Công nghệ dẫn đường, tàu cá kiếm tiền tỷ nhàn tênh

Công nghệ hiện đại khẳng định hiệu quả

 Anh Trần Văn Lâm (53 tuổi), người nổi tiếng ở làng chài Vĩnh Lợi (xã An Lương, Gia Lai) với đội tàu cá 4 chiếc chuyên đánh bắt xa bờ hành nghề lưới vây, lần lượt có các số hiệu BĐ 94707 TS, BĐ 92358 TS, BĐ 92457 TS và BĐ 94759 TS; chiếc nhỏ nhất có công suất 750CV, chiếc lớn nhất công suất 1.000CV, tàu nào cũng được trang bị đầy đủ các thiết bị hiện đại phục vụ đánh bắt hải sản.

Những năm gần đây, trong khi nhiều tàu cá của ngư dân Gia Lai làm ăn thất bát do đánh bắt không hiệu quả thì những tàu cá của anh Lâm chuyến biển nào cũng đầy khoang. Ngoài làm giàu cho gia đình, 4 chiếc tàu cá của anh Lâm còn tạo việc làm thường xuyên cho 110 lao động đi bạn, ai nấy đều có cuộc sống ổn định.

Tư Lâm xuất thân từ gia đình ngư dân nghèo ở làng chài Vĩnh Lợi, nhà không có tàu, cha và anh trai của Tư Lâm làm nghề đi bạn cho tàu cá tại địa phương. Thuở nhỏ, Tư Lâm được cha mẹ cho đi học, nhưng thời ấy hành trình kiếm con chữ của con em ngư dân quá khó, hằng ngày Tư Lâm phải đi bộ 7 cây số từ làng chài đến trung tâm xã để đến trường. Cơ cực quá, chưa học hết lớp 9, Tư Lâm quyết định nghỉ học để nối nghiệp gia đình theo nghề đi biển.

Làm ăn tích góp, năm Tư Lâm 24 tuổi, gia đình anh sắm được chiếc tàu cá đầu tiên có công suất 450CV. Khoảng đầu thập niên 90 (thế kỷ 20), mùa gió bấc, vào khoảng tháng 8 âm lịch hằng năm, ngư dân Vĩnh Lợi cho tàu vào ngư trường miền Nam đánh bắt cá chỉ vàng. Nhưng từ năm 1993 trở về sau, tàu cá của ngư dân Vĩnh Lợi đổ dồn về ngư trường phía Bắc (Hải Phòng) đánh bắt, vì nguồn lợi thủy sản của ngư trường này dồi dào, trong đó có tàu cá của gia đình Tư Lâm.

"Khi ấy gia đình tôi làm ăn chưa có của ăn của để nên chưa thể trang bị cho tàu cá của mình những thiết bị hiện đại. Lúc ấy, tàu cá ra khơi chỉ có cái la bàn được gọi là “máy móc”. Vậy mà khi ấy ngư dân Hải Phòng đã sử dụng máy dò đứng điện tử đánh bắt rất hiệu quả. Sau chuyến biển ấy, gia đình tôi gom góp, vay mượn thêm sắm chiếc máy dò đứng và máy định vị. Khi ấy chiếc máy định vị thôi đã mất 12 triệu đồng, 3 chỉ vàng chứ ít đâu. Gia đình chỉ có khả năng trả tiền mặt được 2/3 số tiền, phần còn lại gia đình làm trả dần”, Tư Lâm nhớ lại.

Sau khi được trang bị máy dò đứng điện tử và máy định vị, tàu cá của gia đình Tư Lâm làm ăn khấm khá hẳn ra, chuyến biển nào cũng bội thu. “Nước lên thuyền lên", sau đó, tàu cá của gia đình Tư Lâm nâng cấp lên máy dò quét của Nhật. Cách đây khoảng 12 năm, nhiều thiết bị phục vụ đánh bắt cá hiện đại của Nhật Bản không ngừng du nhập vào Việt Nam. Trước hiệu quả hiển hiện, tàu cá đánh bắt xa bờ ở Vĩnh Lợi tích cực mua sắm trang thiết bị hiện đại.

Cơ hội để tàu cá kiếm tiền tỷ

Theo Tư Lâm, gia đình ông Nguyễn Đình Đông, một lão ngư nổi tiếng của làng chài Vĩnh Lợi là người đầu tiên sử dụng máy định vị FURUNO 150 bộ nhớ. Hiện ông Đông đã hơn 70 tuổi, dù không còn đủ sức khỏe đi biển nhưng những thành tựu trong sự nghiệp đánh bắt hải sản đang dẫn dắt con cháu vững bước đi theo nghề truyền thống của cha ông.

Nối gót các bậc tiền nhân, sau này ngư dân Vĩnh Lợi rất chịu khó đầu tư công nghệ. Thậm chí những thiết bị dò chụp trước đây mua đến 800 triệu đồng giờ đã thành vật phế thải, để “lên đời” với những dòng máy chụp hiện đại có giá hơn 2 tỷ đồng/thiết bị, sau tăng dần lên máy dò chụp giá 4,1 tỷ đồng, đến bây giờ phổ biến loại máy dò chụp giá 6 tỷ đồng.

Tư Lâm cũng không ngoại lệ, cách đây 8 năm, anh đã sắm thiết bị siêu chụp hiện đại với giá 4,1 tỷ đồng. Hiện nay, Tư Lâm đã nâng cấp lên máy siêu chụp có giá đến 6 tỷ đồng. Tuy nhiên, máy siêu chụp của Tư Lâm vẫn chưa thể sánh với thiết bị siêu chụp hiện đại nhất trên tàu cá của ngư dân Đỗ Xuân Hậu, chủ 3 chiếc tàu cá đánh bắt xa bờ ở làng chài Vĩnh Lợi.

“Đến thời điểm này, theo tôi được biết thì ngư dân Việt Nam đã trang bị được 2 máy siêu chụp hiện đại nhất do Na Uy sản xuất với giá 10,5 tỷ đồng/thiết bị, một cái thuộc tàu cá ở Cà Ná, còn một cái thuộc ngư dân Đỗ Xuân Hậu ở Vĩnh Lợi”, Tư Lâm cho biết.

Nhìn ca bin những chiếc tàu cá của Tư Lâm, chúng tôi “hoa mắt” bởi những chiếc màn hình để dày trong chiếc tủ gỗ. Đó là những màn hình của máy siêu chụp, máy đo dòng chảy, 3 màn hình ra đa, màn hình máy định vị, màn hình thiết bị tự lái… Cả 4 chiếc tàu cá của Tư Lâm chiếc nào cũng được trang bị đầy đủ như vậy, tổng giá trị thiết bị của mỗi tàu cá khoảng 8 tỷ đồng, riêng 3 máy ra đa thôi đã gần 1 tỷ đồng, đó là chưa tính ngư lưới cụ đánh bắt và giá trị chiếc tàu cá.

"Tầm hoạt động của máy siêu chụp có thể phát hiện luồng cá đến 4 cây số. Khi phát hiện luồng cá, máy siêu chụp hiển thị đàn cá lên màn hình, nhìn vào màn hình tôi có thể đoán trữ lượng đàn cá bao nhiêu chục tấn, xác suất đúng đến 85%. Những tàu cá của tôi lắp đặt quá nhiều thiết bị, khi cần vận hành, tài công phải bật chế độ tự lái để rảnh tay vận hành thiết bị, khi có chướng ngại vật thì tắt thiết bị tự lái, lái bằng bánh lái”, Tư Lâm cho hay.

Khi đã có công nghệ hiện đại hỗ trợ, hiệu quả đánh bắt tăng bất ngờ. Theo anh Tư Lâm, hiện nay, nhiều chuyến biển 4 tàu cá của anh đánh bắt đạt sản lượng đến 200 tấn/tàu/chuyến biển.

"Như chuyến biển kéo dài 2 tháng vừa cập bờ, 4 tàu cá của gia đình tôi mỗi tàu đánh bắt được gần 200 tấn cá. Cũng có những chuyến biển đi cả tháng mà mỗi tàu chỉ đánh bắt được vài chục tấn, nhưng chủ yếu đánh bắt vẫn hiệu quả hơn nhiều tàu cá khác", Tư Lâm chia sẻ.

Theo Tư Lâm, nghề lưới vây đánh bắt chia làm 2 mùa; từ tháng 3 đến tháng 10 âm lịch hằng năm đánh bắt cá nước sâu, chủ yếu là cá nục suông, cá nục suông có 2 dòng, một là dòng cá nục suông xanh và cá nục suông đỏ đuôi; từ tháng 10 đến tháng 3 âm lịch năm sau thì đánh bắt cá nước cạn, chủ yếu là cá chỉ vàng.

“Thời điểm này là mùa đánh bắt cá nục suông. Năm ngoái, ngư dân được mùa cá nục suông nhưng cá lại mất giá, bình quân chỉ 25.000đ/kg; năm nay cá nục suông mất mùa nhưng giá tăng, bình quân 32.000đ/kg; cá chỉ vàng thì bình ổn 22.000đ/kg”, Tư Lâm cho hay.

Với giá cá nục 32.000đ/kg, chuyến biển vừa qua 4 tàu cá của Tư Lâm mỗi tàu đánh bắt được 200 tấn cá, vị chi mỗi tàu thu được 6,4 tỷ đồng. Sự hỗ trợ của các thiết bị hiện đại không chỉ giúp Tư Lâm kiếm tiền mà còn giữ được lao động, vì chẳng thuyền viên nào dại dột bỏ chiếc tàu đang ăn nên làm ra, qua làm việc trên chiếc tàu có thu nhập bấp bênh. Vì thế, tập đoàn tàu cá của gia đình anh Lâm luôn giữ chân được lực lượng lao động đến 110 người.

"Nếu đi đánh bắt mà chủ tàu nào thiếu tiền có thể đi vay mượn, nhưng thiếu lao động thì vay mượn ở đâu cho ra. May mắn là những tàu cá của tôi lo được cuộc sống cho thuyền viên nên anh em gắn bó”, Tư Lâm chia sẻ.