Bùi Minh Thạnh, Phó Chủ tịch UBND TP, Trưởng Ban Chỉ đạo dẫn đầu, đã kiểm tra thực tế tại các cảng cá và vùng biển trọng điểm khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM Bùi Minh Thạnh kiểm tra hoạt động của tàu cá trên tàu kiểm ngư. Ảnh: Lê Bình.
Đoàn đã trực tiếp khảo sát cảng cá Cát Lở (phường Phước Thắng), lên tàu kiểm ngư kiểm tra việc thực thi pháp luật của ngư dân trên tuyến sông Dinh, đồng thời làm việc với các đơn vị quản lý tại cảng cá Incomap (phường Vũng Tàu). Hoạt động nhằm đánh giá công tác quản lý tàu cá, chuẩn bị cho Đoàn Thanh tra lần thứ 5 của Ủy ban châu Âu (EC) về việc gỡ cảnh báo “thẻ vàng” thủy sản Việt Nam.
Theo báo cáo của Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM, hiện thành phố vẫn còn 887/4.857 tàu chưa đủ điều kiện hoạt động, chiếm tỷ lệ 20,35%. Các trường hợp này được phân loại: 281 tàu đậu bờ, 143 tàu thông báo mất tích, 18 tàu cá đã bán ngoài tỉnh, 6 tàu bán trong tỉnh, 11 tàu sai thông số kỹ thuật/ sai nghề, 150 tàu mới hết hạn/ mới sang tên giấy tờ và 278 tàu đang được xác minh.
“TP.HCM có tổng cộng 711 tàu cá nằm trong nhóm có nguy cơ vi phạm cao. Trong đó, có 4 tàu hiện đang hoạt động trên biển bị mất kết nối thiết bị giám sát hành trình (VMS) quá 6 giờ đến dưới 10 ngày; 707 tàu còn lại đang neo đậu ở bờ và được kiểm soát chặt chẽ”, ông Đặng Văn Lương, Phó Chi cục trưởng, Chi cục Thủy sản và kiểm ngư TP.HCM chia sẻ.
Bà Phạm Thị Na, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM khẳng định, thành phố kiên quyết xử phạt nghiêm các trường hợp cố tình vi phạm khai thác thủy sản bất hợp pháp (IUU), không để tồn tại “vùng cấm” hay ngoại lệ trong thực thi pháp luật.
Theo bà Na, công tác quản lý tàu cá hiện nay được triển khai minh bạch, đồng bộ và số hóa. Tất cả tàu cá đều phải lắp đặt thiết bị giám sát hành trình (VMS), thực hiện truy xuất nguồn gốc điện tử (eCDT) khi ra, vào cảng. Những tàu “3 không” - không đăng ký, không đăng kiểm, không giấy phép đều bị kiểm tra, xử lý dứt điểm, không được phép hoạt động.

Phó Chủ tịch UBND TP.HCM kiểm tra sản phẩm đánh bắt của ngư dân khi đưa từ hầm đá lên. Ảnh: Lê Bình.
Thành phố cũng tăng cường kiểm soát tại các cảng cá, kiên quyết không cho tàu chưa đủ điều kiện xuất bến, đồng thời đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức ngư dân về nghĩa vụ tuân thủ quy định quốc tế.
“Việc xử lý nghiêm không chỉ để đáp ứng khuyến nghị của Ủy ban châu Âu (EC), hướng tới gỡ “thẻ vàng”, mà còn nhằm xây dựng nghề cá bền vững, có trách nhiệm, đảm bảo sinh kế lâu dài cho ngư dân,” bà Phạm Thị Na nhấn mạnh.
Phát biểu tại buổi làm việc, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM ghi nhận nỗ lực của các địa phương ven biển trong quản lý tàu cá, đặc biệt là kiểm soát chặt tàu chưa đủ điều kiện xuất bến. Ông Thạnh nhấn mạnh, giai đoạn hiện nay là “nước rút” trước khi Đoàn Thanh tra EC làm việc. Do đó các sở, ngành và Bộ đội Biên phòng cần tập trung cao độ, triển khai đồng bộ các giải pháp gỡ “thẻ vàng”, nhất là đầu tư hạ tầng cảng cá, nâng cao chất lượng thiết bị giám sát hành trình và hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề phù hợp.
“Đây là nhiệm vụ cấp bách, hàng đầu. Muốn ngư dân không vi phạm, chúng ta phải giúp họ đủ điều kiện ra khơi hợp pháp, hiểu và chia sẻ chủ trương của Nhà nước. Khi đồng bộ được các giải pháp, vi phạm IUU chắc chắn sẽ giảm đến mức thấp nhất”, ông Thạnh nhấn mạnh.

TP.HCM đang hoàn thiện các cơ chế chính sách để hỗ trợ ngư dân đủ điều kiện tiếp tục bám biển và hỗ trợ người có nhu cầu chuyển đổi nghề nghiệp trong thời gian tới. Ảnh: Lê Bình.
Hiện phường Vũng Tàu có 674 tàu cá và 2 cảng cá loại II. Chính quyền địa phương đang tăng cường kiểm soát tàu ra vào, phối hợp bảo vệ môi trường, quản lý tàu đậu bờ và hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm khai thác.
Kết thúc buổi kiểm tra, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM giao Sở Nông nghiệp và Môi trường tổng hợp các kiến nghị của các cảng và địa phương ven biển để tham mưu giải pháp tháo gỡ khó khăn, bảo đảm hoàn thiện hồ sơ, củng cố minh chứng phục vụ Đoàn Thanh tra EC, hướng tới mục tiêu gỡ “thẻ vàng” cho thủy sản Việt Nam.